Jihadistisch en extreemrechts geweld blijft grootste terreurdreiging in Europa vormen
Vorig jaar werden in de Europese Unie vier terreuraanslagen gepleegd, naast elf verijdelde en mislukte aanslagen. Dat blijkt uit het jaarlijkse terreurrapport Terrorism Situation and Trend Report (TE-SAT) dat Europol woensdag publiceert. De Europese organisatie waarschuwt dat terroristen die alleen handelen en banden met jihadisten of extreemrechts hebben de grootste dreiging vormen.
De balans valt in 2021 een pak lager uit dan een jaar eerder. Toen telde Europol 57 gelukte, mislukte en verijdelde aanslagen. Toch mag dat de aandacht niet doen verslappen, beklemtoont de Europese organisatie.
Coronadreiging
Een nieuw verschijnsel in 2021 was gewelddadig extremisme gericht tegen regeringen en de coronamaatregelen. Dat komt vaak uit losjes gevormde online groepen, zonder echte banden met traditionele terreurgroeperingen, en uit zich in open dreigementen, haatzaaiende boodschappen die online verspreid worden en, in sommige gevallen, het gebruik van geweld. Politici, politie en gezondheidsautoriteiten vormen het doelwit van deze terreur.
Door de coronabeperkingen werd immers meer tijd online doorgebracht, merkt Europol op. Dat vormt een «risicofactor voor kwetsbare personen om hun weg te vinden naar extremisme». Vooral jonge mensen worden geviseerd, door propaganda via bijvoorbeeld gamingplatforms. Voor zij die extremistische ideologieën aanhangen, bleek de coronacrisis een kans om hun verhaal online onder de aandacht te brengen.
«De impact van de pandemie op de maatschappij zal nog even duren, en we moeten waakzaam blijven over sommige uitdagingen op de lange termijn die het gevolg zijn van deze ongeziene crisis», merkt de Belgische Europol-topvrouw Catherine De Bolle op.
Online speelt rol
Ook voor de traditionele terreurvormen speelt de online omgeving een belangrijke rol: «het vergemakkelijkt (zelf)radicalisering en de verspreiding van terreurpropaganda», zegt De Bolle. Jihadisten of daders van extreemrechts geweld mogen dan vaak alleen optreden, dat betekent niet dat ze in compleet isolement handelen - online gemeenschappen verbinden hen met geestesgenoten. «Europol heeft daarom zijn capaciteit om terroristische en gewelddadige extremistische inhoud te identificeren opgevoerd», aldus nog De Bolle.
15 aanslagen, waaronder Jürgen Conings
Van het totaalaantal van vijftien aanslagen waren er vijf in Frankrijk, drie in Duitsland en twee in Zweden. Samen met enkele andere landen werd ook in ons land één aanslag gerapporteerd. Het gaat dan om de verijdelde terreur die de militair Jürgen Conings wilde plegen.
Elf van de vijftien aanslagen hadden te maken met jihadisme, waarvan drie gelukte in Frankrijk plaatsvonden. De vierde gelukte aanslag werd gepleegd door extreemlinkse terroristen in Duitsland.
388 verdachten
De Europese ordehandhavers pakten in 2021 388 verdachten op, van wie er 260 werden opgepakt na onderzoek naar jihadisme in Frankrijk, Oostenrijk en Spanje. In ons land waren er 32 arrestaties. Daarnaast waren er 423 rechtbankuitspraken voor terreurmisdrijven, waarvan er 107 in België gebeurden - evenveel als in Frankrijk.