Waarom 100% recyclage de enige weg is
De gigantische afvalberg blijft exponentieel groeien. Dat vormt een bedreiging voor de volksgezondheid, het milieu, klimaat en de economie. Om de negatieve effecten van de buitensporige vuilnisbelt in te tomen, is er nood aan een globaal recyclingpercentage van 100%. Die doelstelling is nog lang niet in zicht, want momenteel wordt slechts een fractie van al het afval gerecycleerd.
Als we geen doortastende actie ondernemen, zal de afvalberg tegen 2050 met 70% gegroeid zijn. Zo waarschuwde de Wereldbank ons al drie jaar geleden. Dat zou neerkomen op 3,4 miljard ton afval wereldwijd.
Vooral plastic is een boosdoener. Plastic is afkomstig van materialen die gemaakt zijn van fossiele brandstoffen die tonnen aan broeikasgassen creëren. Naast die vervuilende uitstoot, tast plastic ook de biodiversiteit aan: iedereen zag vast al eens de choquerende foto’s van vogels en vissen van wie de magen volgepropt zijn met flessendopjes en verpakkingen. Tot slot is plastic onsterfelijk en niet afbreekbaar, en zolang we het blijven produceren zonder te recycleren zal de afvalberg en de uitstoot blijven toenemen.
Slechts 10% gerecycleerd
Maar daarnaast is de afvalberg gevuld met elektronisch afval, glas, textiel, hout, metaal, noem maar op. Een deel daarvan wordt al gerecycleerd, maar lang niet genoeg. De Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO) schat dat België een recyclingpercentage van 53,5% heeft. Wereldwijd wordt er slechts 10% gerecycleerd, met wat lichte speling afhankelijk van berekeningsmethode.
In het belang van onder meer het milieu, de biodiversiteit, het klimaat, onze gezondheid en de luchtkwaliteit is het van groot belang dat de afvalberg slinkt. Zelfs de economie zou erbij gebaat zijn, want verschillende wetenschappers voorspellen dat de economische kost van de schade die de afvalberg veroorzaakt veel groter zal zijn dan de kost om de transitie naar minder afval te maken.
Politieke en economische initiatieven
Dat doel kan niet alleen bereikt worden door minder afval te creëren, maar ook door hergebruik en recyclage. Veel landen zetten al grote stappen richting een circulaire economie, waarbij grondstoffen maximaal gebruikt, hergebruikt en gerecycleerd worden.
Zo streeft Australië ernaar dat 100% van alle verpakking herbruikbaar, recycleerbaar of composteerbaar is tegen 2025. De Verenigde Staten willen het algehele recyclingpercentage optrekken naar 50% tegen 2030. Europa zet zich dan weer in om tegen 2030 55 tot 70% van al het plastic te recycleren.
Maar ook bedrijven doen een duit in het zakje om die politieke ambitie te ondersteunen. Zo zie je nu stilaan meer duurzame verpakking uit gerecycleerd karton of papier opduiken en denken bedrijven na over hoe ze verpakkingsplastic voor eenmalig gebruik kunnen vermijden. Aangezien consumenten zelf op zoek gaan naar het duurzamere alternatief, is het tenslotte ook economisch interessant voor die bedrijven om een klimaatbewuste keuze te maken.