MOVIES. Oorlogsdrama ‘Natural Light’: drie vragen aan regisseur Dénes Nagy

De laatste tijd plaatst de wereld veel vraagtekens bij de relatie tussen de Hongaarse premier Viktor Orbán en de Russische president Vladimir Poetin. Tijdens de Tweede Wereldoorlog koos in elk geval een deel van de Hongaarse bevolking het foute kamp... met de Duitse bezetter tegen de Russen. Het ingetogen drama ‘Natural Light’ volgt zo’n Hongaars bataljon tijdens hun wreedaardige speurtocht naar Russische partizanen. Regisseur Dénes Nagy geeft wat uitleg bij zijn eerste lange fictiefilm.

door
Ruben Nollet
Leestijd 3 min.

‘Natural Light’ is gebaseerd op een historische roman. Hoe heb je de verfilming aangepakt?

Dénes Nagy (kleine foto): «Ik durf dit niet echt een verfilming te noemen. De oorspronkelijke roman van Pál Závada is meer dan 600 bladzijden dik en minder dan een tiende gaat over dit aspect van de oorlog. Daar heb ik misschien een pagina of drie uit gebruikt. Dat boek heeft het ook over een periode van 20 jaar, mijn film beperkt zich tot 3 dagen tijdens de oorlog. Voor de rest heb ik vooral mijn hoofdfiguur, Semetka, gebaseerd op een personage uit het boek. Het grootste deel van de film heb ik zelf verzonnen.»

Je hebt ook de titel van het boek overgenomen. Waar verwijst die eigenlijk naar?

«Voor mij heeft die titel een dubbele betekenis. Aan de ene kant verwijst hij naar het feit dat Semetka fotograaf is. Ik heb er iemand van gemaakt die niet professioneel foto’s neemt. Hij voelt geen artistieke of morele behoefte om beelden vast te leggen. Hij doet het enkel als iemand dat vraagt. Maar je voelt wel dat hij de realiteit anders begint te zien door die foto’s. Daarnaast gaat het over de tegenstelling tussen kunstmatig en natuurlijk licht. Met kunstmatig licht kan je jezelf tonen zoals je wil. Met natuurlijk licht is het veel moeilijker om te liegen over wie je bent. En in deze film gaat het over de vraag wat voor persoon Semetka echt is.»

Waarom heb je je film gevuld met niet-professionele acteurs?

«Ik was in de eerste plaats op zoek naar de juiste gezichten, mensen die iets tijdloos uitstralen. Ik wou mijn verhaal ook vertellen via hun blikken, hun gebaren, hun handelingen. Ik heb twee jaar lang alle boerderijen in Hongarije afgezocht. De hoofdacteur is trouwens ook een boer, net zoals zijn personage. Het idee is dat de kijker zich zo makkelijker met hen kan identificeren. Het is een manier om te zeggen ‘Dit zijn wij. Wij zijn deze mensen.’»

Natural Light ****

De Hongaarse regisseur Dénes Nagy heeft er alle begrip voor als je aanvankelijk moeite hebt met zijn oorlogsdrama. Tenslotte houdt hij het tempo bewust laag, vertelt hij nauwelijks iets over de achtergrond van zijn personages, zet hij zwaar in op ambiance en vertrouwt hij erop dat het publiek bereid is om zijn deel van het werk te doen. Maar ‘Natural Light’ is het absoluut waard. Nagy lijkt je in slaap te wiegen, maar hij vindt telkens opnieuw het juiste sprekende detail of bloedmooie beeld of gruwelijke oorlogsdaad om je nekhaar overeind te zetten. De niet-professionele acteurs zijn bovendien stuk voor stuk verbluffend goed. En dat geldt zeker voor de hoofdacteur, bij wie je de uitputting, de onbegrijpende onschuld en de diepe twijfels op het gezicht kan lezen. Een unieke oorlogsfilm.

‘Natural Light’ speelt vanaf woensdag in de zalen.