MOVIES. Tekenaar Lorenzo Mattotti over zijn animatiefilm 'De beroemde bereninvasie van Sicilie?'
De beste striptekenaars herken je in een oogopslag. Daar hoort de Italiaan Lorenzo Mattotti absoluut bij. Zijn felgekleurde en hypergestileerde stijl is uniek. Het is ook de reden waarom zijn illustraties wereldwijd in de smaak vallen (van 'Vogue' tot 'The New Yorker') en waarom boeken als 'Feux' en 'Dr. Jekyll & Mr. Hyde' meesterwerken genoemd worden. Na een paar schuchtere uitstapjes in de filmwereld - zoals een bijdrage aan de compilatiefilm, 'Peur(s) du noir' - grijpt hij in 'De beroemde bereninvasie van Sicilie?' voor het eerst eigenhandig het roer van een langspeelfilm vast.
Met zijn reputatie verwacht je dat hij ernstige cinema zou maken, maar niets is minder waar. 'De beroemde bereninvasie van Sicilie?' is een vrolijke en kleurrijke bewerking van het gelijknamige kinderboek van Dino Buzzati uit 1945, het verhaal van een berenkoning die treurt om de ontvoering van zijn zoon.
Lorenzo Mattotti: "Het boek is een ware klassieker. Vooral in Italië, maar ook in Frankrijk geniet het veel bekendheid. Bizar genoeg lezen veel Franse kinderen het op school, wat ze in Italië dan weer niet doen." (lacht)
Je bouwde eerder onder meer 'Pinokkio' en 'Dr. Jekyll & Mr. Hyde' om tot stripverhalen, dus je hebt geen schrik om klassiekers te bewerken. Wat gaf je zin om dit boek te verfilmen?
"Ik ben altijd een grote fan geweest van Dino Buzzati. Hij was behalve schrijver ook beeldend kunstenaar en hij heeft me sterk beïnvloed in mijn werk. Einde jaren 60 heeft hij trouwens een stripverhaal gemaakt, 'Poema a fumetti'. Ik heb me altijd afgevraagd waarom niemand het initiatief had genomen om 'De beroemde bereninvasie van Sicilie?' te verfilmen. Het is een zeer origineel verhaal vol spectaculaire creativiteit en ideeën en verbeelding. Toen mijn producer me vroeg of ik geen langspeelfilm wou proberen, heb ik haar dit boek gegeven, en ze was meteen verkocht. Dus hebben we geknokt om de filmrechten te pakken te krijgen en het budget voor de film te verzamelen."
De film is opgebouwd als een soort Russische pop, met een verhaal in een verhaal. Zat die structuur ook al in het boek?
"In het boek zweven er allerlei kleinere verhalen rond de centrale plot. In zijn boeken knoopt Buzzati altijd een relatie aan met de lezer. Hij spreekt je voortdurend aan. Ik wou heel graag iets gelijkaardigs doen, maar in een film is dat heel ingewikkeld. Daarom hebben we het personage van de verteller verzonnen, met zijn jonge dochtertje. Buzzati creëert bovendien in bijna elk hoofdstuk een nieuw personage. Daar moesten we ook in snoeien. Het was geen gemakkelijke opdracht om een duidelijke lijn te trekken in Buzzati's boek, een dramatische plot die van het begin tot het einde loopt. Uiteindelijk hebben we gekozen voor het verhaal van de vader en zijn zoon. Dat is de rode draad die alles verbindt, de emotionele lading die iedereen kan herkennen."
Het is ook een rijk boek, met veel thema's. Welk vind je zelf het meest relevant?
"Net zoals alle klassiekers is 'De beroemde bereninvasie van Sicilie?' een boek dat je telkens opnieuw kan lezen en dat elke keer weer een nieuw gezicht laat zien. Vandaag denk ik dat de relatie tussen mens en natuur het meest opvalt. De beren symboliseren de pure natuur en wanneer ze in aanraking komen met de mens nemen ze alle ondeugden en gebreken van de mens over. Ik moest soms denken aan 'Animal Farm' van George Orwell, een boek dat in dezelfde periode geschreven is. Ook Buzzati gebruikt dieren om het over de politieke situatie van zijn tijd te hebben."
Wanneer heb je het idee opgevat om een lange animatiefilm te proberen?
"Animatie heeft me altijd al gefascineerd. Ik heb al op jonge leeftijd pogingen ondernomen om iets te maken, maar in die tijd bestonden geen smartphone of internet om snel iets in elkaar te steken. Je moest een Super 8-camera en ander duur materiaal kopen, en mijn vader had geen geld. Ik had het al zo moeilijk om strips te maken. Animatie was een verre en onbereikbare droom. Mijn hele leven ben ik van een afstand verliefd gebleven op het medium. Soms mocht ik er even mee flirten, maar het kwam nooit tot een echte relatie. Ik wou het ook niet forceren. Ik heb gewoon geduldig gewacht tot ik deze kans kreeg."
Ruben Nollet / @rubennollet