Pleegzorg: Elk kind heeft recht op een warm gezin
Honderden kinderen wachten op pleeggezin
Dat er in Wallonië op dit moment 250 kinderen wachten op een pleeggezin, vertelt hij met een zucht. Xavier Verstappen - voorzitter van La Fédération du Placement Familial, is het beu. Hoewel er geen exacte cijfers zijn, wordt er geschat dat er in heel België zo'n 600 kinderen op een wachtlijst staan. «Er zijn allerlei oorzaken waardoor kinderen niet bij hun ouders kunnen blijven», legt Verstappen uit. «Sommige ouders hebben zware verslavingen of psychische problemen, andere zitten in de gevangenis. Maar het gebeurt ook dat een alleenstaande ouder zwaar ziek wordt en geen netwerk heeft om op terug te vallen. Jongeren in de pleeghulp zijn dus zeker geen probleemkinderen of criminelen. De meesten zijn gewoon slachtoffer van verontrustende opvoedingssituaties. Helaas is het steeds moeilijker om opvang voor hen te vinden.»
Hechte familieband nodig
In afwachting van een pleeggezin verblijven de meeste kinderen in een voorziening, soms jarenlang of zelfs tot ze volwassen zijn. «Hoewel kinderen er natuurlijk goed verzorgd worden, is het zeker niet altijd een goede oplossing», legt Meli uit. Ze is 18 en woont zelf al vijf jaar bij een pleeggezin. In een voorziening zou ze niet willen wonen. «Ik zou me daar nooit thuis voelen. Het is niet hetzelfde als opgroeien in een gezin. De meeste kinderen hebben net zoals ik een hechte familieband nodig, zij hebben ook allemaal recht op een pleeggezin.»
Chronisch tekort aan opvangplaatsen
Niet alleen op lange termijn zijn er te weinig pleeggezinnen, ook aan crisisopvang is er een groot tekort. Een crisis is een acuut beleefde noodsituatie, waarin onmiddellijk hulp moet worden geboden. Nochtans heeft 28,5% van de minderjarigen in crisissituaties die hulp de laatste jaren niet gekregen, zo blijkt uit een rapport van Het Rekenhof. «Elke dag opnieuw moeten we op zoek naar crisisopvang», vertelt jeugdrechter Philippe Vandaele. «Wanneer er geen opvang beschikbaar is, moeten we jongeren soms in een ziekenhuis of zelfs in een cel laten overnachten. Een crisisbed is tijdelijk, maar moeilijke thuissituaties zijn dat meestal niet. Hierdoor zitten sommige jongeren bijna chronisch in de crisishulpverlening, dat is enorm schadelijk voor hun ontwikkeling. Die kinderen zouden veel beter af zijn in een warm gezin.»
Nood aan meer pleeggezinnen
«Het is belangrijk dat er meer bewustwording komt, veel mensen weten nu niet eens dat er een tekort aan opvangplaatsen is», benadrukt Vandaele. Toch blijft de jeugdrechter positief. «Ik ben ervan overtuigd dat heel wat mensen bereid zouden zijn om kinderen in noodsituaties op te vangen, om hen de warmte en liefde te geven waar ze recht op hebben.» Daar is Meli het mee eens. «Begin al eens met het overwegen van crisispleegzorg. Daar gaat het om korte periodes van maximum twee weken. Als dat goed meevalt, kan je altijd pleegouder worden voor langere termijn.» Zelf weet ze nu al dat ze later pleegouder wil worden. In tussentijd hoopt ze zoveel mogelijk mensen te overtuigen om hetzelfde te doen.
Belgodyssee, een initiatief van VRT en RTBF, in partnerschap met het Prins Filipfonds, Metro en L'Avenir, bevordert de samenwerking tussen jonge journalisten in spe uit de verschillende gemeenschappen van ons land. Heel concreet werken de jongeren in tweetalige duo's. Tijdens deze editie gaan ze aan de slag met de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens, die dit jaar 70 jaar bestaat. Alice Elliott belicht het plaatsgebrek in de jeugdhulp en hoe we kunnen helpen om dit probleem aan te pakken.
Belgodyssee / E. Crooy
Over de auteur?
Naam: Alice Elliott
Leeftijd: 20 jaar
Woonplaats: Deurne
Studies: Antropologie en sociologie aan Université Saint-Louis in Brussel
Twitter: @alicelliott_