Horrorklassieker 'IT' speelt vanaf vandaag in de zalen
Andy Muschietti: "Ik zal zijn woorden voor de rest van mijn leven koesteren. Stephen King is altijd een van mijn literaire helden geweest en ik heb geprobeerd om zijn boek met heel veel toewijding naar het witte doek te vertalen. Ik heb hem wel een brief gestuurd om zijn vergiffenis te vragen omdat ik zoveel van zijn roman veranderd heb. (lacht) Maar daar had hij geen enkel probleem mee."
Je hebt het project min of meer overgenomen van Cary Fukunaga (‘True Detective'), die al een volledig script geschreven had. Heb je daar nog zwaar je eigen stempel op gedrukt?
"Ik denk dat ik er meer liefde voor de personages aan toegevoegd heb. Ik wou echt de emoties weergeven die ik zelf voelde toen ik het boek voor het eerst las, en ik weet nog heel goed hoezeer ik me verbonden voelde met elk lid van de Losers Club, die groep tieners. Ik wou bovendien de groep als geheel in de verf zetten. In Cary's versie lag de nadruk meer op de problemen die elk personage had met zijn ouders. Ik heb ook geschaafd aan het idee dat IT, het monster, vaak van gedaante wisselt, afhankelijk van de angst van de persoon die ermee te maken krijgt."
‘IT' is een verhaal over kinderangsten en volwassen worden. Heb je er details uit je eigen leven in verwerkt?
"Natuurlijk. Daarom speelt deze film zich bijvoorbeeld af in de jaren 80, terwijl het boek de jaren 50 als setting heeft. Ik ben een kind van de jaren 80. Dat decennium heeft me gevormd. De songs en bands die ik kies, zoals The Cure en The Cult, liggen me ook allemaal nauw aan het hart. Het beste concrete voorbeeld is het enge schilderij waar Stanley, de joodse jongen, een heilige schrik voor heeft. Bij ons thuis hing ook zo'n portret, een werk van Modigliani. Vandaag kan ik daar de schoonheid en elegantie van zien, met die uitgerekte hals en de blinde ogen die een beetje scheef staan. Maar als kind was ik er doodsbang voor."
Foto Warner Bros.
King gaat soms ver in zijn roman. Hij beschrijft bijvoorbeeld hoe Beverly, het enige meisje uit de Losers Club, seks heeft met alle jongens om hun band te versterken. Heb je overwogen om die scène ook in de film te steken?
"Ik zal niet ontkennen dat ik ook een morbide fascinatie heb voor die scène en ik zou wel eens willen zien hoe een regisseur die zou aanpakken. Maar ik heb genoeg ervaring om te weten dat geen enkele studio er ooit de toestemming voor zou geven. (lacht) Naast die morele bezwaren vond ik die scène echter ook overbodig. Ze staat metaforisch voor de overgang van kind naar jonge volwassene, en dat idee zit eigenlijk doorheen het hele verhaal verweven. Je hebt die scène niet nodig om uit te leggen waar het over gaat."
‘IT' werd in al eens eerder verfilmd als miniserie in de vroege jaren 90. Een verschil is dat jouw versie van Pennywise, de monsterlijke clown, een stuk jonger is. Vanwaar die keuze?
"Ik wou een monster dat iets kinderlijks had. Ik heb me laten inspireren door een zinnetje uit het boek. Op een bepaald moment speculeren de tieners over wat voor monster IT eigenlijk is. Een van hen zegt ‘Misschien gaan we ervan uit dat IT kinderen eet omdat ons altijd verteld is dat monsters zoiets doen.' Het deed me denken dat IT misschien blijft leven door de verbeelding van kinderen. In een paar hoofdstukken van het boek geeft King trouwens de gedachtenwereld van Pennywise weer en die is uitgesproken eenvoudig en kinderlijk. Het gaf me het idee dat IT en de hele mythologie gecreëerd kan zijn door de verbeelding van kinderen. Daarom ziet Pennywise er ook een beetje uit als een kind. Bovendien vind ik het heel angstaanjagend als iemand die er ogenschijnlijk schattig uitziet plots verandert in een monster."
Er zijn meer dan 150 films gemaakt naar boeken en verhalen van Stephen King en de overgrote meerderheid is van bedenkelijke kwaliteit. Was is het geheim van een goeie King-verfilming?
"Ik denk dat het te maken heeft met hoeveel je van die boeken houdt. Als je geen diepe emotionele band voelt met die verhalen loopt het gegarandeerd fout. Bij mij kwam het automatisch. ‘IT' is een griezelroman maar voor mij is het ook een pakkend drama over een groep jonge tieners. Een grote uitdaging als je werk van Stephen King adapteert, is net dat hij graag genres en toonaarden door elkaar mengt. Hij doet je lachen en huilen en huiveren. Die balans vinden, is niet simpel. Je hoeft maar naar een film als ‘Dreamcatcher' te kijken."
Ruben Nollet