In 2022 stierven meer dan 60.000 Europeanen door de hitte
De zomer van 2022 was in Europa de warmste zomer op het continent tot hiertoe sinds het begin van de metingen, en dat heeft een serieuze impact gehad op het aantal overlijdens. Uit een nieuwe berekening blijkt dat er toen meer dan 60.000 hittegerelateerde sterfgevallen werden geregistreerd.
Italië was met 18.010 hittedoden het grootste slachtoffer, gevolgd door Spanje (11.324 doden) en Duitsland (8.173 doden), concludeert een onderzoeksteam in het vakblad Nature Medicine.
Moeilijk te meten
Het team onder leiding van Joan Ballester van het Barcelona Institute for Global Health (ISGlobal) bepaalde de waarden met behulp van gegevensanalyses en computermodellen. Hittegerelateerde sterfgevallen zijn niet gemakkelijk te registreren, onder andere omdat hitte als directe doodsoorzaak, bijvoorbeeld in het geval van een zonnesteek, vrij zelden wordt gerapporteerd. Daarom zijn artsen en statistici aangewezen op het evalueren van sterfgevallen en het vergelijken van warme met minder warme zomers. Overlijden er meer mensen in weken waarin het kwik fel oploopt dan in vergelijkbare weken tijdens andere jaren, dan wordt aangenomen dat er sprake is van hittegerelateerde overlijdens.
Ballester en zijn collega’s beschikten voor hun onderzoek over een grote database die meer dan 45 miljoen overlijdens tussen januari 2015 en november 2022 omvat, afkomstig uit 823 aangrenzende regio’s die samen goed zijn voor ruim 543 miljoen Europeanen in 35 landen.
Spanje en Frankrijkkoplopers
De analyse van de onderzoekers laat zien dat de temperaturen in Europa in juni 2022 tussen de 0,78 en 2,33 graden boven de basistemperaturen lagen. In juli waren ze tussen de 0,18 en 3,56 graden hoger en in augustus tussen de 0,91 en 2,67 graden. De grootste afwijkingen werden opgetekend in Spanje en in het zuiden van Frankrijk. Spanje behoort met 237 hittedoden per miljoen inwoners ook tot een van de zwaarst getroffen landen, samen met Italië (295), Griekenland (280) en Portugal (211).
Frankrijk kende dan weer het hoogste aantal hittegerelateerde sterfgevallen onder mensen tot 64 jaar (1.007), maar over het algemeen zat het land met 73 hittegerelateerde sterfgevallen per miljoen inwoners wel meer in de Europese middelmoot.
Oproep tot actie
De onderzoekers concludeerden voorts dat in de zomer van 2022 in Europa alles samen zo’n 4.822 mensen tot en met 64 jaar oud stierven als gevolg van de hitte. Bij de 65- tot 79-jarigen ging het om 9.226 mensen, en bij de tachtigplussers om maar liefst 36.848 personen. Die resultaten bevestigen nog eens dat bijzonder warme temperaturen voor ouderen een zeer groot risico vormen.
De auteurs van de studie roepen de politieke wereld op tot actie. Ze vinden het hoog tijd voor een herevaluatie en versterking van hittemonitoringssystemen, preventieplannen en langetermijnaanpassingsstrategieën. Zonder extra maatregelen om ons aan te passen aan de klimaatverandering, mogen we ons elke zomer verwachten aan gemiddeld zo’n 68.000 hittegerelateerde overlijdens tot 2030, meer dan 94.000 tot 2040 en meer dan 120.000 overlijdens per zomer in de aanloop naar 2050.