Wat met je digitale leven als je sterft? 5 tips om te vermijden dat je nabestaanden niet aan je accounts kunnen

Pakweg dertig jaar geleden was het eenvoudig. Foto’s, filmpjes, brieven en contracten bewaarden we fysiek in een kast of lade. Soms achter slot en grendel, maar altijd eenvoudig toegankelijk voor onze ouders, kinderen of vrienden wanneer we er niet meer zouden zijn. Vandaag speelt ons leven zich echter steeds meer af in de digitale wereld en hebben we ook een digitale identiteit waardoor er een heuse ‘digital legacy’ nagelaten wordt ingeval van overlijden Zonder het juiste paswoord of de correcte pincode bestaat de kans dat je smartphone, laptop of Instagram-account voor eeuwig geblokkeerd blijft na je overlijden. Of dat er op je Facebookpagina op je verjaardag gelukwensen verschijnen van mensen die niet weten dat je er niet meer bent. Die pijnlijke momenten zijn eenvoudig te voorkomen als je bij leven voldoende aandacht besteedt aan jouw digitale nalatenschap.

1. Facebook, TikTok en Instagram

Een van de belangrijkste aspecten van jouw digitale nalatenschap zijn jouw socialemediaprofielen: wat wil je dat er na jouw overlijden mee gebeurt? Scrollen door berichten, foto’s en video’s op socialemediaprofielen van een overleden dierbare kan nabestaanden troost bieden. Maar het kan voor sommige mensen even confronterend zijn als door de kleerkast of andere bezittingen van een overleden familielid of vriend gaan. Bespreek daarom met je naasten goed hoe zij hier tegenover staan.

«Er zijn vandaag nog maar weinig social media accounts die je toelaten bij leven aan te geven wat je wil dat er met je accounts gebeurt als je er niet meer bent. Facebook staat hier het verst in», zegt Marysia Kluppels van uitvaartspecialist Dela. «Daar kan je via de instellingen aangeven of je wil dat je account behouden blijft na je dood, of je profiel als herinneringspagina bewaard wordt of gewoon verwijderd wordt. Bij Instagram krijgen nabestaanden de keuze om een herdenkingspagina te creëren of je account te verwijderen. Bij het populaire TikTok en Snapchat is het net zoals bij Twitter en LinkedIn nog onduidelijk wat je zelf kan doen voor je komt te gaan. Hopelijk komt hier snel verandering in.»

2. Voicemail- en Whatsappberichtjes

Soms kan het veel deugd doen om de stem van een overleden ouder, broer, zus of beste vriend te beluisteren. De grappige voiceberichten die je beste kameraad achterliet of enkele van de memorabele Whatsapp-conversaties die je uitwisselde met je grote broer kunnen mooie herinneringen oproepen en troost bieden. Zorg er daarom voor dat je deze houvast niet kwijtraakt.

«Telecomoperatoren verwijderen na 6 maanden inactiviteit standaard alle bestanden, contacten en berichtjes van een telefoonnummer. Na opzegging van het telefoonnummer geven de providers het nummer aan een nieuwe gebruiker. De conversaties zullen op den duur dan niet niet meer zichtbaar zijn. Ook niet op je eigen telefoon. Hetzelfde met voicemailberichten die na een tijdje verdwijnen. Wil je zeker zijn dat je de leuke conversaties die je met een dierbare had niet verliest, maak dan foto’s van de berichtjes die je niet wil verliezen en audio-opnames van de favoriete voicemails die de overledene achterliet op je antwoordapparaat. Je kan ook aan de telecomoperator vragen om het voicemailbericht dat de overledene zelf op zijn telefoon insprak als begroeting gratis naar je toe te sturen. Wil je helemaal op zeker spelen, exporteer je Whatsapp-chats dan via de app en sla ze op als tekstbestand. Je kan ze zo zelfs in een leuk, fysiek herinneringsboekje bewaren via bijvoorbeeld Whappbook.»

3. Computer, smartphone en mails in de cloud

Had je overleden dierbare geen paswoorden nagelaten voor zijn smartphone, tablet, laptop en mailaccounts? Dan respecteer je best de privacy van je dierbare. Maar soms heb je absoluut toegang nodig tot bepaalde informatie. Dan kan je via gespecialiseerde firma’s de accounts of toestellen laten ‘kraken’, maar die kosten lopen al snel op tot enkele duizenden euro’s. Die kostprijs kan je je nabestaanden eenvoudig besparen door tijdens je leven een erfeniscontact ook wel legacycontact genaamd aan te duiden. Dat is een persoon die toegang krijgt tot je toestellen, berichten of zelfs muziek en foto’s. Het hangt echter af van welk platform je gebruikt. Microsoft heeft bijvoorbeeld nog geen standaardprocedure om je digitale nalatenschap te regelen en toegang krijgen tot een Microsoftaccount voor nabestaanden kan enkel via een juridisch verzoek via een vonnis van een rechter of een formele dagvaarding. Bij Apple en Google is dit beter georganiseerd.

«Bij Apple volstaat het op je iPhone of iPad in de instellingen een erfeniscontact aan te duiden. Die persoon krijgt gedurende 3 jaar een speciaal Apple ID waarmee hij of zij je berichten, je foto’s of zelfs je aangekochte muziek of films mag downloaden na je dood. Dat Apple ID ontgrendelt bovendien automatisch al je Apple-toestellen. Bij Google, Gmail, YouTube en Android kan je bij je inactiviteitsvoorkeuren een persoon toestemming geven en aangeven of die persoon enkel je mails kan bekijken of meer. Stel je geen contactpersoon in, dan blijven je accounts twee jaar lang bevroren waarna je account verwijderd wordt.»

4. Paswoorden in een digitale kluis

Je kan al je paswoorden van al je toestellen natuurlijk in een notitieboekje opschrijven en veilig opbergen. Maar dan moet je telkens wanneer je een paswoord verandert ook je schriftje updaten. Er zijn gelukkig meer moderne en veiligere oplossingen om je paswoorden door te geven aan je nabestaanden.

«Vandaag gebruiken ruim 250.000 Belgen al izimi, de gratis digitale kluis van de notarissen waarin je paswoorden en documenten veilig kan bewaren en delen met je erfgenamen. Je kan natuurlijk ook je vertrouwde wachtwoordmanager gebruiken zoals 1Password. Hier hoef je maar één hypermoeilijk te kraken paswoord te creëren om al je paswoorden veilig te bewaren. Dat bewaar je vervolgens in een kluis of bij een notaris voor je nabestaanden.»

5. Bitcoins en andere cryptomunten

Recent onderzoek toont aan dat 9 op de 10 mensen met cryptomunten schrik hebben dat wanneer ze sterven, hun cryptoportefeuille voor eeuwig en altijd in de cloud rondzweeft. Zonder dat hun familie aan het geld kan. Het recente fenomeen van de virtuele munten legt een breder maatschappelijk probleem bloot. Ons leven speelt zich steeds meer online af, maar we staan te weinig stil bij hoe we ervoor kunnen zorgen nabestaanden niet op te zadelen met een rompslomp van accounts en wachtwoorden. Dat hoeft helemaal niet zo te zijn. Praat met je dierbaren tijdens je leven over welke sociale media accounts je hebt en wat je wil dat ermee gebeurt na je dood.