Europa verwacht 'transitieplannen' van lidstaten die klimaatsteun willen
De Europese Commissie heeft dinsdag de details vrijgegeven van de manier waarop ze haar Green Deal wil financieren, het ambitieuze plan om de Europese Unie tegen het midden van de eeuw klimaatneutraal te maken. Ze wil een Fonds voor Rechtvaardige Transitie in het leven roepen om alle Europese regio's de overgang te laten maken. Opvallend: alle EU-landen maken aanspraak op steun van het fonds, maar dan moeten ze wel gedetailleerde plannen opstellen van de gebieden waarvan zij denken dat ze in aanmerking komen. "De transformatie die ons wacht, is ongezien. En ze zal alleen lukken als ze rechtvaardig is, en voor iedereen werkt", zegt Commissievoorzitter Ursula von der Leyen. "Mensen staan centraal in de Europese Green Deal."
Alvast in haar communicatie doet de Commissie haar best om iedereen mee te trekken. Er wordt een Mechanisme voor Rechtvaardige Transitie in het leven geroepen dat financiële en praktische ondersteuning op maat zal bieden, "om werknemers te helpen en om voor de nodige investeringen in de betrokken regio's te zorgen". Zoals bekend zullen sommige landen en regio's extra hard worden getroffen door de economische transitie, bijvoorbeeld het nog erg van fossiele brandstoffen afhankelijke Polen, maar dat neemt niet weg dat in principe alle 27 lidstaten recht hebben op transitiesteun.
Speerpunt van het Mechanisme voor Rechtvaardige Transitie is een gelijknamig fonds, dat 7,5 miljard euro nieuwe financiering moet ontvangen, bovenop de middelen van de meerjarenbegroting 2021-2027 waarover reeds onderhandeld wordt tussen de Europese lidstaten en het parlement. Landen die recht menen te hebben op steun van het Fonds voor Rechtvaardige Transitie - en dat kan dus ook België zijn - zullen met specifieke geografische plannen moeten aangeven welke gebieden volgens hen in aanmerking komen.
Aangevuld met geld uit de Europese structuurfondsen en cofinanciering door de lidstaten zelf, moet het nieuwe Fonds voor Rechtvaardige Transitie een slagkracht van 30 tot 50 miljard euro kunnen krijgen. Daarbovenop rekent de Commissie op investeringen voor een totaalbedrag van 45 miljard euro die gemobiliseerd worden via InvestEU, een instrument dat de EU-begroting als garantie hanteert. De derde pijler van het transitiemechanisme wordt de Europese Investeringsbank, die omgevormd wordt tot klimaatbank en tussen 25 en 30 miljard euro aan investeringen op de been kan brengen.
Alles bij elkaar geteld, rekent de Commissie erop dat het transitiemechanisme tijdens de volgende begrotingsperiode minstens 100 miljard euro ter beschikking zal hebben voor het verzachten van de sociaaleconomische impact van de maatregelen die de Green Deal moeten realiseren.
bron: Belga