'La Novia del Desierto': liefde, natuur en spiritualiteit
Teresa, je personage in ‘La Novia del Desierto', heeft haar leven gewijd aan anderen. En dan ontmoet ze Gringo, haar tegenpool. Hij is voortdurend onderweg, zij heeft nog nooit van haar leven gereisd.
"Mooi toch? Ik vond dat zo leuk. Ze vraagt hem of hij die reislust nooit beu wordt, waarop hij haar vraagt of zij het niet beu is om altijd op dezelfde plek te blijven. Da's mijn lievelingsscène. Een film over de zoektocht naar geluk en over heidense spiritualiteit is tegenwoordig een zeldzaamheid."
De legende van die heidense heilige is een belangrijk element in de film. Waarover gaat dat precies?
"In Latijns-Amerika is het gebruikelijk dat bepaalde personages heiligen worden zonder dat de Kerk hen heilig verklaart. Langs de kant van de weg zie je soms kleine huisjes als eerbetoon aan de doden, de zogenoemde animitas del camino, de zieltjes van de weg. Deze film vertelt het verhaal van een van hen: een dode vrouw in de Argentijnse woestijn van San Juan, vlakbij het Andesgebergte. Ze stierf terwijl ze samen met haar baby op zoek was naar haar man. De baby heeft het overleefd omdat de moeder na haar dood melk bleef geven. Een passerende herder redde het kind, maakte een graf voor de vrouw en plantte er een boompje op. Om op een dag het kind naar de plek te kunnen meenemen waar zijn moeder begraven ligt. Toen hij een jaar later terugging, was de boom gegroeid en liet hij er een fles water achter…"
Zoals in de film…
"... en hij is rijk geworden. Dus als dank ging hij elk jaar terug om haar een fles water te brengen. Toen de andere herders, reizigers en voorbijgangers dat zagen, begonnen ze hetzelfde te doen. In de loop der jaren is dat uitgegroeid tot een enorme processie. Het is nu een heuvel waarop mensen allerlei soorten offers brengen voor de heilige: kleine houten huisjes, zodat hun droom van een eigen huis zou uitkomen, of koffers om hun reiswensen in vervulling te laten gaan… En zelfs kleding, auto's, moto's, bussen en bedden! Het is het raarste wat ik in heel mijn leven gezien heb."
Teresa neemt een nieuwe start, terwijl ze dacht dat er op haar leeftijd niets meer te ontdekken valt. Je rol doet denken aan die in ‘Gloria' (2013) van Sebastián Lelio, een film die ook gaat over een tweede jeugd. Zie jij ook overeenkomsten?
"Toen ik het scenario las, moest ik ook aan Gloria denken. Dat is ook een vrouw die een lange reis maakt, zowel in letterlijke als figuurlijke zin. Een ontmoeting met een man verandert haar leven. Wat ik zo leuk vond aan de verandering in deze film, is het ongebruikelijke element van de heilige. De link met die vreemde, heidense maar tegelijk religieuze wereld geeft de film een bijzondere dimensie. Claudio en ik, maar ook de natuur, de woestijn, de elementen… Alles is een personage in deze film."
Net als in 'Gloria' is er ook het idee dat je niet per se alles moet verwezenlijken in je jeugd.
"Ja, en het feit dat mensen al op jonge leeftijd denken dat het leven draait rond een job, een partner en kinderen hebben. Alsof gewoon bestaan nog niet genoeg is (lacht)! Voor mij is dat de essentie van deze film: een reis naar het zijn."
Jij bent Chileense, de film is Argentijns. Werken Latijns-Amerikaanse landen vaak samen aan films, zoals in Europa?
"Ja, er zijn akkoorden om coproducties te stimuleren. Niet in alle landen, maar Argentinië sloot de laatste jaren overeenkomsten met Mexico en Peru. Dat is volgens mij de beste manier om wereldcinema te maken. Migratie is iets nieuws. Latijns-Amerika functioneert op een heel territoriale manier. Mensen zijn over het algemeen erg gesloten en conservatief. We spreken misschien wel dezelfde taal, maar we zijn heel verschillend. Interne oorlogen en armoede hebben geleid tot migratie. Als gevolg van de guerrilla- en drugsoorlogen in de jaren 90 kreeg Chili enorm veel migranten vanuit Peru, Ecuador, Colombia en onlangs Haïti en Venezuela. Voor de eerste keer in jaren lopen er mensen met een andere huidskleur op straat. Velen zijn nog altijd gechoqueerd om zwarten te zien…"
Elli Mastorou