MOVIES. 'Portrait de la jeune fille en feu': actrice Adèle Haenel maakt indruk

In ‘Portrait de la jeune fille en feu' volgen we de deugdzame relatie tussen een schilder en haar model. Maar eigenlijk het begint allemaal bij bedrog.

Adèle Haenel (foto links): "Hun eerste ontmoeting is het gevolg van een leugen, maar ik geloof niet dat het om bedrog of manipulatie gaat. Het begint met een opdracht: mijn personage, Héloïse, weigert om te poseren omdat ze weet dat haar portret zal dienen als bruidsschat voor de man aan wie ze uitgehuwelijkt wordt. Haar moeder stelt Marianne dus voor als een gezelschapsdame, zodat ze in het geheim aan haar schilderij kan werken. Het duurt echter niet lang voor Marianne de waarheid wil vertellen en de kloof tussen haarzelf en Héloïse wil overbruggen. De wereld probeert vaak om vrouwen tegen elkaar op te zetten. In deze film willen we een prille liefde verkennen. Niet alleen tussen die twee vrouwen, maar tussen alle vrouwen. Het gaat om vrouwen die hun verbondenheid ontdekken, via een artistieke samenwerking."

Het klikt perfect tussen jou en je tegenspeelster Noémie Merlant. Hoe ging dat in zijn werk?

"Ik had Noémie heel graag, vanaf onze eerste ontmoeting. Ze straalt mysterie uit en ik voelde daar meteen respect voor. Het was niet de bedoeling dat we naast de set ook absoluut de grootste vriendinnen moesten worden. Emotie is niet iets wat je in een flesje stopt en op het goeie moment tevoorschijn tovert als de regisseur 'Actie!' roept. Onze vriendschap is gegroeid naarmate de opnames verder gingen, maar het is allemaal begonnen door samen aan de scènes te werken. Daar ontstaat de emotie, bij wat je op de set creëert."

Het is twaalf jaar geleden dat je met Céline Sciamma hebt samengewerkt. Hoe voelde het om weer samen op de set te staan?

"Die eerste keer waren we echt nog baby's! (lacht) Onze relatie heeft zich sindsdien enkel verdiept. Onze dialoog is eigenlijk altijd blijven duren. We hebben tijdens de promotie van deze film een paar interviews samen gedaan, en bij elke zin die een van ons uitspreekt, voelen we dat we elkaar begrijpen zonder dat we iets moeten uitleggen. Céline is een uitzonderlijke regisseur, vooral in de manier waarop ze een evenwicht zoekt tussen de fysieke en de intellectuele kant van cinema."

In de hele discussie rond #metoo valt vaak de term 'female gaze', dat vrouwelijke regisseurs een typisch vrouwelijke kijk zouden hebben. Voel je zelf een verschil of er nu een man of een vrouw achter de camera staat?

"Die vraag krijg ik wel vaker, en ik weet dat veel mensen de nuance nog niet begrijpen. Maar ik ben een overtuigde feminist en mijn antwoord is heel direct: bekijk de geschiedenis van vrouwelijke personages in de cinema en hou telkens in gedachten wie die specifieke rol geschreven heeft. Ik denk dat die oefening voor zich zal spreken. Het is mogelijk om de vrouwelijke blik in een film naar waarde te schatten zonder dat je het onderscheid moet maken met een mannelijke kijk. Wat je in 'Portrait de la jeune fille en feu' ziet, is de blik van Céline Sciamma. Punt aan de lijn. Als je de vergelijking maakt, benader je de vraag eigenlijk al vanuit een mannelijk standpunt. Zo werkt macht nu eenmaal. Zo zit onderdrukking in elkaar. Natuurlijk is het mooi dat veel mannen begrip en steun tonen voor onze zaak. Maar zelfs als zij het niet gewild hebben, is die onderdrukking wel gebeurd. Het betekent trouwens niet dat ik minder graag met mannen samenwerk. Ik hou bijvoorbeeld oprecht veel van Pierre Salvadori (regisseur van 'En liberté', red.)."

Wat denk je als een man een film maakt over een liefdesrelatie tussen twee vrouwen?

"Daar heb ik eerlijk gezegd geen vaste mening over. Waaraan denk je dan, aan 'La Vie d'Adèle'? Grappig genoeg vind ik die film enorm interessant, zij het niet voor de romance tussen de twee hoofdpersonages. Wat mij boeit, is wat 'La Vie d'Adèle' zegt over de roeping van een kunstenaar: dat je geen artiest kan worden als je in een rijk gezin geworden wordt! Als je arm bent, moet je de taal van de anderen leren om op te klimmen in de wereld. Op die manier begrijp je wat het is om anders te zijn. Daar gaat 'La Vie d'Adèle' over, niet over een les-bisch koppel. Over de vrijscènes kan ik het niet echt hebben. Laten we zeggen dat ik persoonlijk meer hou van schandalige ideeën dan van expliciete beelden. Daar amuseer ik me meer mee."

Stanislas Ide