Proces aanslagen: welke straf krijgen de beschuldigden straks?

De inleidende zitting vond al plaats op 23 september 2022. Bijna een jaar later gaat het proces echt zijn finale fase in met de pleidooien over de strafmaat, na het arrest in juli over de schuldvraag.

Acht beschuldigden

Van tien beschuldigden blijven er acht over. De broers-Farisi, die al vrij verschenen op het proces, zijn over de hele lijn vrijgesproken. Mohamed Abrini, Osama Krayem, Salah Abdeslam, Ali El Haddad Asufi en Bilal El Makhoukhi riskeren levenslang. Zij werden schuldig bevonden aan terroristische moord op 35 slachtoffers, en poging tot moord op bijna 700 anderen. Ook zijn ze schuldig als lid van een terreurorganisatie.

Ook Oussama Atar, die veroordeeld werd voor terroristische moord en moordpoging en als leider van een terreurgroep, riskeert levenslang. Maar hij staat bij verstek terecht. Hij zou omgekomen zijn bij een Amerikaanse droneaanval in de Syrisch-Iraakse regio in 2017, maar zijn lichaam werd nooit teruggevonden.

Wettelijke kronkel veroorzaakt strafvermindering

Sofien Ayari en Hervé Bayingana Muhirwa, enkel veroordeeld voor lidmaatschap van een terreurgroep, riskeren maximaal tien jaar cel. Bij Ayari zal die straf een eerdere straf opslorpen, de twintig jaar die hij kreeg voor de schietpartij in de Driesstraat in Vorst. Door een vreemde wettelijke kronkel kan hij dus een strafvermindering van minstens tien jaar krijgen. Het assisenhof kan als extra straf wel een terbeschikkingstelling van tien jaar opleggen.

Het speciale assisenhof over de aanslagen in Parijs veroordeelde Ayari eerder al tot dertig jaar cel, waarvan hij twee derde moet uitzitten. Bayingana Muhirwa, die een blanco strafblad heeft, zit al zeven jaar opgesloten. Voor hem lonkt een vrijlating.

Identiteit afnemen?

Procureur Paule Somers kondigde aan dat hij zal vragen om van bepaalde veroordelen hun dubbele identiteit af te nemen. Hij vraagtdeze maatregel voor veroordeelden Mohamed Abrini, Ali El Haddad Asufi, Oussama Atar, Bilal El Makhoukhi en Hervé Bayingana Muhirwa. De overige veroordeelden zijn geen Belgen met dubbele nationaliteit.

Abrini, El Haddad Asufi, Atar en El Makhoukhi hebben alle vier de Belgische en Marokkaanse nationaliteit. Hervé Bayingana Muhirwa is Belg-Rwandees.

Het afnemen van de dubbele nationaliteit kan volgens de Belgische wet enkel in bepaalde gevallen. Dit is onder meer het geval bij een veroordeling voor terrorisme die gepaard gaat met een celstraf van minimum 5 jaar, verduidelijkte Somers. Volgens het openbaar ministerie hebben de beschuldigden door de aanslagen «de nationale eensgezindheid ondermijnd».

Twee weken

Het tweede deel van het proces zal naar schatting nog twee weken duren, inclusief de beraadslaging. Een marathonberaadslaging zoals die over de schuld van 18 dagen, de langste beraadslaging ooit, verwacht het hof dus niet meer.

Overplaatsing Abdeslam

Maandag begint het proces wel al met slechts een halve dag zitting, nadat vorige week bekendraakte dat Delphine Paci en Michel Bouchat voor hun cliënt Salah Abdeslam een kort geding indienden bij de burgerlijke rechtbank in Brussel. Ze vragen de rechter om Abdeslams toekomstige overbrenging van België naar Frankrijk teniet te doen, omdat die een schending zou zijn van artikels van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens.

De inleidende zitting voor de kortgedingrechter vindt maandag om 14.00 uur plaats, eveneens op de Justitia-site. Tegen dan wordt het assisenproces dus opgeschort.

Alles wat je echt wilt weten vind je op Metrotime.be