Hoe help je je kind om een sportactiviteit te kiezen?

Naar schatting beantwoordt slechts 30% van de volwassen bevolking in België aan de criteria van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO). Die raadt aan om elke week minstens 150 minuten een matige lichamelijke activiteit te beoefenen. Voor de jongsten - dat wil zeggen kinderen en adolescenten tussen 5 en 17 jaar - raadt de WHO zelfs elke dag 60 minuten fysieke activiteit aan. In de praktijk komen onze tieners daar echter helemaal niet aan toe. Slechts één jongen op vijf en één meisje op acht brengt het voor elkaar. En de pandemie die we momenteel doorworstelen lijkt het zittende bestaan van onze kinderen en adolescenten enkel erger te maken.

Nochtans is het essentieel dat kinderen al op jonge leeftijd met een sportactiviteit beginnen, niet alleen voor hun gezondheid als kind, maar ook voor het welzijn van de volwassenen die ze zullen worden. "We weten dat het niveau van lichaamsbeweging van een kind zijn gezondheid op het moment zelf bepaalt, maar ook zijn niveau van lichaamsbeweging en zijn gezondheid in de toekomst", bevestigt David Thivel, onderzoeker fysiologie aan de universiteit van Clermont-Ferrand. "Als je fysieke activiteit bij kinderen beperkt, breng je ook een beetje hun toekomstige gezondheid in gevaar, en zeker als dat langere tijd het geval is", stelt hij. Begin vorig jaar onderstreepte de bekende Franse arts Michel Cymès dat ook in een interview met het online medium Brut: "Kinderen die niet bewegen, groeien uit tot volwassenen die niet bewegen."

Alleen valt het niet altijd mee om een fysieke activiteit te vinden die je kind op het lijf geschreven is. Sommige kinderen zullen bij de allereerste training door het sportieve virus gebeten worden, anderen vinden het veel lastiger om een sport te vinden die hen kan boeien. Als je wil dat je kind een sporttak op lange termijn wil blijven beoefenen, is dat echter de belangrijkste factor: de motivatie. Het is cruciaal dat kinderen een discipline vinden die hen de kans biedt om helemaal open te bloeien. Anders is de kans groot dat ze snel weer afhaken.

Vanaf welke leeftijd begin je eraan?

Zodra je kind 3 jaar oud is, kan je hem of haar inschrijven voor een fysieke activiteit. Voor alle duidelijkheid: we hebben het niet over een sportieve activiteit, in die zin dat er geen competitie bij komt kijken. Het doel is louter en alleen om de motoriek en het ruimtelijk inzicht van het kind te ontwikkelen, aan de hand van spelletjes met ballen of hoepels. Met echte sport kan je kind beginnen vanaf 6 of 7 jaar oud. Een goeie manier om kinderen wegwijs te maken in het aanbod en ervoor te zorgen dat ze hun gading vinden, is om ze in te schrijven voor verschillende multisportkampen. Op sport.vlaanderen vind je er (in niet-covidtijden) een hele reeks, maar ook bij organisaties zoals Sportival of SportFocus staan er veel op het programma. Op zo'n kamp proeven kinderen van verschillende sporttakken, waardoor ze achteraf gemakkelijker een definitieve keuze kunnen maken.

Ploegsport of individueel, indoor of in de buitenlucht, er bestaat geen mirakelrecept om kinderen hun favoriete discipline te laten kiezen. Maar er zijn wel vergissingen die je als ouders kan vermijden. Een van de meest courante fouten is dat vaders of moeders hun eigen sportieve dromen op hun kinderen projecteren. Het is niet omdat jij dol bent op een bepaalde sport of zelfs dat je kind aanleg heeft voor die sport, dat hij of zij zich daar helemaal goed in voelt. Studies hebben bijvoorbeeld aangetoond dat het net een negatief effect heeft op de sportbeoefening van een kind wanneer de ouders zich er te veel mee bemoeien. Dat geldt ook voor ouders die overdreven ambities hebben voor hun kind, die te veel belang hechten aan prestaties of resultaten, of die gewoon geen oor hebben voor wat het kind eigenlijk zelf wil.

Om dezelfde reden moet je ervoor oppassen dat je de sportieve mogelijkheden van je kinderen niet beperkt omdat een sporttak zogezegd niet past bij hun geslacht. Er werd bijvoorbeeld lang meewarig gekeken naar vrouwenvoetbal, maar de laatste jaren raakt het steeds meer in zwang. Een van de doelstellingen van de Belgische voetbalbond is trouwens om voetbal populairder te maken bij meisjes. Ook de wielersport, die altijd een mannenbastion is geweest, opent langzaam maar zeker de deuren voor meisjes, en het professionele vrouwenpeloton laat steeds meer van zich horen. Omgekeerd is het ook perfect normaal dat een jongen dans of gymnastiek beoefent, sporttakken die al te vaak bestempeld worden als ‘vrouwelijk'. We herhalen het nog eens: het belangrijkste is dat je kind zich goed in zijn vel voelt en voldoende beweegt.

Niet alleen de bekende sporttakken

Het zal niemand verbazen dat sporttakken die meer in de kijker lopen ook meer beoefenaars aantrekken. In 2018 was voetbal bijvoorbeeld met voorsprong de discipline die in België de meeste leden telt. Die status heeft de sport voor een groot stuk te danken aan de goeie resultaten die de Rode Duivels nu al bijna tien jaar behalen, maar ook omdat voetbal de grote slokop is wat televisietijd betreft. In de race tussen de sporttakken wint voetbal met de vingers in de neus. Op het podium staan verder wielrennen en tennis, twee andere sporten die bij ons niet hoeven te klagen over aandacht in de media.

Over het algemeen profiteren ook andere federaties van de goeie prestaties van hun vertegenwoordigers om nieuwe leden te aan te trekken. Dat is met name het geval bij basketbal en hockey (de nationale ploegen), gymnastiek (Nina Derwael) of atletiek (Nafissatou Thiam, de 4x400m aflossing,…). Het aanbod is echter veel ruimer en gevarieerder dan enkel die ‘populaire' sporten. Kinderen en ouders die op zoek zijn naar een ideale discipline doen er goed aan om ook die minder bekende sporten een kans te geven. We denken bijvoorbeeld aan gevechtssporten (judo, karate, taekwondo,…), watersporten (zwemmen, waterpolo, roeien,…), schermen, squash of badminton. Het aanbod is veel groter dan je denkt.

De volledige lijst van sportfederaties die erkend zijn door Sport Vlaanderen vind je hier.