Dierenartsen in nesten: masterstudent brengt overaanbod in kaart

Iedereen die wil, kan zich in België inschrijven voor een opleiding diergeneeskunde. In onze buurlanden is dit niet het geval, met als gevolg dat er onder meer heel wat Nederlanders naar België komen om te studeren. Maar ook de romantisering van het beroep, onder andere in tv-programma's, wordt vaak als oorzaak aangeduid van het hoge aantal studenten.

Joshghani: «De overbevolking zet de kwaliteit van de opleiding onder druk. Minder studenten toelaten ligt gevoelig: in ons Belgisch systeem is de vrije toegang tot onderwijs een democratisch basisrecht.»

«Voor geneeskunde en tandheelkunde zijn er wel toelatingsexamens. De overheid redeneert: hoe meer artsen en tandartsen er afstuderen, hoe vaker mensen een beroep doen op hun diensten. Dat leidt tot hogere kosten voor de sociale zekerheid. Bij dierenartsen komt de sociale zekerheid niet tussenbeide, waardoor dit geen rol speelt.»

Omgekeerd is het voor de onderwijsinstellingen net financieel voordeliger als er zich zo veel mogelijk studenten inschrijven in het eerste jaar. Want hoe meer studenten, hoe meer middelen ze ontvangen.

Naarmate de laatste jaren van de opleiding naderen, worden veel studenten zich meer en meer bewust van de moeilijke situatie van praktijkdierenartsen in België. Veel afgestudeerde studenten zijn uiteindelijk zo gedemotiveerd, dat ze er zelfs niet aan beginnen. Joshghani: «Sommigen trekken naar het buitenland en richten daar een praktijk op. Anderen kiezen voor een carrière in bijvoorbeeld de industrie, onderwijs, onderzoek of de volksgezondheid.»

«Wie wel als praktijkdierenarts aan de slag is, lijdt in ons land onder concurrentie, hoge werkdruk en lage lonen. Veel problemen zijn een gevolg van het overaanbod, maar ook van een gebrek aan regelgeving en bescherming. Depressie onder dierenartsen komt helaas vaker voor dan gemiddeld.» Heel wat jonge dierenartsen stoppen dan ook vroegtijdig met hun loopbaan, vaak al na een paar jaar.

Joshghani: «In mijn masterproef heb ik het overaanbod voor het eerst in kaart gebracht. Maar dat was niet eenvoudig: de cijfers in België zijn versnipperd en verspreid over verschillende instanties. In Duitsland en Frankrijk was het wel mogelijk om een gedetailleerd overzicht te krijgen van het aantal dierenartsen, met onderscheid per specialisatie.»

Hij pleit daarom voor een centrale databank: «Een effectief beleid kan je alleen voeren op basis van correcte cijfers. De Nederlandstalige en Franstalige Ordes der Dierenartsen spelen hierin een sleutelrol.»