Dag 5 Enquête: Genetica, waardevol of gevaarlijk?
Afgelopen week vertelden we je alles wat je moet weten over DNA: hoe gelijkaardig is ons DNA aan dat van chimpansees, wat met erfelijke aandoeningen, hoe verhoudt je DNA zich ten opzichte van omgevingsfactoren en wie mag beschikken over onze genetische gegevens? Maar wat heb jij, de Metrolezer, te zeggen over genetica? Wij legden jou het vuur aan de schenen.
In totaal namen 648 lezers deel aan onze enquête, waaronder ongeveer 70% vrouwen en 30% mannen. De grootste groep is tussen 18 en 25 jaar oud.
1) Waar denk je aan bij DNA en genen?
78% van jullie denkt bij DNA aan uiterlijke kenmerken. Jouw gedeeld DNA is inderdaad de reden waarom je op je ouders lijkt. Op de tweede plaats komt het karakter. Dit is deels beïnvloed door je genetisch pakket, maar je wordt ook gevormd door factoren van buitenaf, zoals de plek waar je woont, je opvoeding en je vrienden.
2) Zou jij je DNA volledig laten uitlezen om meer te weten te komen over je risico op erfelijke ziektes, je afstamming, aanleg … ?
40 % van de Metrolezers antwoordden op deze vraag volmondig ja. 11% wil liever niet leven met deze informatie en de grootste groep, 49%, twijfelt.
3) Om welke reden mogen DNA-gegevens van jou in een databank verzameld worden?
Je DNA is een schat aan informatie. Voor dokters, maar ook voor werkgevers en verzekeraars. Maar liefst 89% van de deelnemers heeft er geen probleem mee genetische gegevens te delen om erfelijke ziektes op te sporen. Ook het aanbieden van betere medische zorg en wetenschappelijk onderzoek staan op jullie lijstje. Met een levensverzekeraar of je werkgever willen jullie je DNA niet delen. 17% wil zijn genetisch materiaal liever niet aan de grote klok hangen.
4) Met welk doel mag het DNA van mensen van jou gewijzigd worden?
Voor 85% van jullie is erfelijke ziektes voorkomen een goede reden om DNA aan te passen. 27% vindt dat DNA wijzigen sowieso nooit kan. Je toekomstige kinderen boetseren, door bijvoorbeeld haarkleur en geslacht te kiezen, is slechts door 14% van jullie toegestaan.
5) Stel dat jij of je vrouw zwanger is, zou je een genetische test laten doen om erfelijke aandoeningen op te sporen bij de foetus? Zo'n test kost € 9 in België.
Slechts een kleine minderheid van 7% zou deze test weigeren. 61% wil zeker wel weten of het toekomstige kind eventueel lijdt aan een erfelijke aandoening. 32% heeft hier zijn twijfels over.
6) Stel dat er borst- of darmkanker in je familie voorkomt, zou je dan met een genetische test willen weten of je een hoger risico hebt?
Bij deze vraag zijn de antwoorden gelijkaardig aan de vorige. Ook als het om hun eigen gezondheid gaat wil de meerderheid (63%) weten wat de risico's op kanker zijn. 4% wil dit liever niet weten.
