PORTRET. Chocolatier Thierry Noesen: "Het zijn de mensen met minder middelen die meer blootgesteld worden aan de ziekte"

«COVID-19 heeft een negatieve impact gehad. Ik wil echter meteen onderstrepen dat wij nog gelukkig mogen prijzen vergeleken met restauranthouders of mensen in de textielsector die hun winkel moesten sluiten», nuanceert Thierry Noesen meteen als we hem vragen naar de gevolgen van het coronavirus op zijn onderneming. Toch voelt ook de chocolade-industrie de weerslag van de pandemie, al zijn anderen er erger aan toe dan hij. «In april hebben we 40% minder verkocht, in mei was dat 25% minder», legt hij uit. «We hopen dat de situatie zich nu stabiliseert en dat we de boel weer op de rails kunnen zetten.» Vooral Pasen was een zware dobber, want dat is traditioneel een van de belangrijkste periodes van het jaar.

Wat de specifieke producten betreft, was de impact het grootst voor truffels en pralines. Dat is op zich geen verrassing, want die producten worden het vaakst gekocht als cadeau. En wat met de chocoladeshop die eind vorig jaar openging in de nieuwe Brusselse food market Wolf? Die moest na enkele maanden alweer verplicht tijdelijk de deuren sluiten. Enkel de verkoop van tabletten chocolade bleef tijdens de lockdown op peil. «Mensen zijn van nature voorzichtig», zegt Thierry Noesen. «Dat is ook normaal. Dus hebben ze bij hun boodschappen wat meer chocolade gekocht om een voorraadje aan te leggen. En vaak hebben ze er ook wat meer gegeten.»

Bij ons mag de situatie dan wel ingewikkeld zijn, veel cacaoboeren hebben het nog een stuk zwaarder, met name in Ivoorkust. Nochtans spant Belvas zich in om die producenten een eerlijk loon te geven. «De mensen zijn heel bang, want ze beschikken vaak niet over voldoende zuiver water om hun handen goed te wassen», aldus Thierry. «Ze staan enorm bloot aan de ziekte en kunnen zich niet beschermen. We hebben in samenwerking met een coöperatieve in Ivoorkust een grote operatie op touw gezet om mondmaskers en waterfilters te voorzien. Daar zijn we trots op, maar we beseffen ook dat het slechts een druppel op een hete plaat is. In vergelijking met de middelen die de telers eigenlijk nodig hebben, stelt het weinig voor.»

In Peru, een ander land waarmee Belvas samenwerkt, liggen de kaarten een beetje anders. «Daar zijn ze heel snel overgegaan tot een lockdown», vertelt Thierry. «Ze staan ook verder het vlak van biologische teelt, wat betekent dat de inkomsten van de boeren een beetje hoger liggen. Je merkt het verschil meteen. Ze hebben een levensstandaard bereikt die het toelaat om eens een maand niet te werken. Helaas zijn het de mensen met minder middelen die meer blootgesteld worden aan de ziekte.»

Zet de situatie het Fairtrade-label onder druk, terwijl Belvas van eerlijke handel zijn stokpaardje heeft gemaakt? Thierry Noesen ontkent het met klem. «Je weet het niet altijd, maar de premie die het Fairtrade-label aan de boer uitkeert, is echt nuttig», stelt hij. «Soms hoor je critici zeggen dat er geen cent naar de boeren gaat, maar dat is pertinent onwaar. Vandaag krijgen telers een ontwikkelingspremie van 240 dollar per ton cacaobonen (bovenop de 2.400 dollar per ton die hij krijgt als gegarandeerde minimumprijs, nvdr).» Volgens Thierry kunnen de boeren zich dankzij die premie beter organiseren en dus een beetje beter beschermen.

Terug naar België en meer bepaald naar Ghislengien, waar de chocoladefabriek zich bevindt. Net zoals veel andere ondernemingen heeft Belvas meerdere werknemers economisch werkloos moeten stellen. Daarnaast heeft het bedrijf ingezet op telewerken. De productielijn heeft echter de meest zichtbare veranderingen doorgemaakt. «We hebben het productieproces aangepast», legt Thierry uit. «Om meer fysieke afstand te creëren tussen de werknemers hebben we hier en daar tapijten gelegd, met name tussen de mensen aan de verpakkingslijn. We hebben onze manier van werken echt veranderd. Het is minder efficiënt, maar de mensen staan verder van elkaar. We hebben ook uitgebreid geanticipeerd op de richtlijnen van de overheid, vooral wat de mondmaskers betreft.»

Deze periode was ook het uitgelezen moment om over bepaalde producten na te denken. «Het klopt dat we nu overwegen om ons bijvoorbeeld wat meer focussen op tabletten chocolade», geeft Thierry toe. «Die markt is veel stabieler dan truffels en pralines. Omdat we rechtstreeks in contact staan met de telers kunnen we ook iets aanbieden wat interessant is voor de consument: tabletten oorspronkelijke chocolade. Die hebben een heel bijzondere smaak. Daarnaast hebben we onze online verkoop uitgebouwd, met name voor Pasen en Moederdag. Dat heeft verrassend goed gewerkt. Al was het niet genoeg om de verliezen goed te maken.»

Ondanks alles probeert Thierry Noesen er de moed in te houden voor de toekomst. «Ik probeer positief te blijven, ook al valt de impact van het virus heel moeilijk in te schatten. We merken dat de kopers zich nu veel voorzichtiger opstellen. In de Verenigde Staten zijn onze klanten bijvoorbeeld vooral op zoek naar ‘proven items', producten die zich in het verleden al commercieel bewezen hebben. Gelukkig waren onze verkoopcijfers daar vorig jaar goed. Voor nieuwe producten staan de Amerikanen momenteel echter veel minder open.» Waar Belvas wel op rekent, is het fenomeen van ‘revenge buying', een hogere consumptie in de landen die de lockdownmaatregelen stilaan versoepelen. «Ook dat zal de donkere dagen niet goedmaken, maar we hopen dat het de machine weer op gang zal trekken», besluit Thierry.