Bruno Pieters: "De klant bepaalt de toekomst van de mode-industrie"
Je bent geboren en getogen in Brugge, maar je bent naar Antwerpen getrokken om mode te studeren. Hoe heeft Antwerpen je leven veranderd?
Het is niet de stad zelf die mij heeft veranderd, maar de vrienden die ik hier heb leren kennen. Ik ben nog steeds bevriend met de mensen met wie ik ben afgestudeerd. Ik vond dat wel een fijne tijd.
Waarover gaat je expo (Behind) the Clothes?
De tentoonstelling bestaat uit twee luiken, The Clothes en Behind the Clothes. Ik heb in onze studio portretten genomen van 43 mensen die in de mode-industrie werken: van de Belgische vlasteler, de linnenfabrikant, de patroonmakers tot de grafische ontwerpers, fotografen, modellen enzovoort. Iedereen is in het wit gekleed, want ik wou dat de aandacht ging naar de mensen zelf, niet naar hun outfit. Het is uiteindelijk een rustgevend portret van 50 meter lang geworden.
Maar je toont ook kleding?
Ja, het eerste deel is onderverdeeld in drie hoofdstukken, waaronder een eerbetoon aan de Britse ontwerpster Katharine Hamnett, een van mijn modehelden.
Hoezo?
Ze was een van de eersten die mode gebruikte om haar meningen over het milieu te communiceren via slogans op T-shirts. Ik vind dat ze onderschat wordt. We hebben kledingstukken ontworpen met onze slogans en met haar typografie.
Je laat ook je eigen collectie van Honest By zien?
Ja, onder de noemer Transparency' toon ik vijf ontwerpen van mijn label Honest By met alle informatie over de gebruikte materialen, de gehanteerde productieprocessen, de prijsberekening tot zelfs de opbrengst. In Re-made', het derde deel, hebben we een aantal van mijn vroegere ontwerpen van 2001 tot 2009 opnieuw geproduceerd in duurzame en ethisch verantwoorde materialen. Het lijkt utopisch, maar de meeste stoffenfabrikanten zijn daar wel klaar voor.
Hoe komt het dan dat de mode-industrie zo achterop hinkt als het gaat over duurzaamheid?
Het ontwerp van een kledingstuk verandert elke twee of drie maanden, maar de manier waarop het gemaakt wordt niet. Dat is al decennia hetzelfde. Ik denk dat we als ontwerpers daardoor vaak denken dat we heel innoverend zijn. Maar vaak gaat die innovatie niet veel verder dan volume en kleur, slechts een minderheid is bezig met nadenken over de manier waarop we kleren maken. Je krijgt zeker wel kritiek, maar als je daarop ingaat verlies je de moed. Dus ik negeer dat.
Voelde je al langer dat het niet verder kon met de klassieke manier van mode maken?
Ja. Ik denk dat iedereen dat ergens wel weet. Maar het is niet moeilijk om die realiteit te verstikken met excuses of om verhalen te creëren die onze levensstijl goedpraten. In mijn geval kwam er dan toch een moment waarop ik eerlijk moest zijn met mezelf. En dat lukt als de excuses niet meer werken en in de weg staan van je geluk.
"Ik was het meu om erkenning en financieel succes na te jagen"
Wat heeft die plotse omschakeling naar duurzame materialen veroorzaakt?
Het is eerder een evolutie geweest, geen plotse omschakeling. In 2009 had ik bereikt wat ik wilde bereiken op carrièrevlak, maar het gaf me geen voldoening. Dat besef was wel een belangrijk moment. Ik was het beu om te jagen op erkenning en financieel succes. Dat maakte me niet gelukkig, dus ik wist dat ik een andere weg moest inslaan.
Je creëert met Honest By een volledig transparante lijn. Is die lijn ook beter voor je persoonlijke gezondheid en welzijn?
Ja, ik ben veel trotser op de manier waarop ik nu werk. En als je trots bent op jezelf is het ook makkelijker om jezelf graag te zien. En als je jezelf graag ziet, is het ook eenvoudiger om anderen graag te zien, of te vergeven. Hoe je werkt en wie je bent staan voor mij niet los van elkaar.
Technologie en mode gaan hand in hand. Welke ontwikkelingen volg je momenteel op de voet?
Ik vind de bedrijven die ecologische en esthetische alternatieven voor leder op de markt brengen heel boeiend. De dierenhandel die er nu is, moet uiteindelijk verdwijnen. Elk wezen op deze planeet heeft een functie, ik denk niet dat we hier zijn om anderen te gebruiken of misbruiken. Mens zijn is in mijn ogen iets helemaal anders.
In hoeverre ben je zelf ook duurzamer gaan leven?
Verandering begint bij jezelf, dus ook in je eigen huishouden of privéleven. Dat probeer ik sinds 2010 te doen. Bij alles wat ik koop, probeer ik een alternatief te zoeken. Dat is soms wel een zoektocht, die gaat van het vervangen van toiletpapier tot de energieleverancier.
En je bent veganist geworden?
Ik eet inderdaad plantaardig. Mijn lievelingsgerecht? Ik eet alles graag, behalve witloof.
En kan je als veganist al op goede adressen terecht in Antwerpen?
Ik ga vaak naar Eten vol leven, een vegan raw food restaurant op de Minderbroedersrui. 's Middags heb je ook Carotterie 2000, een vegetarische en veganistische lunchbar. 's Avonds kan je terecht in Bites & Wines en als je naar een Japans restaurant gaat, vind je altijd wel iets veganistisch.
Heb je sinds je nieuwe aanpak ook een ander beeld gekregen van de modegeschiedenis?
Nee. Ik denk dat men vroeger echt geen besef had van wat men aan het doen was. Er is een mooie uitspraak van de Amerikaanse auteur Maya Angelou When you know better, you do better''. Nu hebben we wel de informatie en weten we beter, dus is het wel tijd voor verandering.
Hoe zie je de toekomst van de mode-industrie?
Dat zal de klant beslissen. Wat ik doe met Honest By is een voorstel. Mode is een industrie. Industrie draait om cijfers. Het is de klant die de cijfers vormt. En dus ook de klant die de toekomst van de industrie zal bepalen. Als modeliefhebber zit je in een ongelooflijk geprivilegieerde positie. Daarom is het zo belangrijk om te weten wat je koopt zodat je weet aan welke toekomst je aan het bouwen bent.
Is je definitie van luxe is ook bijgeschaafd sinds Honest By?
In leven zijn is een luxe. Het is voor mij niet iets vanzelfsprekend. Het is iets ongelooflijk uniek. Elke levensvorm is zeldzaam en helemaal hoe het hoort te zijn. Dat bewustzijn is voor mij luxe, vandaag en morgen.
Waar haal je vandaag de meeste voldoening uit?
Het doet me nog altijd iets als ik iemand ontmoet die mijn creaties draagt. Dat geeft mij de grootste voldoening.
Door Arne Rombouts
Wie is Bruno Pieters?
Bruno Pieters (°1975) studeerde af aan de Antwerpse modeacademie in 1999. Na werkervaring bij Margiela en Christian Lacroix, verwierf hij vanaf 2001 naam en faam met zijn eigen avant-gardistische en architecturale creaties. Hij schopte het in 2005 tot creatief directeur bij Delvaux en in 2007 mocht hij zijn stempel drukken op de avant-garde lijn Hugo van Hugo Boss. Maar in 2010 nam hij afstand van het modecircus om zich te bezinnen over zijn toekomst. Met de oprichting van Honest By in 2012 koos hij resoluut voor duurzaamheid, of beter, mode met een hart voor dieren, mens en milieu.