Wat staat er in het Vlaams begrotingsakkoord? Investeringen in kinderopvang en onderwijs, verhoging jobbonus en meer

De Vlaamse regering trekt 270 miljoen euro uit voor de kinderopvang. Dat blijkt maandag bij de Septemberverklaring in het Vlaams Parlement. Het bedrag wordt onder meer gebruikt om de kindratio te verlagen en 5.000 plaatsen bij te creëren. Het totale budget voor de sector bedraagt nu 1,1 miljard.

Bevoegd minister Hilde Crevits (CD&V) had bij de start van de begrotingsbespreking 330 miljoen euro extra gevraagd voor de sector. Na onderhandeling landde het totaalbedrag op 270 miljoen.

Minder kinderen per begeleider

De meest opvallende maatregel is dat het aantal kinderen per begeleider daalt. Nu ligt dat nog op maximaal negen. In de toekomst zal het cijfer dalen tot vijf in groepen met enkel baby’s tot twaalf maanden. In gemengde groepen daalt de ratio tot zeven en in groepen met enkel oudere kinderen tot acht. Er geldt een overgangsperiode van drie jaar.

In eerste instantie zullen ook logistieke medewerkers meegerekend kunnen worden voor de ratio. Zij kunnen ook een traject volgen naar een tewerkstelling als kinderbegeleider. Voor deze maatregelen wordt 118 miljoen euro uitgetrokken.

Voor onthaalouders wordt de ratio verlaagd naar zeven kinderen per begeleider. Daar staat een verhoging van de basissubsidie en van de onkostenvergoeding tegenover. Hiervoor wordt 13 miljoen euro vrijgemaakt. Daarnaast kunnen 350 onthaalouders die dat wensen overstappen naar het werknemersstatuut, waardoor hun inkomen niet meer afhankelijk is van het aantal aanwezige kinderen per opvangdag. Beginnende onthaalouders krijgen een investeringspremie van 3.000 euro om hun huis in te richten. Daarvoor wordt 3,3 miljoen euro uitgetrokken.

Om meer kinderdagverblijven de overstap te laten maken naar het inkomenstarief, wordt 55 miljoen euro uitgetrokken. Wie met vrije prijs blijft werken, krijgt een hogere basissubsidie. Die maatregel kost 27 miljoen euro.

Tot slot wordt er ook 35 miljoen voorzien om vijfduizend extra plaatsen te creëren.

Voorrangsregels

De voorrangsregels voor werkende ouders worden verduidelijkt. De opvang is prioritair voor wie quasi voltijds werkt, voor broers en zussen van kinderen die al worden opgevangen en voor pleegkinderen. In 10 procent van de plaatsen kan er gemotiveerd worden afgeweken.

Om kinderopvang via bedrijven te stimuleren, kunnen bedrijven investeren in extra plaatsen voor hun medewerkers in bestaande crèches. Die kosten kunnen ze fiscaal inbrengen.

Ook over flexi-jobs neemt de regering een standpunt in. Ze pleit er bij de federale regering voor om flexi-jobs mogelijk te maken in diverse sectoren, zoals onderwijs, openbaar vervoer en kinderopvang.

Verhoging jobbonus

Om het verschil tussen werken en niet-werken te verkleinen, wordt de jobbonus verhoogd en verruimd. Het bedrag gaat omhoog van maximaal 600 naar 700 euro voor de laagste lonen. Door te sleutelen aan de inkomensgrens verruimt de doelgroep volgens Jambon ook naar 1 miljoen werknemers. «Dat is zowat 40 procent van de 2,5 miljoen Vlaamse werknemers. Niet alleen de laagste lonen krijgen er dus één, maar ook de categorie daar net boven», aldus Jambon.

100 miljoen voor onderwijs

Het onderwijs krijgt er structureel 100 miljoen euro extra bij. Minister van Onderwijs Ben Weyts (N-VA) zal die middelen onder meer inzetten voor het hoger onderwijs en de strijd tegen het lerarentekort. Om nog meer leerkrachten aan te trekken, verhoogt de anciënniteit die zij-instromers kunnen meenemen van 10 naar 15 jaar. Er gaat ook 15 miljoen naar de lerarenopleiding. Daarnaast zijn er ook extra recurrente middelen voor de studentenvoorzieningen (6 miljoen euro) en voor de hogescholen (8 miljoen euro extra) en universiteiten (20 miljoen euro).

Minister van Mobiliteit Lydia Peeters (Open VLD) krijgt dan weer 30 miljoen euro extra om de problemen met het leerlingenvervoer in het buitengewoon onderwijs aan te pakken. Er komt ook een tijdelijke en degressieve premie voor de aankoop van nieuwe en tweedehands zero-emissiewagens. Verder worden de verbouwpremies met een jaar verlengd en komen er 3.000 koten voor studenten die het financieel moeilijk hebben.

Zero-emissiewagens en verbouwpremies

Er komt ook een tijdelijke en degressieve premie voor de aankoop van nieuwe en tweedehands zero-emissiewagens. Die premie moet de financiële drempel voor de aankoop van bijvoorbeeld een elektrische wagen verkleinen. In 2024 wordt gestart met een premie van 5.000 euro voor nieuwe wagens en van 3.000 euro voor tweedehandswagens. De premie geldt drie jaar en zakt jaarlijks met 1.000 euro voor de nieuwe wagens en met 500 euro voor de tweedehandswagens. Om fraude tegen te gaan, mag de wagen ook niet binnen de drie jaar doorverkocht worden.

Verder worden de verbouwpremies met een jaar verlengd. Het gaat om de steun voor dak- en buitenmuurisolatie, werken aan vloeren, ramen en deuren, elektriciteit en sanitair, , enzovoort. Normaal gezien zouden de verhoogde steunpercentages ophouden op 1 januari 2024, maar dat zal dus niet het geval zijn. Het beschikbare budget wordt daarvoor in 2024 met 52 miljoen euro verhoogd naar ongeveer 340 miljoen euro.

Er komen ook 3.000 koten voor studenten die het financieel moeilijk hebben.

Besparingsplannen

Om al die plannen te financieren, plant de regering-Jambon ook een reeks besparingen. Zo snoeit de regering in de doelgroepenkorting voor bedrijven die oudere werknemers in dienst nemen of hebben. «Dat is een maatregel die vandaag nog weinig effect heeft, gezien de krapte op de arbeidsmarkt», aldus Jambon. Veel andere besparingen noemde Jambon niet, maar minister van Energie Zuhal Demir (N-VA) gaat alvast de subsidies voor zonnepanelen voor bedrijven en burgers schrappen vanaf 2024.

Jambon beseft dat er hem in het laatste werkjaar nog veel werk en netelige dossiers zoals het stikstofdossier wachten. «Gaan nu opeens alle problemen als sneeuw voor de zon verdwijnen? Natuurlijk niet», geeft de Vlaamse regeringsleider toe. «Maar we bieden wel een duidelijk perspectief. Een richting, waar diep en goed over nagedacht is. Als je niet weet naar welke haven je vaart, is geen enkele wind gunstig.»

Alles wat je echt wilt weten vind je op Metrotime.be