Omdat de walvis als soort bedreigd was, is de jacht op de dieren sinds 1986 verboden. Japan heeft nu beslist om vanaf juli volgend jaar die commerciële jacht opnieuw toe te laten. "De Internationale Walvisvaartcommissie (IWC) heeft een dubbelmandaat: de walvisbestanden op peil houden en de duurzame vangst mogelijk maken", vertelt VRT-correspondent Kjeld Duits vanuit Japan. "Volgens de Japanse regering zijn er wetenschappelijke bewijzen dat bepaalde soorten voldoende zijn aangegroeid om een commeriële jacht op duurzame manier uit te voeren."
Japan wil die walvissen vangen in zijn eigen territoriale wateren en in de eigen exclusieve economische zone, en dus niet meer in het Zuidpoolgebied, waar het land de voorbije jaren nog walvissen ving onder het mom van "wetenschappelijk onderzoek".
In dat kader van wetenschappelijk onderzoek ving Japan de voorbije jaren 333 walvissen in het Zuidpoolgebied. Volgens de voorschriften van de IWC moesten die gevangen dieren zoveel en volledig mogelijk verwerkt worden, om ze niet verloren te laten gaan. Daardoor belandde dat vlees in restaurants en supermarkten in Japan, waar het vlees als een delicatesse geldt. Maar Kjeld Duits merkt dat de consumptie van walvisvlees in Japan achteruit gaat. Vroeger aten de Japanners zo'n 200.000 ton walvisvlees, nu nog maar 3 tot 5.000 ton. Je vraagt je af of de walvisvangst wel commercieel haalbaar is."
Volgens Duits heeft deze beslissing dan ook meer met nationalisme en trots in de Japanse regering te maken. En er schuilt mogelijk ook wel een tactische reden in de beslissing, meent Duits. "Twee jaren geleden is IJsland ook uit de IWC gestapt om er daarna weer toe te treden met de toestemming om een bepaald aantal walvissen te vangen. Mogelijk denkt Japan dat het ook zo'n regeling met de Walvisvaartcommissie kan treffen."
Milieuorganisatie Greenpeace is niet te spreken over de Japanse beslissing. Volgens Greenpeace zijn de meeste soorten nog lang niet voldoende hersteld om commerciële vangst toe te laten. Bovendien is het leven in de oceaan ook bedreigd door plastic afval en verzuring. Japan zou beter meer doen om dat gevaar aan te pakken dan de commerciële walvisvangst weer in te voeren, zo klinkt het in een persbericht. Ook de regeringen van Australië en Nieuw-Zeeland kunnen geen begrip opbrengen voor Japan en roepen het land op om op zijn beslissing terug te komen.