Wereldleiders balanceren tussen hoop en scepsis bij start van klimaattop in Glasgow: «We graven ons eigen graf»

«We graven ons eigen graf», waarschuwde Guterres (foto) tijdens de plechtige openingsceremonie. «Het is tijd om ‘genoeg’ te zeggen. Genoeg brutale aanvallen op de biodiversiteit. Genoeg zelfvernietiging door koolstof. Genoeg daarvan, dat de natuur als een toilet wordt behandeld.» De secretaris-generaal van de VN uitte zijn twijfels bij de klimaatbeloftes van veel landen. Zelfs wanneer die allemaal ook werkelijk nagekomen worden, zou de opwarming van de aarde tegen de eeuwwisseling op 2,7 graden Celsius uitkomen in vergelijking met het pre-industriële niveau. «We stevenen nog steeds af op een klimaatcatastrofe», benadrukte Guterres.

Begin van het einde

Volgens de Britse premier Boris Johnson moet COP26 een keerpunt vormen. «Als klimaattoppen zouden volstaan om de klimaatverandering op te lossen, dan zouden we de 25 voorgaande toppen niet nodig hebben gehad om te geraken waar we vandaag zijn», zei Johnson. «Maar terwijl COP26 niet het einde zal zijn van klimaatverandering, kan het en moet het wel het begin van het einde (van de klimaatverandering, red.) inluiden.»

De strijd tegen de klimaatverandering kan ook kansen bieden, meende de Amerikaanse president Joe Biden dan weer. Bij de ontwikkeling van alternatieve technologieën bijvoorbeeld kunnen miljoenen goedbetaalde banen ontstaan. Biden wil tevens dat 3 miljard dollar (bijna 2,6 miljard euro) van de Amerikaanse klimaatfinanciën jaarlijks naar kwetsbare landen gaat, om hen te helpen met de gevolgen van de klimaatopwarming.

India klimaatneutraal in 2070

De Indiase premier Narendra Modi noemde voor het eerst een concreet doel voor klimaatneutraliteit in zijn land genoemd: tegen 2070 wil India met bijna 1,4 miljard inwoners klimaatneutraal zijn. 2070 is de uiterste limiet die de klimaatraad van de Verenigde Naties (IPCC) naar voren heeft geschoven om de planeet levensvatbaar te houden. Veel landen, waaronder ook de Europese Unie, streven naar 2050. China, dat goed is voor rond 30% van de uitstoot van broeikasgassen, heeft 2060 voor ogen.

De Croo ontmoet Klimaatcoalitie

Belgisch premier Alexander De Croo (Open Vld) en federaal minister van Klimaat Zakia Khattabi (Groen) hebben in de marge van de klimaatconferentie dan weer leden van de Klimaatcoalitie, die meer dan 80 middenveldorganisaties verzamelt, ontmoet in Glasgow.

«Het is een heel, heel belangrijke COP26», aldus De Croo bij zijn aankomst in Schotland. Hij benadrukte het belang om heel snel te handelen om de opwarming van de klimaat onder de grens van 1,5 graden te houden. «Het is tijd om over te gaan tot acties. We nemen de slogan over van de militanten: geen blabla meer. We hopen echt tot concrete engagementen en acties te komen», voegt Khattabi toe.

Ambitieus Europa

Aan VTM NIEUWS zei De Croo maandag ook dat het aan de Europese landen is om ambitieus te zijn, nu grote vervuilers als China of Rusland duidelijk hebben gemaakt dat ze hun ambities niet willen aanscherpen. Beide regeringsleiders hebben ook hun kat gestuurd naar de top. «Het is jammer dat ze er niet zijn, want uiteindelijk is dit toch een wereldwijd probleem», zei de premier. «We moeten echter ook kijken wat wij zelf kunnen doen. Wij Europeanen moeten ambitieus zijn en wij moeten de lat leggen voor de rest van de wereld. Wie met ons handel wil drijven, zal producten moeten maken op een milieuvriendelijke manier.»

Federaal plan

De Croo, Khattabi en de leden van de Klimaatcoalitie spraken onder meer over de Belgische klimaatambities, de klimaatfinanciering en ook de netelige kwestie van de verdeling van de inspanningen rond het klimaat tussen het federale niveau en de gewesten. Over die «burden sharing» is er nog geen Belgische akkoord.

Op federaal niveau werd beslist om een reeks maatregelen te nemen om in totaal 55 procent of 233 miljoen ton CO2 minder uit te stoten tegen 2030. Wat betreft de klimaatfinanciering, wordt het bedrag dat de federale regering betaalt verhoogd van 100 miljoen in 2021 naar 112,5 miljoen in 2022. «Een stijging met 60 procent in vergelijking met de 70 miljoen euro van 2020», klinkt het bij de entourage van de premier.

De Croo kwam maandagochtend aan de klimaattop, waar hij verschillende gesprekken op de agenda had staan. Dinsdagnamiddag spreekt hij de aanwezigen toe in het kader van de «top van de wereldleiders» die op 1 en 2 november meer dan 120 staatshoofden en regeringsleiders samenbrengt. Maandagnamiddag bezocht de premier bovendien een onderzoeks- en ontwikkelingscentrum van staaldraadproducent Bekaert in de haven van Glasgow. De Belgische groep ontwikkelt er synthetische kabels van de nieuwste generatie om windturbines in de volle zee vast te hechten.