MOVIES. ‘Petrov’s Flu’ biedt kritische blik op hedendaags Rusland: «Om te hallucineren draaide ik Nick Cave, Russische punk en accordeon»

Petrov’s Flu’ heeft een eigenaardig ritme en visuele stijl. De tijd en de decors kunnen elk moment veranderen. Waar haal je de verbeelding vandaan?

Kirill Serebrennikov: «Ik zou je graag willen zeggen dat ik het allemaal verzonnen heb, maar die wilde narratieve vrijheid zit al in het originele boek van Aleksei Salnikov. Omdat Petrov, de hoofdfiguur, hoge koorts heeft, schiet zijn verbeelding in gang en krijgt hij een andere blik op tijd en ruimte. Zijn relatie met de realiteit ontspoort helemaal, hij wordt willekeurig overspoeld door herinneringen aan zijn jeugd in de USSR en door frustraties over zijn leven in de schizofrene maatschappij van vandaag. Petrov zit klem tussen verleden en heden, leven en dood, en de film verkent met plezier de vage tussenruimte.»

In 2017 kreeg je huisarrest [dat afliep in april 2019, weliswaar met een verbod om Rusland te verlaten, nvdr]. Komt jouw idee van dat vagevuur waarin Petrov rondloopt daar vandaan?

«Het was in elk geval een bizarre periode. Ik kon nergens naartoe, maar ik hoorde wel alles wat er over me gezegd werd. Ik was me volledig bewust van de internationale steun die op poten werd gezet. Maar ik voelde me tegelijk als een lijk in een uitvaartcentrum dat kan luisteren naar de gesprekken van de levenden en niet kan reageren. Die bizarre situatie heeft zeker invloed gehad op de film. De vragen die ik toen had, zijn er hoogstwaarschijnlijk in geslopen.»

Als film is ‘Petrov’s Flu’ behoorlijk luchtig. Is het boek ook zo?

«Het is volkomen uniek in de Russische literatuur. Ik vind dat Aleksei Salnikov mee aan tafel mag aanschuiven met Dostojevski, Tolstoj, Tsjechov en Nabokov. Zijn schrijfstijl is bijzonder en… hoe zou ik het zeggen… erg speels. Zijn boek deed me terugflitsen naar mijn eigen verleden. Maar dat komt door de visie van Aleksei. Voor de film moest ik een andere manier verzinnen om de hitte weer te geven die Petrov steeds meer in verwarring brengt. In mijn ogen zijn het boek en de film twee kanten van een spiegel. De ene weerspiegelt de andere. Ik heb niet geprobeerd om Salnikovs droom te verwezenlijken maar die van mezelf.

Een droom of een hallucinatie?

«De twee, ongetwijfeld. De keuzes die ik als regisseur heb gemaakt om het gevoel van koorts op te roepen, zijn vooral muzikaal geïnspireerd. Wat je op het scherm ziet, is bij me opgekomen terwijl ik luisterde naar Russische punk, Nick Cave en accordeonliedjes. Het is allemaal samen mijn grote symfonie van de koorts geworden, waardoor ik tot op zekere hoogte begon te hallucineren.»

Wat waren de grote technische uitdagingen voor deze film?

«Ik zie elke film als een kans om verder te gaan dan de vorige. In dit geval gaf de structuur van het scenario in hoofdstukken me het idee om met lange shots te werken. Ik doe het niet alleen omdat het op technisch vlak een uitdaging is. Door niet te knippen, kan ik spelen met je perceptie van tijd of ruimte. Het onderstreept dat de actie doorloopt, ook al ben je van decor of tijdperk veranderd. Het zet in de verf dat Petrov in zijn delirium alles door elkaar begint te halen.»

Zou je ‘Petrov’s Flu’ typisch Russisch noemen?

«Kijk, het is een Russische film, gemaakt door een Russische regisseur en gebaseerd op een Russische roman. Dus ja, veel Belgische energie ga je hier niet in vinden! (lacht) Maar ik hou niet van algemene uitspraken over de zogenaamde volksaard van een land. Het is waar dat Rusland op een bijzondere manier tot stand is gekomen. En we hebben een uitzonderlijke cultuur, zowel literair als muzikaal. Daar kunnen we trots op zijn, en ze heeft ons geholpen om de twintigste eeuw te overleven. Als ik onze volksziel toch moet samenvatten, zou ik zeggen dat het motto ‘Wat me niet doodt, maakt me sterker’ ons vrij goed omschrijft.»

‘Petrov’s Flu’ speelt vanaf 30 maart in de bioscoop.

Review: 4/5

Petrov zit met een zware griep maar laat zich toch meeslepen door zijn vriend Igor op een dronkemanstocht. Naarmate zijn koorts oploopt, raakt hij echter steeds meer het noorden kwijt. En zo belandt hij in bizar avontuur, tussen hallucinaties en jeugdherinneringen aan de USSR. ‘Petrov’s Flu’, de nieuwe film van Kirill Serebrennikov, is een geflipte ervaring omdat hij de toenemende verwarring van zijn hoofdpersonage weergeeft door je referentiepunten qua tijd en ruimte onderuit te halen. Het duurt dus even voor je snapt hoe de eigenaardige roetsjbaan waar je op zit precies werkt. De rit loont echter zeker de moeite, onder meer door de waanzinnige regie die Serebrennikov uit zijn mouw schudt. Daarnaast bevat de film een zotte en typisch Slavische energie en strooit hij onderweg een soort melancholische punk in het rond. Niemand krijgt graag koorts, zoveel is zeker, maar deze kokende cinefiele draaikolk is daarom niet minder opwindend.