MOVIES. In tragikomedie van Deense cineaste Paprika Steen organiseren ouders een schoolweekend: «Denemarken heeft een drankprobleem»

Paprika Steen: «Ik dacht dat ik bepaalde dingen erger voorgesteld had dan ze in werkelijkheid zijn, maar toen ik de film voorstelde, zeiden veel mensen me dat ik de nagel op de kop had geslagen. Zeker jongere ouders. Oudere kijkers vinden wel soms dat de film te streng is, maar dat is blijkbaar omdat ze de huidige situatie niet kennen. Ik vind ook niet dat ik al mijn personages een veeg uit de pan geef. Ik kan ze vaak heel goed begrijpen.»

Is er de laatste jaren dan zoveel veranderd in het Deense onderwijs?

«Vroeger hadden we een conservatieve premier die vooral wou dat de kinderen presteerden. Er was geen tijd voor iets anders. Na de verkiezingen van 2004 kregen we een nieuwe regering die het helemaal anders wou aanpakken en een grote hervorming van het onderwijs doorvoerde. Voortaan moesten de kinderen langer op school blijven en kregen ze naast de klassieke vakken ook muziek en creatieve bezigheden, met meer ruimte voor inclusie van kinderen uit de hele samenleving.»

Dat klinkt toch goed?

«Ja, behalve dat ze die hervorming zonder nadenken hebben ingevoerd. De leraars hadden geen tijd om zich aan te passen en werden plots overspoeld met extra werk en verantwoordelijkheden. En er werden geen bijkomende middelen uitgetrokken om het allemaal te financieren. Het was een utopie, een idealistische gedachte die in de praktijk niet werkt. Maar nu zitten we er wel mee. En zowel de kinderen als de ouders zijn er niet blij mee.»

In de film is ook sprake van kinderen die onder Paragraaf 20 vallen. Wat is dat?

«Een jaar of 12 geleden kwam de overheid op de proppen met het idealistische idee om kinderen met ADHD of autisme of het syndroom van Asperger ook school te laten lopen in het traditionele onderwijs [te vergelijken met het M-Decreet bij ons, nvdr.]. Die zouden dan extra begeleiding krijgen door speciale leerkrachten. Maar ook dat is in het honderd gelopen.»

In ‘Fædre & Mødre’ zuipen de ouders zich te pletter op hun weekendje met alle kinderen. Is dat ook uit het leven gegrepen?

«Absoluut. Toen we die krankzinnige scène rond het kampvuur gingen draaien, vertelde een vriendin me dat ze de week voordien haar stiefdochter op school had afgezet en dat ze ouders had zien aankomen die op het punt stonden om op zo’n kamp te vertrekken. En één van de vaders haalde een soundbox en een volle kist vodka uit zijn auto. Dat uitstapje was ’s avonds uit de hand gelopen. Twee vaders waren met elkaar op de vuist gegaan en de politie was erbij geroepen. We hebben een drankprobleem in Denemarken. Thomas Vinterberg overdreef niet toen hij ‘Drunk’ maakte.»

Je hebt zelf een zoon. Ben jij ooit naar zo’n kamp of feestje geweest?

«Een paar keer, maar ik ben er snel mee gestopt. Ik snap de bedoeling niet. Dat ouders elkaar leren kennen zodat hun kinderen beter met elkaar zullen opschieten? Dat slaat nergens op. Het enige wat er gebeurt op die feestjes is dat sommige ouders je op de zenuwen werken, sommige ouders zich ladderzat zuipen en sommige ouders gemeen doen tegen jou. Daar bedank ik liever voor.»

De schooldirecteur in de film is een onuitstaanbare figuur die zich als een soort cultleider gedraagt. Waar komt dat personage vandaan?

«Mijn zoon heeft ooit een directeur gehad die exact zo was. Je weet wel, het soort mensen die in hun jeugd heel sociaal en idealistisch waren maar die met ouder worden steeds conservatiever en dictatoriaal zijn geworden. Die directeur was een vreselijke man, passief agressief en vol van zichzelf. Hij deed niets liever dan eindeloze speeches geven. En o wee als je durfde om tegen hem in te gaan. We hebben onze zoon toen snel van die school gehaald.»

‘Fædre & Mødre’ speelt momenteel in de zalen.