Proces tegen politieagent die George Floyd doodde start maandag

Chauvin drukte op 25 mei 2020 meer dan acht minuten lang zijn knie op de hals van George Floyd, een 46-jarige zwarte man die ervan beschuldigd werd sigaretten te hebben gekocht met een vals briefje van 20 dollar. De beelden van Floyd die meermaals om adem smeekt ("I can't breathe") en voor zijn leven vecht brachten wereldwijd, maar zeker in de Verenigde Staten, een golf van protest tegen racisme en politiegeweld op gang. Ook in ons land was er in juni een betoging tegen politiegeweld en racisme, die ook een discussie opende bij het grote publiek over het Belgische koloniale verleden.

Buitensporig geweld, karige straffen

De grootschalige protesten waren niet alleen een reactie op de dood van Floyd, maar ook op het systematische racisme in de VS en de racial profiling door de politie die al jaren aan de gang is. In maart vorig jaar werd ook Breonna Taylor doodgeschoten nadat de politie een inval deed in haar appartement. En ook in de afgelopen jaren zijn er heel wat voorbeelden van politieagenten die overdreven geweld gebruiken tegen vaak ongewapende zwarte mannen. Vaak worden agenten bovendien enkel geschorst of ontslagen, zonder dat ze vervolgd worden. En als dat wel gebeurt, zijn de straffen haast steevast beperkt, wat tot extra woede leidt omdat in het bijzonder Afro-Amerikanen in de VS dikwijls net heel streng bestraft worden voor bijvoorbeeld kleinere drugsmisdrijven.

"Bewijzen wordt moeilijk"

Chauvin wordt in verdenking gesteld van doodslag (second-degree murder) en doodslag door nalatigheid (second-degree manslaughter) en riskeert volgens de Amerikaanse media een celstraf van 40 jaar. Centraal tijdens het proces zal de manier staan waarop Chauvin Floyd in bedwang hield, in de VS "prone restraint" genoemd. The Wall Street Journal wijst erop dat het bij overlijdens waarbij het slachtoffer onder bedwang wordt gehouden door agenten vaak niet tot een proces komt. De dood van Floyd door "prone restraint" is het eerste geval waarbij een agent zich voor de rechtbank moet verantwoorden voor zo'n zware aanklachten. WSJ wijst er wel op dat het voor de aanklagers heel moeilijk wordt om te bewijzen dat het in bedwang houden van Floyd ook doodslag was.

Nieuwe protesten

De samenstelling van de jury zou twee weken in beslag nemen. Omdat de zaak zo bekend is, gaat de rechtbank op zoek naar juryleden die nog geen oordeel hebben geveld over Chauvin. Mensen vinden die nog nooit van de rechtszaak hebben gehoord, wordt namelijk heel moeilijk.

Verwacht wordt dat het proces opnieuw protesten zal uitlokken. Er gelden dan ook heel strenge veiligheidsmaatregelen in en rond de rechtbank van Minneapolis en duizenden politieagenten en militairen worden ontplooid. En ook vanwege de coronapandemie gelden er beperkingen: elke dag mag maar één familielid van Floyd aanwezig zijn in de rechtbank.

Naast Chauvin staan ook drie andere politieagenten terecht - Alexander Kueng, Thomas Lane en Tou Thao - die ook aanwezig waren bij de arrestatie van Floyd. Twee van hen hielden hielden Floyd mee in bedwang. De drie worden onder meer vervolgd voor medeplichtigheid aan doodslag en verschijnen in augustus voor de rechter.