David Oyelowo: "Nigerianen zijn van nature heel expressief en luid"
Wie heeft je leren gillen als een meisje?
David Oyelowo: (bulderlacht) «Ik wou dat ik kon zeggen dat ik het heb moeten leren voor de rol, maar dat is allemaal puur natuur. Een van de gillen die ik slaak, komt echt uit het diepste van mijn ziel. Ik haat injectienaalden en het geluid dat ik maak wanneer Sharlto Copley's personage met die naald komt aanzetten, is de emotie die ik elke keer voel als ik een inspuiting krijg. Alleen mag ik dat in deze film echt uitdrukken. Ik heb geen idee waar die gil vandaan komt. Mijn ouders zijn Nigeriaans en ik heb 7 jaar in Nigeria gewoond, en we zijn van nature heel expressief en luid. Dat zal er wel mee te maken hebben.»
In het oorspronkelijke script was je personage blank en had het een totaal andere achtergrond. Hoeveel heb je zelf veranderd?
«De reden waarom ik ‘The Gringo' graag wou doen, is dat ik de situaties waar mijn personage Harold in belandt echt geestig vind. Ik hield van het idee dat ik iemand zou spelen die een goeie ziel is maar die voortdurend in de zak wordt gezet. Iedereen profiteert van zijn goedheid. Hij moet wakker worden en inzien wat de realiteit van zijn situatie is. Dat stond allemaal al in het script. Mijn bijdrage was om van Harold een Nigeriaanse immigrant te maken en dat bood me de kans om er nog details aan toe te voegen. Ik weet bijvoorbeeld uit ervaring dat Nigeriaanse ouders veel druk uitoefenen op hun kinderen. Ze willen dolgraag dat hun kinderen succesvol zijn. Harolds religieuze overtuiging kwam ook als vanzelf.»
Laat hij zo van zich profiteren omdat hij een immigrant is?
«Dat heeft er zeker mee te maken. Je kunt hem niet zomaar kunt afdoen als een idioot. Harold is helemaal nieuw in die samenleving. Hij is de vreemde eend in de bijt. En als je in zo'n situatie terechtkomt, kun je niet anders dan de mensen vertrouwen. Je hebt geen keuze.»
Hij is wel behoorlijk naïef, nee?
«Ja, maar ook dat heeft met zijn situatie te maken. In Nigeria zou hij zich niet zo gedragen. De Harold die in Chicago leeft, gelooft heilig in de Amerikaanse Droom, terwijl zelfs Amerikanen eigenlijk niet echt in de Amerikaanse Droom geloven. Voor hen is het een holle uitdrukking geworden. Maar voor immigranten als Harold bestaat die droom wel nog. Ze komen naar Amerika omdat ze geloven in de idee waarop het land gebouwd is. Ik vind het zelf ook verbluffend. Geen enkel land kan zichzelf zo goed verkopen als Amerika. Als je vaak genoeg zegt dat je het machtigste land ter wereld bent, beginnen de mensen het te geloven.»
Je bent in 2007 zelf naar de Verenigde Staten verhuisd. Was jij je ervan bewust dat de Amerikaanse Droom misschien barsten vertoont?
«Als gecultiveerde intellectueel kun je een beetje neerbuigend doen over de Amerikaanse Droom, maar je kunt er niet omheen dat Amerika een heel verleidelijke en verlokkelijke plek is. En de waarheid is dat ik er een carrière heb uitgebouwd die ik nergens anders ter wereld zou hebben. De Amerikaanse Droom bestaat dus wel degelijk. Amerika is een plek waar je jezelf opnieuw kunt uitvinden en waar de zoon van een vuilnisophaler president kan worden. Dat kun je niet zeggen over Groot-Brittannië.»
Op een bepaald moment wordt Harold inderdaad wakker, maar dan is hij plots niet meer de goeie ziel. Dat klinkt een beetje cynisch.
«Dat is zo, maar de vraag is hoe ver je daarin gaat. Op een bepaald moment sta je voor een cruciale keuze. Ik denk dat Harold uiteindelijk inziet dat je tegelijk een goeie en een wijze persoon kunt zijn. En dat het geen goed idee is om de realiteit te negeren zodat de illusie in stand blijft.»
Deze rol omvat zowat alles wat je van een komische rol kunt verwachten: tuimelingen, dronkenschap, angst, woordgrappen, noem maar op. Wist je dat je dat in je had?
«Ik heb al komische rollen gespeeld in het theater. Ik wist dus wel dat ik het kon. Maar daarmee weet je nog niet of het zal werken op een filmscherm. Het feit dat ik nog maar zelden aan een komische film had meegewerkt, was voor mij net de reden om het te doen. Ik word aangetrokken door dingen die me bang maken. Ik wil het gevoel hebben dat ik op een slappe koord dans, dat het echt fout kan gaan. Anders kom je per definitie uit bij iets wat middelmatig is, en daar wil ik mijn tijd aan besteden.»
Is dit de eerste keer dat je iemand moet spelen die dronken is?
(lacht) «In een film wel, ja. Op de planken heb ik het al eens gedaan.»
Wat is het geheim om dat op een geloofwaardige manier te doen?
«Het geheim is dat ik in het echte leven nooit alcohol drink maar wel al heel vaak andere mensen in benevelde toestand heb gezien. Ik heb veel vrienden die me in die toestand al uitgebreid hebben gezegd hoe graag ze me zien. (lacht) Het komt erop aan om goed anderen goed te observeren.»
Roben Nollet