OP PAD. FietsGEN, 400 kilometer comfortabel trappen naar Brussel

Het FietsGEN (Gewestelijk Expressnet) is een project voor snelle en kwaliteitsvolle fietsverbindingen tussen Brussel en haar voorsteden. Het idee? In een straal van 15 kilometer rond de Grote Markt in Brussel iedereen de kans geven gemakkelijk naar de hoofdstad af te zakken met de fiets. Met nóg kortere reistijden dankzij de populariteit van elektrische fietsen.

Dit initiatief is natuurlijk bedoeld om verplaatsingen in de stad te vergemakkelijken, maar vooral ook om mensen uit de rand en zelfs Mechelen, Waver, Halle of Leuven aan te moedigen hun auto in te ruilen voor de fiets. In de hoop dat dit het fileleed in de hoofdstad zal verlichten: twee derde van de pendelaars die voor hun werk naar Brussel komen, komt uit de Brabantse regio's.

Kwaliteitsvolle fietssnelwegen

In totaal is het FietsGEN een netwerk van 400 km fietspaden, waarvan de helft in Brussel ligt. Het bestaat uit 32 routes, waarvan 15 prioritair vanwege hun grote potentieel (167 km in het Brussels Gewest). Deze fietssnelwegen moeten aan een aantal criteria voldoen. «Een goede infrastructuur bestaat uit rechte, vlakke fietspaden met zo weinig mogelijk stops op kruispunten», legt Brussel Mobiliteit uit. Deze verbindingen moeten comfortabel en voldoende breed zijn, lees: «Geasfalteerde paden van 4 meter breed voor een tweerichtingsfietspad, en 2 meter voor een eenrichtingsfietspad.»

Om deze fietsroutes naar de hoofdstad te creëren, werd besloten natuurlijke of kunstmatige barrières te volgen: kanalen, autowegen of spoorlijnen. Dit maakt het mogelijk vrij vlakke en relatief directe routes te volgen, zonder de ontwikkeling van het spoorwegnet te belemmeren.

Geleidelijke ontplooiing

Het hele netwerk moet tegen 2030 klaar zijn. Meerdere stukken zijn al voltooid of in uitvoering. Het FietsGEN is een omvangrijk project dat blijft lopen, mede dankzij Europese fondsen die zijn verkregen in het kader van het herstelplan.

In Brussel is volgens de overheid al 30% van het GEN klaar, terwijl 48% nog moet worden afgewerkt. De resterende 22% bestaat uit verbeteringen (die tijdens de gezondheidscrisis met spoed tot stand zijn gebracht). Momenteel wordt gewerkt aan de kanaalroute, het traject langs spoorlijn 60 (Asse - Brussel) en lijn 36 (HST-route).

In Wallonië zijn vijf fietscorridors geselecteerd om Brussel te verbinden (of bestaande paden in Vlaanderen die naar de hoofdstad leiden). De eerste bestaat al: het kanaal Brussel-Charleroi naar Tubeke. De twee prioritaire routes zouden in 2024 operationeel moeten zijn: de eerste begint in Louvain-la-Neuve (E411), de tweede in Ottignies (N275). Tot slot volgen de trajecten richting Waterloo (langs de N5) en Eigenbrakel (langs NMBS-lijn 124).

Beliris-resultaten binnenkort verwacht

Een jaar geleden lanceerde Beliris een haalbaarheidsstudie voor drie fietssnelwegen om het fietsnetwerk in het Brussels Gewest uit te breiden. Het doel was een concreet en haalbaar tracé vast te stellen voor drie trajecten: Dilbeek-Brussel, Leuven-Brussel en Anderlecht-Brussel-Noord.

Voor het eerste wordt gedacht aan een tracé langs de spoorlijn L50 tussen het Koning Boudewijnpark in Jette en de Bockstaellaan. Het traject Leuven-Brussel zou spoorlijn 36 tussen de Haachtsesteenweg in Haren en het station van Schaarbeek kunnen volgen. Het derde traject bevindt zich in Anderlecht langs spoorlijn 28 tussen het metrostation Jacques Brel en het oude station van Kuregem.

De rapporten worden begin dit jaar verwacht.