MOVIES. Belgische filmmaker Boulli Lanners voor het eerst in het Engels: «Ik had al jaren zin om een film te draaien in Schotland»

Bouli Lanners: «De film is een liefdesgeschiedenis tussen Phil en Millie. Phil [gespeeld door Lanners zelf, nvdr] is een Belg die verhuisd is naar Lewis, een klein eiland in het noorden van Schotland. Hij werkt er voor Millie, een vrouw die er altijd heeft gewoond. Na een hersenbloeding verliest hij zijn geheugen, en Millie vertelt hem dat ze een affaire hadden. En omdat hij zich niets herinnert, beleeft hij hun ontmoeting opnieuw via haar.»

Is de film ontstaan door jouw eigen fascinatie met Schotland?

«Ik had al jaren zin om er een film te draaien. Ik ben dol op Schotland. Ik ga er dan ook elk jaar naartoe. Het idee voor de film kreeg ik terwijl ik keek naar de landschappen van het eiland en luisterde naar de song ‘Wiseblood’ van Soulsavers. Ik wou een liefdesverhaal vertellen dat doordringt tot de culturele intimiteit van het eiland, waar een uiter st strenge protestantse gemeenschap woont. De Presbyteriaanse Kerk regelt er grotendeels het sociale leven. Ik ben er dus verschillende keren naar de mis geweest, en ik heb Presbyterianen ontmoet. Ze gaven me enkel meer zin om over hen te schrijven. En zo ben ik bij een relatie gekomen tussen een streng religieuze vrouw en een buitenstaander.»

Is de Presbyteriaanse Kerk in het echt even streng als je toont in de film?

«Absoluut! Op het eiland Lewis vind je zelfs de meest radicale tak van die protestantse kerk. Het sociale leven draait volledig rond dat geloof. Op zondag is er bijvoorbeeld de christelijke sabbat. Alles is dan gesloten, maar dan ook alles. Er rijdt zelfs geen bus. ’s Zondags betoogt er ook al enkele jaren een groep aan de haventerminal tegen het feit dat de ferry die dag uitvaart. Het zijn ook creationisten, dus je moet vooral niet beginnen over dinosaurussen of Darwin. Het meest hallucinante is nog het feit dat ze geen verhalen mogen vertellen. Dat is voor hen het absolute Kwaad. Enkel de Bijbel is geoorloofd. Als filmmaker hebben ze me heel hartelijk ontvangen en ik heb er zelfs enkele goede vrienden gemaakt. Maar ze hebben me altijd gezegd dat ze nooit naar mijn film zouden kijken.»

‘Nobody Has to Know’ gaat over een geheime liefde. Wat zegt dat over de relatie tussen een individu en een gemeenschap?

«Een gemeenschap biedt iets geruststellends, want ze stelt je in staat om een sociaal leven te leiden. In een regio waar de weersomstandigheden zo extreem bar zijn als op Lewis geeft ze ook steun. De gemeenschap helpt dus om te overleven, maar ze sluit de mensen ook op. ‘Nobody Has to Know’ toont bovendien dat je soms de gevangene kan zijn van het imago dat je denkt te hebben binnen een gemeenschap, terwijl je misschien zelf verantwoordelijk bent voor dat beeld. Niemand in de film zegt aan Millie dat ze geen liefdesgeschiedenis mag beleven, en toch denkt ze dat ze het niet mag. Ik ben zelf ook de gevangene geweest van het beeld waarvan ik dacht dat de anderen van me hadden: een sympathieke kleine dikkerd die vooral niet mocht vermageren. Dat is interessant als je een gemeenschap observeert. Je ziet hoe krachtig de dingen zijn die niet gezegd worden, en hoezeer ze je kunnen onderdrukken.»

De landschappen op Lewis zijn waanzinnig mooi…

«Ik heb een absoluut fantastische Vlaamse cameraman, Frank Van Den Eeden. Hij heeft alles uitvergroot met het eiland als inspiratiebron. Zijn grote referentie was de Amerikaanse schilder Andrew Wyeth.»

Dit is je eerste film in het Engels. Zorgde dat voor extra stress?

«Waar ik vooral schrik voor had, was dat de mensen me zouden uitlachen en denken dat ik een dikke nek heb gekregen omdat ik in een andere taal acteer. Tot overmaat van ramp heeft de film twee jaar op de plank gelegen door de pandemie. Ik ben dus een beetje te lang blijven piekeren. Gelukkig hebben we dan vorig jaar in oktober de prijs voor beste actrice en beste acteur gekregen op het festival van Chicago. Dat was een zegen, en het heeft me volledig gerustgesteld. Nu ben ik dus op mijn gemak… Mijn lerares Engels van vroeger waarschijnlijk ook. Zij zal haar oren niet geloven!» (lacht)

Nobody Has to Know ***

Hoe ver zou je gaan voor de liefde? Phil (Bouli Lanners) woont in een afgelegen deel van Schotland, vlakbij een streng religieuze gemeenschap. Wanneer hij na een hersenbloeding zijn geheugen verliest, krijgt hij het bezoek van Millie (Michelle Fairley, bekend van ‘Game of Thrones), een ‘oude vrijster’ uit de familie bij wie hij werkt. En zij vertelt hem dat ze een affaire hadden maar dat niemand op het eiland ervan mag weten… De Luikse regisseur Bouli Lanners onderhoudt al bijna 20 jaar een fijne relatie met het Belgische publiek, dat zijn melancholische en ongewone komedies (‘Eldorado’, ‘Les premiers les derniers’) met plezier volgt. Deze keer laat Bouli een andere kant van zichzelf zien, geïnspireerd door de majestueuze landschappen van het Schotse eiland Lewis: Engelstalig maar vooral ook romantisch. Net zoals Phil heb je soms moeite om Millies zedigheid en terughoudendheid te begrijpen, en bij momenten dreig je daardoor wat af te haken. Maar het liefdesverhaal op zich is buitengewoon ontroerend en zal meer dan één kijker naar de zakdoek doen grijpen.

‘Nobody Has to Know’ speelt vanaf woensdag 23 maart in de zalen.