Britse epidemioloog: "Coronavirus sluimerde misschien al jaren en bevond zich over heel de wereld"

Het coronavirus kan al jaren op verschillende plekken in de wereld gesluimerd hebben voor het in de ideale omstandigheden uitbrak. Dat heeft epidemioloog Tom Jefferson van de universiteit van Oxford gezegd in de Britse krant The Telegraph. Bovendien spelen rioolwater en gedeelde toiletten een rol bij de verspreiding, aldus Jefferson.
door
nina.vandenbroeck
Leestijd 3 min.

Epidemioloog Tom Jefferson, verbonden aan het Centre for Evidence-Based Medicine (CEBM) van de gerenommeerde universiteit van Oxford, denkt dat het Covid-19-virus al over de hele wereld verspreid was voor het uitbrak, en dus niet ontstond in China. Het virus zou in slapende staat gewacht hebben op de juiste omstandigheden om uit te breken. Daar is volgens Jefferson steeds meer bewijs voor.

Rioolwater

Zo vonden wetenschappers uit verschillende landen al maanden voor de eerste verschijning in China sporen van het virus in stalen van rioolwater. In Brazilië werden in november sporen gevonden en in het Italiaanse Milaan en Turijn midden december. Vorige week geraakte bekend dat in Spanje zelfs al sporen gevonden teruggevonden waren in rioolstalen daterend uit maart 2019, zo'n 9 maanden voor de uitbraak in China.

Bovendien zijn er besmettingsgevallen bekend op plekken waar volgens de epidemioloog niemand het coronavirus verspreid kan hebben. Op een cruiseschip dat van de Verenigde Staten naar Argentinië voer, werd op dag 8 plots een geval ontdekt terwijl alle passagiers voor vertrek negatief getest hadden. "Zat het in klaargemaakt voedsel dat ontdooid was, waardoor het virus geactiveerd werd?” vraagt Jefferson zich af. En ook op de dunbevolkte Falklandeilanden in Zuidelijke Atlantische Oceaan werd er begin februari plots een besmetting vastgesteld. Waar die vandaan kwam, is onduidelijk.

Spaanse Griep

Zulke verhalen doen Jefferson denken aan de Spaanse Griep, waaraan in 1918 ongeveer een derde van de bewoners van de westelijke Samoa-eilanden stierf zonder enig contact te hebben gehad met de buitenwereld. “De verklaring zou kunnen zijn dat deze virussen niet zomaar ontstaan of verdwijnen, maar dat ze altijd onder ons zijn en dat er iets is wat ze activeert", aldus de epidemioloog. Wat we volgens hem moeten onderzoeken, is dus wat het virus triggert en hoe het muteert. Triggers zouden bijvoorbeeld de mate waarin mensen dicht bij elkaar leven of bepaalde omgevingsfactoren kunnen zijn.

Ideale temperatuur

Dat er zoveel uitbraken in vleesverwerkende bedrijven en voedingsfabrieken zijn, is dus iets wat grondig onderzocht moet worden. De temperatuur bedraagt daar vaak 4 graden, en dat is toevallig ook de temperatuur van het rioolwater waarin hoge concentraties van het virus gevonden zijn. Die koude omstandigheden zouden dus wel eens de ideale kunnen zijn om het voordien slapende coronavirus wakker te maken. Jefferson denkt op basis van de rioolstalen dat het virus niet enkel via kleine druppeltjes uit de luchtwegen doorgegeven wordt, maar ook via riolen en gedeelde toiletten. "Er is bovendien steeds meer bewijs dat het via de uitwerpselen overgedragen kan worden", klinkt het.

Het goede nieuws is dat het virus van zijn geactiveerde ook terug naar zijn slapende toestand kan gaan. Zoiets gebeurde mogelijk ook met de SARS-uitbraak in 2003. “Waar ging SARS1 naartoe? Het verdween gewoon”, besluit Jefferson.