Rookvrije perrons, geen pony’s op de kermis, duurder water en hogere lonen: dit verandert er allemaal op 1 januari

Aangepaste belastingschalen doen nettolonen met minstens 600 euro per jaar stijgen

Door de aanpassing van de belastingschalen in de bedrijfsvoorheffing, zullen alle Belgen vanaf 1 januari hun nettoloon zien stijgen, zowel in de private als in de openbare sector. Volgens hr-dienstverlener SD Worx gaat het om minstens 50 euro netto per maand die men meer zal gaan verdienen, of 600 euro netto per jaar. De stijging staat los van de automatische loonindexering, die voor een pak werknemers uit de privésector ook op 1 januari valt en het nettoloon dus nog meer zal doen stijgen.

Lonen van meer dan miljoen werknemers stijgen

De lonen van meer dan een miljoen werknemers stijgen vanaf januari met dik 11 procent. Hun lonen worden aangepast aan de stijgende inflatie. De grootste groep van werknemers die hun lonen zien stijgen op 1 januari - met 11,08 procent - valt onder het paritair comité 200. Ze zijn met een half miljoen. Onder meer IT’ers, maar ook werknemers van callcentra of bedienden in uitzendkantoren of in de grafische nijverheid behoren tot dat paritair comité. Ook werknemers uit de voedingsnijverheid (10,96 procent), de handel in voedingswaren (11,08 procent), het goederenvervoer voor rekening van derden (10,96 procent), de bedienden van de internationale handel (11,19 procent), de horeca (10,964 procent), de verzekeringen (11,1905 procent) of het beheer van gebouwen en vastgoedmakelaars (11,08 procent) zien hun loon aangepast aan de index.

Raadpleging huisarts stijgt naar 30 euro

Het tarief voor een consultatie bij de huisarts en bepaalde specialisten wordt vanaf 1 januari 2023 opgetrokken tot 30 euro. Het gaat enerzijds om de doorrekening van de indexering, maar ook deels om een opwaardering van de laagste consultatiehonoraria, waaronder dat voor huisartsen. Voor de patiënt verandert er echter niets. Het remgeld blijft onveranderd op 4 euro voor patiënten met een globaal medisch dossier, 6 euro voor patiënten zonder en 1 euro voor patiënten met een voorkeurstarief. Ook bij specialisten blijft het remgeld hetzelfde: 12 euro voor niet-voorkeurstarieven en 3 euro voor patiënten met een voorkeurstarief.

Gemeenschapsdienst voor langdurig werklozen

Wie langer dan twee jaar werkloos is, moet vanaf begin 2023 gemeenschapsdienst doen. Weigeraars dreigen hun uitkering te verliezen. De beslissing voor de invoering van de verplichte gemeenschapsdienst, maakte deel uit van het Vlaamse regeerakkoord.

Responsabilisering langdurig zieken gaat van start

Bedrijven met relatief veel langdurige werknemers kunnen vanaf 1 januari een financiële sanctie krijgen. De langdurig zieken zelf verliezen 2,5 procent van hun uitkering als ze na lang aandringen blijven weigeren om mee te werken aan het re-integratieproces. De nieuwe maatregelen maken deel uit van het ‘Terug naar Werk’-plan van federaal minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke (Vooruit).

Meer fiscaal voordelige studentenarbeid

Het maximale aantal uren dat studenten kunnen werken aan een voordelig tarief zonder het kindergeld te verliezen stijgt op 1 januari van 475 naar 600 uur per jaar. De maatregel duurt zeker tot en met 2024.

Meer geboorteverlof

Voor geboortes die vanaf 1 januari 2023 plaatsvinden, wordt het geboorteverlof voor vaders en meemoeders opgetrokken van vijftien naar twintig dagen.

Uitrol Basisbereikbaarheid

Minister van Mobiliteit Lydia Peeters (Open VLD) start op 1 januari met de uitrol van het decreet Basisbereikbaarheid. Zo moet het hele openbaarvervoernetwerk geleidelijk aan worden hervormd.

Rookverbod op perron

Vanaf 1 januari geldt er aan algemeen rookverbod in alle 550 treinstations in België. Dat verbod geldt ook in open lucht: roken en vapen mag dus ook niet meer op het perron. Concreet zullen alle asbakken van de perrons worden verwijderd en zullen er verbodsborden worden opgehangen. Wie het verbod overtreedt, riskeert een boete van minstens 50 euro.

Hervorming notariaat moet kosten voor aankoop woning met 1.000 euro doen dalen

Op 1 januari gaat tevens «de belangrijkste hervorming van het notariaat van de laatste 70 jaar» in, aldus federaal minister van Justitie Vincent Van Quickenborne (Open VLD). Zo zullen de kosten voor de aankoop van een gezinswoning voortaan lager uitvallen. Door een combinatie van forfaitaire bedragen voor de aankoopakte en de kredietakte en een korting op de erelonen, zou een mediaanwoning van 232.500 euro meer dan 1.000 euro goedkoper moeten worden. De minister maakt zich sterk dat de aankoop van een woning op die manier in 98 procent van de gevallen voordeliger zal uitvallen. Die korting zal wel enkel gelden voor de aankoop van de eigen woning, waarin de koper ook zelf gaat wonen. Daarnaast wordt het statuut van notaris gemoderniseeerd en worden een aantal excessen aangepakt.

Pony’s, paarden of paardachtigen mogen niet meer gebruikt worden in kermiscarrousels

Het is vanaf 1 januari ook gedaan met een ritje op een paard of pony die rondjes draait in een carrousel op een kermis of jaarmarkt. Om een einde te maken aan deze achterhaalde praktijk werkte Weyts in 2020 een uitdoofbeleid uit. Kermisponyhouders kregen een overgangsperiode tot en met 31 december 2022 en er werd een compensatieregeling voorzien waarbij het welzijn van de dieren gegarandeerd zal worden.

Kroatië treedt toe tot euro en Schengenzone

Kroatië voert op 1 januari de euro in, en het land gaat vanaf dan daarnaast ook deel uitmaken van de Schengenzone. Het land wordt het twintigste waar met de euro kan worden betaald. Als EU-lidstaat is Kroatië wettelijk verplicht om tot de eurozone toe te treden wanneer het aan alle voorwaarden voldoet.

Koffiecapsules mogen voortaan in pmd-zak

Vanaf 1 januari mogen alle koffiecapsules in de blauwe pmd-zak. Fost Plus, het bedrijf achter de pmd-zakken, heeft daarvoor een akkoord gesloten met de producenten Nespresso, Nestlé (voor de Starbucks by Nespresso, Nescafé Farmers Origins en Nescafé Dolce Gusto) en JDE Peet’s (L’Or en Douwe Egberts). Tot nog toe werden veel capsules gewoon weggegooid, terwijl ze nochtans nog veel waardevolle materialen bevatten. Na jaren van onderzoek met Nespresso heeft het bedrijf een recyclagesysteem uitgewerkt, waar ook concurrenten van de koffiemaker zich bij hebben aangesloten.

Lager fiscaal voordeel voor installeren van laadpalen

Het fiscaal voordeel voor het installeren van laadpalen vermindert, zowel voor particulieren als bedrijven. De regeling werd in september 2021 door de federale regering ingevoerd om een versnelde aangroei van de laadinfrastructuur voor elektrische wagens mogelijk maken in ons land.

Tarief van drinkwater iets duurder

In 2023 zal een gemiddeld gezin met een gemiddeld verbruik op jaarbasis ongeveer 17 euro meer betalen voor de component drinkwater op de waterfactuur in vergelijking met 2022. Dat berekende de Vlaamse Milieumaatschappij (VMM). De lichte stijging is het gevolg van de nieuwe tarieven voor drinkwater die de WaterRegulator, die deel uitmaakt van de VMM, eind december goedkeurde.

Duidelijkheid rond statuut en verzekering voor platformwerkers

Een nieuwe wet over de platformeconomie, waaronder bijvoorbeeld maaltijdbezorgers en Uber-chauffeurs vallen, treedt op 1 januari in voege. De wet maakt deel uit van de arbeidsdeal waarover de regering voor de zomer een akkoord bereikte. De nieuwe wetgeving moet een einde maken aan de onduidelijkheid rond het statuut van deze platformwerkers, en daarnaast zullen alle platformwerkers op kosten van het platform verzekerd worden tegen arbeidsongevallen, ook wanneer het gaat om zelfstandigen.

Verhoogde sociale tarieven voor elektriciteit en aardgas

De sociale tarieven voor elektriciteit en aardgas gaan op 1 januari omhoog. Het elektriciteitstarief stijgt gemiddeld met 7,8 procent en dat van aardgas met 9,7 procent. Dat blijkt uit gegevens van de federale energieregulator CREG.

Brieven en pakjes verzenden wordt duurder

Postbedrijf bpost verhoogt vanaf 1 januari een aantal posttarieven fors. Het bedrijf verwijst naar stijgende kosten door de inflatie, loonindexeringen en dalende postvolumes. Het bedrijf verwijst naar stijgende kosten door de inflatie, loonindexeringen en dalende postvolumes. Zo wordt de non-priorzegel 16,8 procent duurder, van 1,19 euro per stuk vandaag tot 1,39 euro vanaf 1 januari. Ook de prijs om een pakje te verzenden, stijgt begin volgend jaar. Zo zal de Mini Colis Small-eenheidsprijs (max. 1 kilo) van 4,60 euro naar 5,60 euro gaan. Internationale zendingen worden tot 21 procent duurder.

Premie voor zonnepanelen halveert

De premie voor wie zonnepanelen op een dak installeert in Vlaanderen, wordt in 2023 gehalveerd tot maximaal 750 euro.