Voormalig burgemeester Brussel Freddy Thielemans is overleden: «Brussel huilt vandaag»
Voormalige socialistisch burgemeester van Brussel Freddy Thielemans is zaterdagavond op 77-jarige leeftijd overleden. Dat heeft zijn opvolger Philippe Close zondag bekendgemaakt. Thielemans had er een lange carrière opzitten in de Brusselse politiek, waarvan tien jaar als burgemeester. Hij was een ketje in hart en nieren en voelde zich zowel in de hogere kringen als op café in zijn sas.
«Het is met grote ontroering en verdriet dat de familie van Freddy Thielemans mij vraagt om zijn overlijden aan te kondigen. Na een ongeval bij hem thuis vijf jaar geleden was de gezondheid van Freddy Thielemans aanzienlijk verslechterd. Hij is zaterdagavond om 23.00 uur overleden», schreef de huidige burgemeester van de hoofdstad Philippe Close (PS) op Twitter.
«Ik wil al mijn tederheid en genegenheid betuigen aan Cécile, zijn echtgenote, en aan zijn twee dochters Myra en Camille van wie hij zoveel hield. Brussel huilt vandaag. Rust in vrede Freddy. Je ontroostbare stafchef», voegde hij eraan toe.
Socialist in hart en ziel
Geboren in Laken op 11 september 1944, kreeg Thielemans een op het onderwijs gerichte vorming: hij behaalde een graduaat in de handelswetenschappen en een aggregaat voor het lager secundair onderwijs in de Germaanse talen. Daardoor sprak hij naast Frans en Nederlands ook Engels en Duits. Hij was ook het Spaans machtig.
Zijn socialistische grootvader Georges, die 49 jaar lang Brussels gemeenteraadslid was, wijdde hem in het marxisme in. Tijdens zijn adolescentie kwam Freddy Thielemans dan ook bij de Communistische Jongeren terecht, al liet hij de dogma’s snel voor wat ze waren. Van 26 februari 1973 tot 1 september 1976 was hij gedetacheerd bij de Jongsocialisten, die hij vertegenwoordigde bij tal van internationale organisaties.
Zo werkte hij in die periode onder meer als deskundige bij het Europees Fonds voor de Jeugd (ondergebracht bij het Europees Parlement in Straatsburg). Hij werd eveneens secretaris bij de EUSY (de Europese tak van de Internationale Unie van Socialistische Jongeren) en bij de Unie van Socialistische Jongeren van het Europa van de Negen.
Van onderwijzer tot burgemeester
Op 1 september 1976 ging Thielemans weer aan de slag in het onderwijs, maar op 8 maart 1983 werd hij kabinetschef van de toenmalige Brusselse burgemeester Hervé Brouhon (PS). Ondertussen was hij ook verkozen tot voorzitter van de PS-afdeling van Brussel-Stad.
Na de gemeenteraadsverkiezingen van oktober 1988 werd hij schepen voor Schone Kunsten, hoewel hij amper 517 voorkeurstemmen haalde. Eind 1993 kreeg hij er de bevoegdheid Onderwijs bij.
In maart 1994 raakte burgemeester Demaret (PSC) politiek geïsoleerd na een interview in «Le Soir Illustré». Hij haalde daarin uit naar de advocatuur en de magistratuur en verklaarde geen problemen te hebben met fiscale fraude. Drie dagen later nam Demaret ontslag en barstte de strijd rond de burgemeesterssjerp van de Europese hoofdstad los. Thielemans wierp zich op als waarnemend burgemeester en baseerde zich daarvoor op een bestuursakkoord. Maar de eerste schepen en Vlaming Fernand Lefère (CVP) noemde zich ook waarnemend burgemeester, op grond van de gemeentewet. Na heel wat gehakketak werd de zaak bijgelegd en op 28 april legde Thielemans de eed af als burgemeester.
Een rijke carrière
Toen men hem kort voor zijn eedaflegging in een interview vroeg wie hij is, «een Brussels ketje, een diplomaat, een man met veel ambities, een bon vivant of een cultuurfanaat», antwoordde hij: «Allemaal». Het tekende Thielemans ten voeten uit.
Na de gemeenteraadsverkiezingen van oktober 1994 werd Thielemans eerste schepen en schepen van Onderwijs van Brussel. Van 1995 tot 2001 was hij tevens voorzitter van de vzw Atomium. In 1999 werd hij ook nog Europarlementslid.
Maar die functie liet hij vallen toen hij na de gemeenteraadsverkiezingen van 2000 opnieuw burgemeester van de stad Brussel kon worden, ten koste van de liberaal François-Xavier de Donnea, die sinds 1995 de sjerp droeg. Hij combineerde dit oorspronkelijk met de bevoegdheid Onderwijs, maar in maart 2002 ruilde hij Onderwijs in voor Financiën.
Als burgemeester zorgde Thielemans er onder andere voor dat er ’s zomers een strand is in het centrum van de stad, op de kaaien aan het Saincteletteplein.
Autoritair maar levensgenieter
Na de gemeenteraadsverkiezingen van 2006 kan Thielemans aanblijven als burgemeester. De PS-cdH-Ecolo-coalitie van zijn eerste mandaat laat hij los door de groenen naar de oppositiebanken te verwijzen. Ook de verkiezingen van 2012 hielden Thielemans op de burgemeestersstoel.
Critici van Thielemans zeggen dat hij de gemeenteraad op een autoritaire manier bejegende. Vriend en vijand gaf toe dat de man zich zowel in de hogere kringen als op café in zijn sas voelde. Thielemans was ook gekend als groot liefhebber van motoren.
Als levensgenieter werd hij in 2001 opgenomen in het broederschap van de «Buûmdroegers» (boomdragers) om tot 2015 bijna elk jaar de Meyboom te hijsen. Zijn gezondheid verhinderde hem dat sindsdien te doen.
Close met Close
Bij de stad Brussel was hij goed bevriend met de huidige burgemeester Philippe Close, die, behalve hun gedeelde passie voor rugby, ook zijn kabinetschef was. Het was echter OCMW-voorzitter Yvan Mayeur, die door de PS-afdeling van de stad werd aangewezen om hem als burgemeester op te volgen in 2013. Op 20 juli 2017 ging zijn lang geheim gebleven wens echter in vervulling en kreeg Philippe Close de sjerp. Tot het einde stond Thielemans in nauw contact met Close. Die laatste maakte zondag het overlijden van de voormalige burgemeester bekend op Twitter.