ECO & CO. Phenix, de app tegen voedselverspilling

In de strijd tegen voedselverspilling kennen we Too Good to Go al. In juni 2021 kwam er in België nog een nieuwe speler bij: Phenix. De mobiele app is gratis beschikbaar op Android en iOS, en net als bij Too Good to Go kunnen we hem gebruiken om voedselverspilling tegen te gaan door onverkochte producten van winkels te kopen tegen een verminderde prijs.

Phenix, een Frans bedrijf, bestaat al sinds 2014. «Het oorspronkelijke project was om detailhandelaars te begeleiden die schenkingen wilden doen aan verenigingen», vertelt Amaury Le Mintier, country manager voor Phenix in België. «Vervolgens hebben we onze diensten uitgebreid, in het bijzonder met de lancering van een app voor het grote publiek waarmee kleinhandelaars hun producten met beperkte houdbaarheidsdatum online kunnen doorverkopen.»

De app werd in januari 2019 gelanceerd in Frankrijk en is intussen al actief in Portugal, Spanje, Italië en dus ook België. In de loop van 2022 wordt Phenix uitgebreid naar nog twee nieuwe Europese landen: Duitsland en Nederland. De doelstelling van de app is om in 2023 op termijn 450.000 maaltijden per dag te besparen in 10 Europese landen.

In België zijn de eerste stappen van Phenix vooralsnog voorzichtig, en de gezondheidscrisis heeft niet geholpen. Toch hebben sinds de lancering in juni 2021 al 35.000 mensen in ons land de app gedownload. Dankzij die gebruikers zijn er 90.000 maaltijden bespaard. Volgens Phenix komt dat neer op 127.000 kg minder CO2-uitstoot. Momenteel heeft Phenix een tiental werknemers in België. Ze koesteren de ambitie om in 2022 100.000 maaltijd te besparen.

Getest!

Voordat we je meer vertellen over Phenix willen we het toch eerst eens uitproberen. Voor het ogenblik bevinden de meeste handelszaken waar je de app kan gebruiken in en rond Brussel, maar Phenix krijgt ook beetje bij beetje voet aan de grond in Vlaanderen en Wallonië. Het gaat om restaurants, supermarkten, kruideniers, chocolatiers, slagers of viswinkels. En omdat we tenslotte in België wonen, pronkt er zelfs een frituur op de lijst. Ook die biedt dus aan het eind van de dag enkele mandjes aan.

Over het algemeen staan de mandjes ’s morgens op de app en kan je ze aan het eind van diezelfde dag afhalen. Wij kozen een bakkerij in Court-Saint-Étienne, in Waals-Brabant. Het onverkochte mandje kostte 4,95 euro. We konden de betaling meteen via de smartphone verrichten bij de boeking. Phenix biedt ook de mogelijkheid om te betalen met elektronische maaltijdcheques. Dat is praktisch!

Zodra je bestelling bevestigd is, kan je de afhaling ook toevoegen aan de kalender van je smartphone zodat je de afspraak zeker niet vergeet. Om 18u50 waren we niet de enigen die onze mand kwamen ophalen. Het moet wel gezegd dat we maar 10 minuten hadden om de bestelling op te pikken. De meeste klanten zijn trouwens vaste bezoekers die hun eigen tassen en kistjes bij de hand hebben om hun goederen mee te nemen. Die avond kregen we twee broden (niet gesneden), twee stokbroden, twee croissants, een rozijnenkoek, een madeleine, een appeltaartje en enkele ‘chouqettes’ (gesuikerde soesjes). De winkelier vraagt je gewoon om de bestelling te bevestigen op je smartphone — COVID-verplichting — en dat is het dan. De app zit goed in elkaar. Je ziet bijvoorbeeld ook hoeveel je bespaard hebt met je bestelling, en het gewicht van de producten die je van de vuilnisbak hebt gered. Er is ook een getrouwheidsprogramma. Elke bestelling levert punten op, en als je 100 punten hebt, krijg je 1 euro korting.

Een combinatie van diensten

Phenix is ook veel meer dan enkel een app voor het brede publiek. «We slaan de handen in elkaar met producenten, distributeurs en lokale handelaars», legt Le Mintier uit. «We werken onder meer samen met Danone, Coca-Cola en Mars. Die ondernemingen hebben enorme hoeveelheden eetbare producten die onverkocht zijn gebleven of die ze uit de handel hebben genomen, bijvoorbeeld omdat de verpakking veranderd is. Phenix speelt een bemiddelende rol en neemt de taak op zich om die schenkingen uit te delen aan verenigingen. In Frankrijk heeft Phenix zo een netwerk uitgebouwd met 2.000 partnerorganisaties.»

In België heeft Phenix in eerste instantie de app gelanceerd, maar het bedrijf zegt gesprekken te voeren met verschillende spelers om ook bij ons het systeem van schenkingen op touw te zetten. De bedoeling is om die dienst nog dit jaar van de grond te krijgen.

Tot slot stelt Phenix ook voor om etenswaren die niet meer geschikt zijn voor menselijke consumptie te gebruiken voor diervoeding. «Onze filosofie is niet één enkele oplossing maar een combinatie van allerlei factoren die voedselverspilling kunnen aanpakken», besluit Le Mintier. «De app, de inzameling van giften voor verenigingen, de verwerking van restafval tot diervoeder, al die elementen vullen elkaar aan. Door die oplossingen samen te voegen, kom je bij nulafval. In Frankrijk zijn er al een twintigtal supermarkten die het label ‘zero waste’ verdiend hebben. In hun vuilnisbakken vind je dus geen voedselafval meer. Dat is iets waar we bijzonder trots op zijn.» Phenix hoopt nu dat het hen ook in België zal lukken.