Bivakkeren in België: het avontuur tegemoet of goedkope camping?

We maken er weinig reclame voor. In een land waar toerisme hoogtij viert, is de idee van gratis overnachten een doorn in het oog van menig hotel. Toch kan je op bivakzone.be een overzicht terugvinden van alle plekken in Vlaanderen en Wallonië waar je gratis mag overnachten in je eigen tent. Klinkt aanlokkelijk, maar zijn ook enkele regels aan verbonden. Zo mag je op veel plaatsen enkel tussen 16 uur en 10 uur de bivakplaats inpalmen, elders geldt een maximumduur van 48 uur. Verder is het comfort minimaal en moet je zelf je rommel opruimen. Ook mag je alleen te voet, met de fiets of te paard aankomen – gemotoriseerde voertuigen zijn verboden. Klinkt simpel, maar de praktijk leert dat niet iedereen zich aan die richtlijnen houdt.

Getest en (deels) goedgekeurd

Een artikel over bivakkeren zou uiteraard niet volledig zijn zonder een uitgebreide test. Wandelschoenen aan, rugzak om en gaan was dus de boodschap. Twee bivakplaatsen in Wallonië werden aan een oordeel onderworpen. Eerlijk is eerlijk: de insteek is geweldig, maar het zijn de kampeerders zelf die roet in het eten gooien.

Les Tailles

Een snelle blik op de kaart leert me al dat bivakzone Les Tailles weleens minder desolaat zou kunnen zijn dan gehoopt. De kampeerzone ligt weliswaar aan een prachtige wandelroute, maar grenst ook aan een weg die je perfect met de auto kan trotseren. De droom wint het van het gezonde verstand en tijdens de 10 kilometer die leiden naar de bivak, koester ik de koppige hoop dat de plek even mooi zal zijn als in mijn verbeelding. Een druilerige dag, geen levende ziel te bespeuren... Op papier zouden we zowat alleen moeten zijn bij Les Tailles. Bij aankomst wacht een eerste teleurstelling: er zijn nog andere kampeerders, die tevens het beste plekje hebben ingepalmd. Een lege lap grond onder de loofbomen is echter zo erg nog niet en een knus houtvuur zorgt voor de nodige warmte en sfeer.

Foto C. Van Puymbroeck

Het stopt langzaam maar zeker met regenen – hoera – maar plots komen er nog andere natuurliefhebbers binnengedruppeld. Die het minder nauw nemen met de regels en massaal aankomen met hun auto's, oranje winkelkratten vol eten en muziekinstallaties. Toegegeven, hun verse brochettes zien er heel verleidelijk uit in vergelijking met mijn gedroogde noedels, maar ik houd vast aan mijn principes. Het lawaai van de andere bivakkeerders dooft samen met hun houtvuren geleidelijk aan uit en ik droom nog steeds van een rustige nacht. Om 23 uur moet ik daar echter van afzien: twee absolute klungels komen in de late uurtjes aan, besluiten om nog even een halfuurtje hout te hakken voor hun barbecue en vervolgens niet al te subtiel hun tent in te duiken. Tot zover de idyllische rust. 's Ochtends, onder het genot van zelfbereide havermoutpap, kan ik er al mee lachen. Al bij al een amusante ervaring, die me ook een lesje leert: volgende keer toch wat verder weg blijven van de bewoonde wereld.

Tips om zelf te bivakkeren

Wil je je zelf weleens wagen aan de Belgische variant van wildkamperen? Dan zijn er enkele tips die je kunnen helpen om er een leuke ervaring van te maken.

Het hele punt is dat je te voet, met de fiets of te paard aankomt en dat betekent dus dat er een wandeling of een fietstocht voorafgaat aan je tentavontuur. Uiteraard kan je een beroep doen op de toeristische dienst van de gemeente waar je gaat overnachten, maar dat zorgt er vaak voor dat je niet alleen bent op je tocht. Voor een meer eenzame route is het daarom aan te raden om een gedetailleerde kaart te raadplegen en je eigen route uit te stippelen - de kans dat je terechtkomt op een wandelautostrade is zo een stuk kleiner. Voor de kaarten kan je terecht bij de betere boekhandel, de toeristische dienst of je kan gebruikmaken van een app als MapOut. Het voordeel aan zo'n digitale kaart is dat je makkelijk zelf je wandelroute op voorhand kan tekenen en kan bijhouden hoeveel kilometers je precies hebt afgelegd. Handig voor mensen zonder oriëntatiegevoel: je ziet ook meteen waar je je bevindt.

Om de ervaring voor jezelf zo aangenaam mogelijk te maken, zorg je best voor een goede uitrusting. Dat begint bij degelijk schoeisel, maar vergeet ook niet om een goede tent, een comfortabel slaapmatje, toiletpapier en eetgerei mee te nemen. Bivakkeren betekent namelijk dat je je eigen maaltijd bereidt en daarvoor heb je meer nodig dan je op het eerste zicht zou denken. Van pannen over een gasvuurtje tot een waterfilter: doe op voorhand research en pak alles zorgvuldig in je trekrugzak.

Wees je er ten slotte van bewust dat je niet naar een camping trekt. Heel wat bivakkeerders zijn op zoek naar een beetje welverdiende rust en willen dan ook kunnen genieten van de natuur. Heb respect voor de mensen en fauna om je heen en maak niet te veel lawaai. Neem je vuilnis na afloop mee en laat de bivak netjes achter. Ben je niet echt een natuurmens en heb je nood aan wat meer entertainment, dan kan je beter een kampeerplaats huren op een gewone camping.