‘Hell or High Water', een postmoderne western over een Amerika in crisis

‘Hell or High Water' toont een vrij pessimistisch beeld van het huidige Amerika: inbeslagnames van land en eigendommen, sociale onrechtvaardigheid… Wat vinden jullie van dat sombere beeld?

Ben Foster: "We leven in een enge tijd. Wat er gebeurt met de banken, leningen… Het is een onmogelijk systeem dat gemeenschappen verwoest. Natuurlijk hebben de Verenigde Staten een zwaar verleden op het vlak van zaken afnemen die niet van hen zijn… Maar geloven in een zekere vrijheid en dingen doen die onmogelijk lijken, zoals het recht in eigen handen nemen, maken ook deel uit van de Amerikaanse cultuur. Deze film toont dus niet alleen de sombere kant… hoop ik."

Chris Pine: "Eigenlijk gaat deze film niet over Amerika in het algemeen. Zulke situaties kunnen zich gelijk waar afspelen. Voor mij gaat het vooral over broederschap en het belang van de gemeenschap."

Ben, je hebt de reputatie je rollen intens voor te bereiden. Voor ‘The Program' van Stephen Frears, waarin je Lance Armstrong speelt, zou je zelfs EPO genomen hebben… Wat heb je deze keer gedaan?

Foster: "Laat me even verduidelijken dat ik nooit heb beweerd EPO te hebben genomen. Voor deze film had ik eigenlijk heel weinig te doen. Van bij de eerste lezing van het scenario had ik een heel duidelijk beeld van Tanner in mijn hoofd. Hoe hij stapt, zijn accent… Als je het dan toch wil vergelijken met ‘The Program', dan stond ik deze keer op een streng dieet van bier en hamburgers. Dat was hard, maar alles voor de kunst!" (lacht)

En in termen van fysieke voorbereiding?

Foster: "Voor ik aan deze opnames begon, stond ik op de set van ‘Inferno', de nieuwe film van Ron Howard. Voor die rol moest ik een baard dragen. Ik bespaar je de details, maar ik vroeg me af hoe ik de overgang tussen die twee rollen moest maken. Toevallig had mijn broer me net een Buck-mes cadeau gedaan (een bekend Amerikaans merk van messen en dolken, red.)… Ik heb me dan maar voor de spiegel gezet met een fles wodka en heb me droog geschoren met dat mes. Ik heb het bloed afgewassen met de wodka die ik aan het drinken was en ik ben naar de luchthaven vertrokken. Onderweg luisterde ik de hele tijd naar Waylon Jennings (een Texaanse countryzanger, red.) en tegen de tijd dat mijn vliegtuig landde was ik er helemaal klaar voor." (lacht)

Chris, wat is het verschil tussen een blockbuster als ‘Star Trek' en een kleine onafhankelijke film zoals deze?

Pine: "Een onafhankelijke film is veel mobieler. De ploeg is beperkt, de middelen en tijd ook. Je moet dus op scherp staan. Dat geeft je adrenaline, want je moet heel snel keuzes maken en niet te veel nadenken. Soms beginnen mensen te flippen en is de sfeer heel gespannen, maar een set is altijd heel stresserend. Zelfs voor grote films is er altijd te weinig tijd en geld."

Wat wist je van Texas voor je aan 'Hell or High Water' begon?

Mackenzie: "Een paar jaar geleden ging ik een vriend bezoeken die er woonde. Dat was op 4 juli, de nationale feestdag. De ideale gelegenheid om de sfeer en de lokale cultuur op te snuiven. In Texas werden ook films als 'Giant' (met Elizabeth Taylor, red.) en 'There Will Be Blood' gedraaid. Het voelt echt als een filmwereld aan en ik weet nog dat ik dacht: Daar wil ik ooit een film draaien."

Hoe pak je als Schot een 100% Texaanse film aan?

"Ik had er het volste vertrouwen in, eerlijk gezegd. Toen ik het scenario las, was ik dol op hoe ‘Amerikaans' het was. En de thema's die aan bod komen, zijn universeel. We hebben natuurlijk heel wat research gedaan en we hadden adviseurs op de set, vooral voor de Texas Rangers. Die zijn een belangrijk onderdeel van de film, het moest dus realistisch zijn."

Bestaat de Texaanse mentaliteit nog?

"Zeker! De drang naar onafhankelijkheid, van meester te zijn over je eigen lot, die is heel sterk aanwezig. Ze doen de dingen daar graag op hun manier."

De film schetst een vrij donker beeld van het huidige klimaat in de VS. Wou je een boodschap overbrengen ?

"Ik wil de film niet te veel uitleggen. Hij stelt inderdaad enkele vragen over het huidige klimaat in de VS, maar hij geeft ook antwoorden. Dat hoop ik toch. Het recht in eigen handen nemen, zoals Tanner en Toby doen, is mooi op papier maar niet zo simpel in de praktijk. Of zoals een personage in de film het zegt: «De tijd waarin je een bank kon overvallen en oud genoeg worden om alles op te doen, is voorbij.» We leven niet meer in de Far West. 'Hell or High Water' is geen periodefilm, maar een film over het einde van een periode."

Een soort van decadente western, dus?

"Ja. De collega van Josh Brolin, die Native American is, zegt tegen hem: Jouw volk heeft ons land ingepikt en nu nemen de banken het af van jullie."

Review: drie sterren

Is het legitiem een bank te beroven, als die jouw leven dreigt te ruïneren? Voor de broers Howard (Chris Pine en Ben Foster) is het antwoord ‘ja'. Welkom in Texas, waar de zon brandt, de aarde droog is, wapens vrij verkocht worden en mannen een heel persoonlijke invulling geven aan het woord ‘gerechtigheid'. Na de dood van hun moeder zitten Tanner en Toby Howard tot over hun oren in de schulden. Die beslissen ze dan maar op hun eigen manier af te lossen: met een muts over hun hoofd en een geweer gericht op de loketbediende. Maar al snel krijgen ze twee vlijtige Texas Rangers op de hielen…

‘Hell or High Water' is een portret van een Amerika in crisis, dat wegzinkt in geweld. De film tackelt behendig thema's als eigendom, gerechtigheid en familiebanden, zonder dualistisch te zijn. Niks is zwart of wit, maar eerder geel en oranje – zoals het licht van de zon en de verschroeiende hitte op de dorre vlaktes. Na ‘Young Adam' en de uppercut van ‘Starred Up' maakt de Brit David Mackenzie zijn opvallende entree bij Uncle Sam.

Door Elli Mastorou

Foto's Wild Bunch Distribution