BELGODYSSEE. «De tatoeage staat symbool voor de overwinning»

Pauwenveren in zwarte inkt bedekken de littekens die Gina opliep na een dubbele mastectomie. Een artistieke tatoeage is een (nog) onbekende oplossing om een litteken te verbergen. De tekening kan helpen om de traumatische gebeurtenis te verwerken en je lichaam opnieuw te accepteren. «Er is iets krachtigs in de plaats gekomen van het litteken. Ik ben dankbaar dat dit kan.»

door
Victor Van Kerckhove
Leestijd 3 min.

«Het was geen kwestie van óf ik borstkanker zou krijgen, maar wel een kwestie van wanneer. De ziekte zit in mijn familie: van mijn groottante tot mijn moeder, van mijn zussen tot mijn grootmoeder. Samen met één zus ben ik de enige bij wie nog geen borstkanker is vastgesteld.» Gina is bijna 50 jaar en heeft een profylactische mastectomie, oftewel borstverwijdering, laten uitvoeren ter preventie van erfelijke borstkanker. Die ingreep heeft twee littekens op haar lichaam achtergelaten. Gina koos ervoor om die littekens te verbergen met grote tatoeages van pauwenveren. Niet in kleur, maar wel in zwarte inkt. «Er is iets heel moois en krachtigs in de plaats gekomen.»

Gina liet haar tatoeage zetten bij Bodydesign, een tatoeagesalon in Gent. «De vraag naar decoratieve tatoeages is groter dan de vraag naar reconstructieve tatoeages», weet Tanne, oprichter van Bodydesign. «Als je kiest om een litteken te verbergen, gaat het niet alleen over het uiterlijk. Je bent genezen van kanker. Je kan opnieuw een leven beginnen. Daar gaat het over.»

Met goud gedecoreerd

Volgens traumapsycholoog Erik De Soir moet je de traumatische gebeurtenis aanvaarden. «Omarm je littekens en verwondingen en geef er een andere wending aan.» In de traumapsychologie heet dat posttraumatische groei. «Groei door verlies. Groei door trauma. Wat gebroken is, kan je mooier maken. Net zoals in de Japanse kunst. Daar breken ze potten en lijmen ze de brokstukken weer aan elkaar. Aan de binnenkant worden de breuklijnen met goud gedecoreerd. Dat is eigenlijk uitvergroten van wat gebroken is.»

Maar De Soir waarschuwt: «Je mag niet geloven in de illusie dat je tatoeage alles verbergt. Het gaat om reframen. Je geeft een andere betekenis aan je litteken.» Hij vindt dat je het litteken nooit kan vergeten omdat het een fysiek herstelproces voorstelt. Ook Tanne merkt dat bij haar klanten. «Het litteken wordt niet plots onzichtbaar. Een tatoeage kan het niet weghalen, maar de klanten voelen zich goed bij de nieuwe tekening. De tatoeage staat symbool voor een overwinning.»

Ronde lotusbloem

Bij borstamputaties krijgt Tanne vaak de vraag om met de tatoeage een ronde vorm te creëren. «Dat kan je decoratief oplossen. Bij Gina hebben we dat gedaan met ronde pauwenveren. Bij een andere vrouw was er een borst ingedeukt. Daar hebben we een lotusbloem op getatoeëerd om visueel het idee te geven dat de borst rond was.»

De tatoeage vormde een mooie afsluiter voor Gina. «Uiteindelijk duurde het hele proces twee jaar met twee zware operaties. Tijdens de eerste operatie werden mijn borsten weggenomen en tijdens de tweede kreeg ik protheses. Bovendien ben ik lang werkongeschikt geweest. Toen ik die tatoeage kon laten zetten, voelde ik mij veel beter.»

«Je moet je niet schamen. Het is niet jouw fout. Maak er een positief verhaal van.» Volgens Gina zitten veel vrouwen in een gelijkaardige situatie. Velen hebben het moeilijker om de stap naar profylactische mastectomie te zetten. «Twee van mijn zussen kozen voor een reconstructieve tatoeage in plaats van een artistieke. Bij hen is dat niet zo mooi. Ze voelen zich ook minder goed in hun vel. Ik wel. Ik voel me goed in mijn vel.»

Wie ben ik?

Ik ben Victor Van Kerckhove (20) en woon in Ieper. Ik studeer journalistiek aan Arteveldehogeschool in Gent. Samen met mijn Franstalige partner Pauline Denys vorm ik duo één van de Belgodyssee-wedstrijd 2021. Ik ben gepassioneerd door actualiteit en radio.

Aanpak?

Bellen, bellen en terugbellen. We hadden twee dagen om een onderwerp voor onze reportage te kiezen. En wanneer dat goedgekeurd was, vlogen we er meteen in. Verrassend genoeg vonden we op één dag tijd alle getuigen en experten. Zo hadden we voldoende tijd om op pad te gaan voor de interviews over het hele land: van Gent tot Rixensart, van Villers-la-Ville tot Lommel. En daar hoorden we pakkende en (veer)krachtige verhalen.