Slapen we slechter bij volle maan?

Van der Helm vertelt dat er in 2013 voor het eerst een studie op de markt kwam die het effect van de maancyclus op de slaap rapporteerde. In dit onderzoek kwam naar voren dat de 33 proefpersonen tijdens de eerste vier dagen rondom een volle maan twintig minuten korter sliepen en een minder diepe slaap hadden.

«Er zijn echter wel een aantal problemen met deze studie», legt Van der Helm uit. «Ten eerste is het een relatief kleine groep, wat betekent dat het onderzoek herhaald moet worden in een grotere groep om meer zekerheid te hebben. Maar wat daarnaast belangrijk is om te weten, is dat deze data kwamen uit oudere studies. Er was dus teruggezocht in de oude data in plaats van een nieuw experiment te ontwerpen.»

Om zeker te zijn van de uitkomst, werd het onderzoek daarna inderdaad herhaald bij een veel grotere groep mensen. Maar dezelfde bevindingen als bij de eerste studie konden niet gerepliceerd worden. «Met andere woorden: het was of een toevalsbevinding, of een gevolg van het feit dat de groepen in de eerste studie verschilden qua leeftijd en geslacht, wat ook de slechtere slaap kan verklaren.»

Met en zonder elektriciteit

In januari 2021 kwam er opnieuw een studie uit, waarbij een kleine honderd mensen uit verschillende delen van de wereld onderzocht werden. Er werd in het nieuwe onderzoek gekeken naar inheemse volken uit Argentinië, die zonder elektriciteit door het leven gingen. In hetzelfde onderzoek werd er gekeken naar mensen uit een grote stad, Seattle, waar kunstlicht wel een grote rol speelde.

In deze studie werd wel een effect van de maan gevonden. Van der Helm: «Mensen gingen tijdens de volle maan later naar bed en sliepen korter. Ook de studenten in Seattle, hoewel bij hen het verschil minder uitgesproken was.»

Dit effect van de maan op je nachtrust kan op verschillende manieren worden verklaard. «De inheemse groepen bleken bijvoorbeeld meer sociale activiteiten te hebben tijdens de volle maan. Dit soort tradities zijn ook logisch, aangezien er meer licht is op die avonden. Daarnaast is het licht zelf al een mogelijke verklaring voor latere slaap, omdat meer licht in de avonduren onze biologische klok later kan maken. Er is echter wel discussie over het feit of de intensiteit van het maanlicht sterk genoeg is om dit effect te verklaren.»

Als laatste mogelijke verklaring noemt Van der Helm dat het kan zijn dat onze biologische ritmes verschoven kunnen worden door een veranderende zwaartekracht voor de maan.

Hoe omzeil je het effect van de volle maan?

Als jij ervan overtuigd bent dat maanlicht invloed heeft op jouw slaap, dan raadt Van der Helm aan om je vooral niet bezig te houden met de maanstand. «Dit is vooral om een self-fulfilling prophecy te voorkomen. Mocht dat lastig zijn, omdat je toch wel op de maan let, zorg er dan voor dat je de vijf dagen rondom de volle maan op tijd de gordijnen sluit. Zo kan eventueel extra licht in je avonduren jouw slaap niet beïnvloeden.»

Daarnaast vertelt Van der Helm ook dat je, net als iedere avond, fel kunstmatig licht het beste kunt vermijden. «Een beetje extra ontspanning in de avond kan er sowieso voor zorgen dat je rustig in slaap kan vallen. En ook logisch: ga niet naar een full moon party, want dan weet je zeker dat je slaap verstoord wordt.»

Conclusie

Heeft een volle maan effect op je nachtrust? Oordeel: twijfelachtig.

Er zijn bewijzen gevonden dat de volle maan van invloed kan zijn op jouw nachtrust, maar de bewijzen zijn niet overtuigend omdat ook andere factoren een rol spelen. Geloof jij dat je minder goed kunt slapen tijdens een volle maan, dan is het verstandig om in de betreffende avonden voor extra ontspanning te zorgen.