WERELDAIDSDAG. Nog altijd minder hiv-diagnoses dan voor coronapandemie, maar «stigma blijft gevaar vormen»
Het aantal hiv-diagnoses was in 2021 nog altijd bijna een kwart lager dan voor de coronapandemie. Dat blijkt uit een gezamenlijk rapport van de Europese gezondheidsdienst ECDC en het Regionaal Bureau voor Europa van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) dat woensdag werd voorgesteld op een persconferentie in Stockholm, naar aanleiding van Wereldaidsdag vandaag.
In 2021 werden elke dag bijna 300 nieuwe hiv-diagnoses gesteld in 46 van de 53 landen van de Europese regio van de WHO, waarvan 45 per dag in de 30 landen van de EER (EU plus Noorwegen, IJsland en Liechtenstein). Dat komt neer op 106.508 nieuwe gediagnosticeerde hiv-infecties in de regio, waaronder 16.624 uit landen van de EU/EER.
Het aantal mensen in de EU dat hiv heeft zonder het te weten, neemt naar verwachting af. Toch leeft van de mensen die het virus hebben, momenteel naar schatting nog één op de acht zonder diagnose.
Coronapandemie
In 2020, het eerste jaar van de coronapandemie, nam het aantal hiv-diagnoses in Europa al sterk af. Gezondheidsdiensten waren in coronatijd overbelast waardoor het lastiger was voor landen om voldoende mensen te laten testen op hiv. Dat kan van invloed zijn geweest op de afname van het aantal diagnoses, aldus ECDC- directeur Andrea Ammon. Maar mogelijk raken er ook simpelweg minder mensen geïnfecteerd. ECDC en de Wereldgezondheidsorganisatie onderzoeken nog wat de blijvende impact van de pandemie en ook de oorlog in Oekraïne is op de preventie en opsporing van hiv in Europa.
«Bij gebrek aan regelmatige hiv-tests voor mensen die het grootste risico lopen (zoals sommige mannen die seks hebben met mannen, red.), kan er een lange periode verstrijken tussen de besmetting met hiv en de diagnose», zegt ECDC-directeur Andrea Ammon. «Dat is niet goed voor die individuen, aangezien ze meer kans hebben op ernstige ziekte en zelfs overlijden als de diagnose te laat wordt gesteld. Het is ook niet goed voor de volksgezondheid, omdat onbehandelde positieve personen onbewust hiv kunnnen doorgeven aan hun seksuele partners.»
Vroegtijdige tests
Het ECDC pleit daarom voor vroegtijdige tests en snelle koppeling aan hiv-behandeling. «De gegevens over hiv-tests, -behandeling en -zorg in Europa en Centraal-Azië moeten ons allen grote zorgen baren», aldus nog Ammon. «Het aanhoudende, wijdverspreide stigma rond hiv weerhoudt mensen ervan zich te laten testen en brengt ons gevaarlijk uit de koers om onze doelstelling voor 2030, het uitbannen van aids, te halen.»
Vorige week nog meldde gezondheidsinstituut Sciensano dat in België het aantal hiv-diagnoses in 2021 met 4% gestegen is, naar 768. In 2020 was er nog een aanzienlijke daling, met 21% ten opzichte van 2019, die sterk gelinkt was aan de coronapandemie en de maatregelen.
Wereldaidsdag vindt sinds 1988 elk jaar plaats op 1 december. Het streefdoel is om tegen 2030 aids de wereld uit te helpen.