Charlotte Rampling: "De regisseur stuurde me een liefdesbrief"

Het koppel dat u in de film vormt met Tom Courtenay raakt in de ban van een oude geliefde van hem: vijftig jaar geleden viel ze te pletter in een gletsjer, nu is haar lichaam eindelijk uit het ijs gekapt. Door de vrieskou is dat helemaal intact gebleven. Een spookachtig beeld dat hem, en vooral haar niet meer loslaat. Waarom?

Charlotte Rampling:

"Mijn personage Kate heeft altijd geweten dat haar man vóór haar een andere grote liefde had. Daar heeft ze nooit een probleem mee gehad. Maar wanneer het lichaam gevonden wordt, doet dat iets met hem. Hij is er zichtbaar niet goed van. En dat verontrust haar. Ze vraagt zich af of hij dan toch meer van zijn oude vlam hield dan van haar, ze begint alles in vraag te stellen. Vrouwen reageren op emotioneel gebied helemaal anders dan mannen... Hij is even van de kaart, maar dat zal ook weer voorbijgaan. Terwijl het bij haar blijft malen in haar hoofd."

Die bevroren ex is een krachtige metafoor voor het verleden: op een dag kan het plotseling weer naar boven komen, en zelfs na al die jaren is het nog altijd even vers en tastbaar.

"Juist. Maar je mag het verleden niet de bovenhand laten krijgen. Ik bén mijn verleden. Maar ik heb het wel zo goed mogelijk verwerkt. Als je het verleden in je hoofd laat woekeren, kan het je geweldig pijn doen. Dat weet ik uit ervaring. Maar intussen heb ik geleerd om het los te laten."

Als actrice kan u altijd teruggaan in het verleden om naar uw jeugdige zelf te kijken. Niet bevroren in een blok ijs, maar wel in een film.

"Die kans krijgt niet iedereen... We hebben thuis natuurlijk allemaal wel een paar oude video-opnames van onszelf liggen, maar bij mij is het archief wel zeer uitgebreid, en bovendien kan ik mezelf ook in verschillende gedaantes zien. Daar maak ik weliswaar nauwelijks gebruik van: ik kijk nooit bewust terug naar mijn oude films. Alleen als ik er op tv toevallig langs zap, durf ik wel eens blijven hangen."

Hoe heeft regisseur Andrew Haigh u voor deze rol benaderd?

"Hij heeft me het script toegestuurd, vergezeld van de mooiste liefdesbrief die ik me ooit had kunnen dromen. Maar die brief was zelfs niet nodig geweest: het scenario op zich was zodanig sterk dat ik niet kon weigeren. Echt een cadeau, zo'n script. Wat ik ook erg interessant vond, is dat Andrew ongeveer even oud is als mijn zoon, maar in deze film toch echt wilde onderzoeken hoe het is om mijn leeftijd te hebben."

Wordt het met de leeftijd moeilijker om interessante rollen te vinden?

"Dat is nooit gemakkelijk geweest. Soms zitten er decennia tussen twee echt goeie rollen! Dan heb ik het over rollen van de kwaliteit van ‘Sous le sable', mijn eerste film met François Ozon. Ik heb altijd geweten dat ik dat soort cinema wilde maken. Al vanaf ‘The Night Porter' (de controversiële cultfilm uit 1974 waarin Rampling een overleefster van de concentratiekampen speelt die een sm-relatie aangaat met een voormalige SS-officier, lt). Die film is mijn cinematografische identiteit. Ik was nog heel jong, 24 denk ik, maar toen besefte ik dat ik altijd op zoek zou gaan naar textuur en psychologische diepgang. Ik wilde niet noodzakelijk entertainen, maar voornamelijk experimenteren. Maar aangezien ik zelf geen regisseur ben, hang ik af van de mensen die mijn pad kruisen en me dat soort rollen aanbieden. Dat gebeurt niet vaak, maar het gebeurt." (lacht)

In '45 Years' zien we u piano spelen: u begint met iets van Bach, maar dan zet u plots een eigen compositie in. Zelf geschreven?

"Geïmproviseerd, ja. Ik speel thuis piano om tot rust te komen. Het was oorspronkelijk niet de bedoeling dat ik dat ook in de film zou doen, die scène stond niet in het script. Maar in het huis waar we filmden, stond een piano. Het was een echt huis, de eigenaars waren twee maanden verhuisd en wij woonden er zelf in tijdens de opnames. Dus op een avond begon ik gewoon te spelen en te improviseren. En Andrew vond het prachtig. Hij vroeg of ik het ook in de film wou doen, omdat het voor mijn personage een manier kon zijn om uit te drukken wat ze voelde."

Door Lieven Trio