Daarom worden sommige mensen sneller ziek

Gezond eten, voldoende slaap en sport: je lichaam is je er wellicht dankbaar voor. Toch val je - tot je eigen verbazing - regelmatig ten prooi aan gesnotter of koorts. Hoe komt dat toch? Volgens psycholoog Paul Verhaeghe mogen we de rol van stress niet onderschatten.

"Resultaten waren schokkend"

"Het is altijd prominent aanwezig geweest in mijn werk, maar ik realiseer me pas relatief kort dat er een groot verband is tussen trauma en allerlei lichamelijke aandoeningen", vertelt Verhaeghe in een interview aan De Correspondent. Daarin zegt hij dat hij al langer wist dat mensen die aan een posttraumatisch stressstoornis lijden, vaak lichamelijke klachten hebben. "Maar dat er ook een sterke correlatie is tussen trauma en zogenaamd puur fysieke ziekten, was nieuw voor me."

Dat inzicht kwam er vooral door een baanbrekende Amerikaanse studie uit 1998. Acht onderzoekers ondervroegen 17.000 volwassenen om na te gaan welke factoren bijdroegen aan hun gezondheid. Er werd onder meer naar jeugdtrauma's gevraagd.

"De resultaten waren schokkend", meent de psycholoog. "Van deze gezonde, goed functionerende Amerikanen zei 28% fysiek mishandeld en 21% seksueel misbruikt te zijn. Op zich al verrassend veel, maar nog opmerkelijker was het later ontdekte verband met ziekte."

Om verbanden te vinden tussen hun voorgeschiedenis en hun gezondheid, bleven de onderzoekers deze mensen vijftien jaar lang volgen. De conclusie luidde: hoe meer traumatische situaties iemand had meegemaakt, des te slechter de gezondheid. "Het verband tussen psychosociale trauma's en lichamelijke ziekten was onmiskenbaar", aldus Verhaeghe.

Stress doorgeven

Volgens de psycholoog moet er dan ook meer aandacht besteed worden aan de geest. "De lichamelijke kant kennen we vrij goed, want daar ging decennialang de meeste aandacht naar uit. Maar ook over de impact van de psychosociale omgeving op de gezondheid wordt steeds meer bekend."

Daarbij komt dat die psychologische achtergrond iets is waar we in de kindertijd al rekening mee kunnen houden. "We beseffen als ouders te weinig dat we onze eigen stress doorgeven aan kinderen. Een vader die ‘s ochtends vol stress zit, geeft dat door aan zijn baby, een baby neemt dat over. Zo kweken we mensen die onder invloed van chronische stress potentiële ziektes in zich dragen."

Hoe krijgen we dat opgelost? "Het is gezond verstand en makkelijk gezegd, maar het vergt een systeemverandering om hier echt iets aan te doen. Je moet een maatschappij zo organiseren dat ouders echt de tijd hebben om zich met hun kinderen bezig te houden. "

Moeten we in afwachting dan maar massaal de schermtijd van onze kinderen inruilen voor yoga-sessies? "Ik zou het zo ver allemaal niet zoeken. Laat ze gewoon langer buitenspelen", besluit de psycholoog.