ECO & CO. Met deze pannen hou je PFAS uit je keuken
Je kent het wel: je bakt wat lekkers in een pan en als je het eruit wil halen blijft alles aan de bodem kleven. Vervelend. Daarom haal je een exemplaar met antiaanbaklaag in huis, superhandig, maar wist je dat de antiaanbaklaag van deze pannen vaak gemaakt worden met schadelijke PFAS-chemicaliën? Gelukkig bestaan er ook pannen met een antiaanbaklaag zónder PFAS.
Pannen met een antiaanbaklaag maken ons leven makkelijker, maar jammer genoeg worden ze vaak gemaakt met PFAS. En de bijnaam van deze stoffen, «forever chemicals», voorspelt al niet veel goeds...
PFAS, oftewel poly- en perfluoralkylstoffen, komen niet in de natuur voor. Het is de verzamelnaam van maar liefst 6.000chemische stoffen die door de mens gemaakt worden. Ze zorgen ervoor dat bepaalde producten water-, vet- en vuilafstotend worden, zoals voedselverpakkingsmaterialen, blusschuim, bepaalde types regenjassen, cosmetica en dus ook pannen.
Giftig
Als je een pan met PFAS-antiaanbaklaag laat oververhitten, kunnen er giftige stoffen vrijkomen die vervolgens in ons eten en bijgevolg ook in ons lichaam terechtkomen. De gevolgen zijn niet min: het heeft onder andere een effect op je immuunsysteem, je vruchtbaarheid, en ontwikkeling van je ongeboren kindje. De stoffen kunnen ook een negatieve invloed op je cholesterol en lever hebben. PFAS kunnen zelfs kanker veroorzaken.
Ook voor de natuur zijn deze chemische stoffen niet mild. Tijdens het productieproces kunnen PFAS terechtkomen in het water, waardoor ze in de natuur belanden en vervolgens in onze voedselketen. Door hun ijzersterke samenstelling breken PFAS zéér langzaam af. Sommige PFAS-stoffen verdwijnen pas na 1.000jaar, wat betekent dat zowat alle PFAS die ooit werden gemaakt, vandaag nog altijd aanwezig zijn op onze planeet, vandaar de onheilspellende bijnaam «forever chemicals».
Zand en diamant
Moet je je eten dan toch maar laten kleven in de pan? Nee, er bestaat namelijk een duurzaam alternatief voor de PFAS-antiaanbaklaag. Zo zijn er pannen met een keramische antiaanbaklaag, gemaakt van een afgeleide van zand als basisgrondstof en versterkt met diamant. Diamant is hard, heeft goede antiaanbakeigenschappen en is een uitstekende warmtegeleider.
Tijdens de productie worden dus helemaal geen schadelijke PFAS-stoffen gebruikt, de basisgrondstof is een afgeleide van zand die getransformeerd wordt tot een verstuifbare oplossing die op de panwand wordt gespoten. Hiervoor worden geen lijm of additieven gebruikt. Het aanharden van de coating in de oven gebeurt op een lagere temperatuur dan de traditionele pan, waardoor er ook minder CO2 wordt uitgestoten. En, voilà, je hebt een gezonde en duurzame pan.