Leuvense onderzoekers aan wieg farmaceutische robotwetenschapper
De ontwikkeling van medicijnen vergt bijzonder veel tijd en geld. Een internationaal team van onderzoekers ontwikkelde Eve, een artificieel intelligente robot die het eerste stadium van dit onderzoek op zich kan nemen. Gedurende de eerste tests vond Eve een stof die mogelijk kan leiden tot een geneesmiddel tegen malaria.
De eerste stap in de ontwikkeling van een geneesmiddel is de zoektocht naar een actieve molecule die een remmende invloed heeft op de ziekte die onderzocht wordt. Onderzoekers van de KU Leuven ontwikkelden in samenwerking met onder andere de universiteiten van Cambridge en Aberystwyth een robot die dit proces zelfstandig voor zijn rekening neemt. Het vinden van kandidaat-geneesmiddelen wordt daardoor sneller en goedkoper.
De onderzoekers maken vooraf twee genetisch gemanipuleerde gistkweekjes. «In één kweekje vervangen ze een eiwit door een eiwit van de malariaparasiet, in het andere kweekje door een menselijk equivalent. Nadien gaat robotwetenschapper Eve hiermee aan de slag. Eve beschikt over een collectie van 14.400 moleculen, opgeslagen in een diepvriezer. De robot neemt moleculen en voegt deze toe aan een mix van beide gistkweekjes. De molecule die een negatieve invloed heeft op het malaria-kweekje en het menselijk kweekje onaangetast laat, is kandidaat voor verdere farmaceutische ontwikkeling», zegt Kurt De Grave, onderzoeksgroep Declaratieve talen en artificiële intelligentie (op de foto naast Eve).
De Leuvense onderzoekers ontwikkelden de software die de robot toelaat om intelligente keuzes te maken op basis van zijn eigen bevindingen. De robot bestudeert het effect dat de molecule heeft op beide gistkweekjes en besluit daaruit welke andere moleculen nog interessant zijn om te testen.
Aan het einde van de rit heeft Eve slechts een beperkt deel van de bibliotheek moleculen getest, maar kan ze toch de meest actieve moleculen aanduiden. Zij zijn kandidaat voor een nieuw geneesmiddel. De robot doet dus volledig zelfstandig wetenschappelijk onderzoek.
Eve onderzoekt vooral ziekten uit de derde wereld. Miljoenen mensen lijden aan deze ziekten, maar ze zijn vaak minder interessant voor farmaceutische bedrijven. De eerste tests met de malariaparasiet zijn veelbelovend.