Subpopulaties kankercellen geïdentificeerd die tumorgroei en uitzaaiingen veroorzaken
Onderzoekers van het VIB-KU Leuven Centrum voor Kankerbiologie zijn erin geslaagd om subpopulaties van kankercellen te identificeren die de groei van tumoren en het uitzaaien ervan veroorzaken. Dat heeft de VIB donderdag bekendgemaakt in een persbericht. De bevindingen scheppen mogelijkheden om vroege tumorgroei en uitzaaiingen van kankers tegen te gaan.
De onderzoekers hebben specifiek gekeken naar melanomen, een van de meest agressieve huidkankers. Een vroegtijdige diagnose is essentieel voor de behandeling. Met meer dan 150.000 diagnoses, ofwel vier procent van alle nieuwe kankerdiagnoses in 2020, is het de zesde meest voorkomende kanker in Europa.
Dankzij geavanceerde technologie konden de onderzoekers melanoomtumoren bestuderen op het niveau van individuele cellen. «We hebben de samenstelling van tumoren met een ongeziene resolutie kunnen ontleden», vertelt Jean-Christophe Marine (Centrum voor Kankerbiologie). «Dat heeft ons toegelaten om zowel een breed spectrum aan kankercellen als normale celtypes die de tumoren infiltreren te kunnen identificeren.»
Endotheelcellen
Het onderzoeksteam kon vaststellen dat de nabijheid van endotheelcellen het mogelijk maakt dat kankercellen tumoren kunnen laten groeien. Endotheelcellen zijn zeer platte, nauw aan elkaar aaneensluitende cellen, die zich onder meer aan de binnenkant van het hart en de bloed- en lymfevaten bevinden.
«Het is een verbluffende ontdekking», zegt Marine. «Het suggereert dat het blokkeren van de communicatie tussen beide celtypes (endotheelcellen en kankercellen, red.) een aantrekkelijke piste zou kunnen zijn om tumorgroei in een vroeg stadium te voorkomen.»
Metastatische verspreiding
Het team van Marine kon verder een celtype identificeren dat aan de basis ligt van de metastatische verspreiding, ofwel de uitzaaiing van melanoomcellen naar andere vitale organen. Het gaat om een erg zeldzaam celtype, dat slechts twee procent van een tumor uitmaakt.
«We konden optekenen dat een kleine fractie cellen die invasieve kenmerken vertoonden en diep in het weefsel van de tumor gelokaliseerd waren, verantwoordelijk zijn voor de uitzaaiing van metastatische letsels in andere organen», vertelt Marine. «Eens die cellen andere organen zoals de longen of de lever begonnen te koloniseren, veranderden ze van identiteit en begonnen ze zich te vermenigvuldigen op die nieuwe locaties.»
De observaties zijn bijzonder belangrijk: de aanwezigheid van dit zeldzaam celtype in vroege huidtumoren kan het riscio op verdere uitzaaiingen voorspellen. In het geheel kan het werk van het onderzoeksteam van Marine helpen om de agressiviteit van een melanoom in een vroeg stadium te voorspellen. Op termijn kan dit leiden tot nieuwe strategieën die de groei van de tumor zouden kunnen vertragen of zelfs kunnen voorkomen.
De gevonden inzichten zouden ook vertaald kunnen worden naar andere vormen van kankers en tumoren. Daar is echter nog meer onderzoek voor nodig. De resultaten van de studie zijn gepubliceerd in het wetenschappelijk tijdschrift Nature.