Dit staat er allemaal te veranderen vanaf 1 juni

Niewe maand, nieuwe maatregelen. Zoals gebruikelijk staat ook in juni de eerste dag van de maand gelijk aan een resem veranderingen en dat zijn er dit keer een hoop. Van verhoogde dokterstarieven tot veranderingen in het seksueel strafrecht: dit staat ons binnen enkele dagen te wachten.

door
Belga
Leestijd 5 min.

Lonen ambtenaren met 2 procent omhoog

Het overheidspersoneel ziet in juni het loon opnieuw met 2 procent stijgen. Het is de derde keer al dit jaar dat de weddes worden geïndexeerd om de stijgende levensduurte bij te benen.

De loonindexering is een gevolg van de hoge inflatie. Daardoor wordt de spilindex veel sneller dan normaal overschreden. Bij een overschrijding van de spilindex worden de sociale uitkeringen en de ambtenarenweddes opgetrokken.

Ook in februari en in april werden de ambtenarenweddes al verhoogd. En er zit mogelijk nog een vierde loonindexering in dit jaar, want het Planbureau verwacht dat de spilindex in oktober weer overschreden zal worden. Dat zou betekenen dat de uitkeringen in november en de weddes van het overheidspersoneel in december opnieuw omhooggaan.

Oekraïense vluchtelingen kunnen grivna omwisselen in euro

Oekraïense vluchtelingen die in België geregistreerd zijn, kunnen vanaf 1 juni bankbiljetten uit hun thuisland (grivna) bij verschillende banken omwisselen in euro. Het gaat om maximaal 10.000 grivna per persoon, of ongeveer 310 euro.

De vluchtelingen kunnen hun biljetten van 100, 200, 500 of 1.000 grivna omwisselen voor euro’s bij de Nationale Bank in Brussel. Ze kunnen ook terecht aan de loketten van de banken Belfius, Beobank, BNP Paribas Fortis, ING, KBC, CBC en KBC Brussels. Ze moeten dan wel al een rekening hebben bij de bank in kwestie. Het eurogeld zal op die rekening gestort worden. De banken zullen geen kosten of commissie aanrekenen voor de omruiling.

Voor de transactie zal het bewijs van het vluchtelingenstatuut gevraagd worden. Wie in het bezit is van een Belgische identiteitskaart, kan geen grivna omwisselen in euro.

Seksueel strafrecht hervormd: maximumstraf voor verkrachting verdubbelt

Een grondige hervorming van het seksueel strafrecht treedt op 1 juni in werking. Het begrip ‘toestemming’ staat centraal in deze hervorming, en een van de opvallendste maatregelen is een verdubbeling van de maximumstraf voor verkrachting.

Zonder toestemming is sprake van een misdrijf, stelt de hervorming. Toestemming veronderstelt dat ze uit vrije wil is gegeven en wordt beoordeeld in het licht van de omstandigheden van de zaak. Als een slachtoffer zich niet verweert, betekent dit niet dat er toestemming gegeven werd. Op elk ogenblik voor of tijdens de seksuele handeling kan de toestemming ingetrokken worden, en als de dader gebruikmaakt van de kwetsbare toestand van het slachtoffer, waardoor de vrije wil is aangetast, kan er evenmin sprake zijn van toestemming.

Een ander uitgangspunt is dat een minderjarige jonger dan 16 geen toestemming kan geven om seksuele handelingen te stellen. Er is wel een uitzondering voor jongeren tussen 14 en 16, als het leeftijdsverschil met de andere persoon niet meer dan drie jaar bedraagt.

Ook de definitie van verkrachting werd aangepast: de penetratie moet niet langer volledig zijn, maar kan ook gedeeltelijk zijn. De straf wordt eveneens opgetrokken, na toepassing van de correctionalisering, van 1 maand tot 5 jaar naar 6 maand tot 10 jaar. De basisstraf wordt verhoogd indien er sprake is van een verzwarende omstandigheid.

Aanranding van de eerbaarheid zal voortaan aantasting van de seksuele integriteit heten. En ook hier zal het ontbreken van toestemming aanleiding kunnen geven tot vervolging.

Een laatste element is de stapsgewijze decriminalisering van sekswerk voor meerderjarigen waarin de hervorming voorziet. Bij de eerste stap wordt sekswerk op legale basis louter voor zelfstandige sekswerkers mogelijk. Reclame maken voor prostitutie mag enkel wanneer men reclame maakt voor eigen seksuele diensten. Er zal ook strenger worden opgetreden tegen misbruik van prostitutie.

Met de hervorming wil bevoegd minister van Justitie Vincent Van Quickenborne de strijd aanbinden met seksueel geweld. Zo worden in ons land per dag gemiddeld acht aangiftes gedaan van verkrachting, maar het werkelijke aantal wordt op tachtig geschat. Bovendien leidt slechts 10 procent van de aangiftes van verkrachting tot een veroordeling. Het huidige strafwetboek dateert uit 1867.

Tariefverhogingen bij Orange en Telenet

Verschillende tarieven bij telecombedrijf Orange worden op 1 juni duurder. Het gaat vooral om minder populaire of minder gebruikte diensten, zoals MMS of internationaal bellen. Roaming wordt dubbel zo duur. Het bedrijf verwijst voor een verklaring naar de huidige economische context. Tegelijk worden de datavolumes wel opgetrokken. Bij Telenet worden abonnementstarieven voor internet, televisie en telefonie op 19 juni met 4,7 procent opgetrokken, ook vanwege de hoge inflatie.

Versterkte garantieregels voor consument

Producenten of verkopers moeten vanaf 1 juni twee jaar lang kunnen aantonen dat de consument verantwoordelijk is als blijkt dat een aangekocht product slecht functioneert. Vandaag geldt die bewijsplicht voor de verkoper of producent enkel in de eerste zes maanden.

Consumenten kunnen de wettelijke garantie inroepen om goederen gratis te laten herstellen, vervangen of vergoed te krijgen als ze in de eerste twee jaar na aankoop defect raken door toedoen van de verkoper of de producent, bijvoorbeeld door een fabricagefout. Binnen de huidige regeling moeten consumenten tussen de zes maanden en twee jaar na de aankoop kunnen aantonen dat een defect al bij de levering aanwezig was. Dat betekende ook dat verkopers of producenten enkel in de eerste zes maanden moesten aantonen dat het defect pas na de levering was opgedoken.

Ons land zet hiermee twee Europese richtlijnen om, rond de verkoop van goederen aan consumenten. De garantietermijn lag eerder al op twee jaar, maar nu wordt de omkering van de bewijslast bij een defect dus van zes maanden naar twee jaar wordt opgetrokken.

Voor tweedehandsgoederen zal de verkoper enkel een termijn van minder dan twee jaar (met een minimum van één jaar) kunnen vastleggen, als hij de consument op duidelijke en ondubbelzinnige wijze informeert over de termijn van minder dan twee jaar.

Ereloon van artsen met 2 procent geïndexeerd

Het ereloon van artsen zal vanaf 1 juni met 2 procent geïndexeerd worden om de snelstijgende kosten van personeel, materiaal en energie op te vangen. De eerder afgesproken indexering van 0,71 procent schoot tekort, en daarom stemde de ministerraad enkele weken terug in met een eenmalig extra budget van 207 miljoen euro om de zorgverleners financieel te ondersteunen. Van dat bedrag is 112 miljoen euro bestemd voor de artsen.