Europa opent debat over "eerlijke" minimumlonen
De Europese Commissie gaat met de sociale partners het gesprek aanknopen over een wetgevend kader voor "eerlijke" minimumlonen in de Europese Unie. Bevoegd eurocommissaris Nicolas Schmidt verzekerde dat het systeem van collectieve loononderhandelingen niet op de helling komt te staan. "Integendeel, we willen dat het minimumloon in elk land volstaat om een waardige levensstandaard te hebben", klinkt het. Bij haar aantreden beloofde Commissievoorzitter Ursula von der Leyen vorige zomer een initiatief om elke werknemer in Europa een billijk minimumloon te garanderen. De werkgelegenheid scheert weliswaar hoge toppen, maar toch hebben veel werkende mensen moeite om de eindjes aan elkaar te knopen, stelde ze vast. De armoede onder werkenden steeg tussen 2005 en 2018 van 8,1 tot 9,6 procent.
De Commissie heeft geen bevoegdheid om tussen te komen in de loonvorming in de lidstaten, en dus ook niet om een uniform minimumloon voor te stellen. Het initiatief zorgt dan ook voor ongerustheid. In oostelijke lidstaten, die vrezen dat een snelle loonsverhoging hun concurrentiekracht aantast, maar ook in landen als Zweden en Denemarken. Daar bestaat geen wettelijk minimumloon, maar de lonen zijn er doorgaans hoog, dankzij een breed systeem van collectieve onderhandelingen.
"We respecteren de tradities van de landen en de methodes die ze aanwenden om de lonen vast te leggen", verzekerde Schmidt. "Er komt geen verplichting om wettelijke of statutaire minimumlonen in te voeren, en we raken niet aan de systemen van collectieve onderhandelingen. Meer zelfs, we willen ze beschermen én versterken in landen waar ze niet bestaan".
Volgens Schmidt wil de Commissie via een aantal criteria bereiken dat het minimumloon in elk land volstaat om werknemers een waardig levensniveau te geven. Dat is volgens de Luxemburger niet het geval in alle 21 lidstaten met een wettelijk minimumloon. "Zeer lage lonen in één land kunnen een negatieve impact hebben op landen waar de lonen hoger zijn. Die loondumping willen we aanpakken."
De huidige minimumlonen variëren sterk van lidstaat tot lidstaat. In Bulgarije bedroeg het maandelijkse minimumloon in juli vorig jaar 286 euro, tegenover 2.071 euro in Luxemburg. In landen met hoge minimumlonen is de levensduurte doorgaans wel hoger, wat het verschil in koopkracht minder groot maakt.
De Commissie startte haar initiatief vandaag met de lancering van een raadplegingsprocedure bij de sociale partners. De komende zes weken wil ze de mening van vakbonden en werkgeversorganisaties horen. Die procedure is verplicht. Indien ze willen, kunnen de sociale partners onder elkaar onderhandelingen aanknopen, maar Schmidt heeft vooralsnog geen aanwijzingen dat dit zal gebeuren. Zelf plant de eurocommissaris in de loop van de zomer of begin september de presentatie van een wetgevend initiatief.
bron: Belga