Is Catalonië volgende week onafhankelijk?

Welk resultaat kunnen we verwachten?

Volgens opiniepeilingen zijn er ongeveer evenveel voor- als tegenstanders voor onafhankelijkheid. Sommige peilingen voorspellen een lichte winst voor het onafhankelijkheidskamp, terwijl in andere peilingen de balans lichtjes naar de andere kant overhelt. Toch is de kans groot dat het pro-kamp met ruime voorsprong wint omdat heel wat unionisten de stembusgang waarschijnlijk zullen boycotten. Minstens even belangrijk is dus de opkomst. Ligt die onder de symbolische 50%, dan is de uitslag meteen minder geloofwaardig.

Madrid neemt het zekere voor het onzekere en probeert het referendum volledig te verhinderen. Gaat het toch door, dan probeert premier Mariano Rajoy een zo laag mogelijke opkomst te bewerkstelligen.

Wat als de meerderheid ‘ja' stemt?

Dan is het aan de Catalaanse regering. Het parlement heeft al een decreet gestemd dat stipuleert dat er in dat geval binnen de twee dagen een eenzijdige onafhankelijkheidsverklaring volgt. Als de Catalanen die stap zetten, is de vraag hoe Madrid reageert. In het meest extreme geval roept Rajoy artikel 155 van de grondwet in, dat de autonomie van een deelstaat opheft. Maar hoe kan hij dat afdwingen? Is hij bereid het leger naar Barcelona te sturen? De vraag is natuurlijk of de Catalaanse leider Carles Puigdemont het conflict zo op de spits zal drijven. Een andere optie is dat hij het resultaat aanwendt om naar de onderhandelingstafel te stappen en meer autonomie te eisen.

Hoe reageert de bevolking?

De vraag is niet alleen hoe de leiders in Barcelona en Madrid zullen reageren na het referendum. De bevolking speelt een cruciale rol. De voorbije jaren zijn separatistische Catalanen met de regelmaat van de klok op straat gekomen. Ook in de aanloop naar het referendum bliezen honderdduizenden pro-onafhankelijkheidsactivisten verzamelen in de straten van Barcelona en andere steden. Als het conflict tussen Barcelona en Madrid verder escaleert, is de kans klein dat de betogers rustig met een pintje en een zakje chips in hun zetel kruipen.