Stijn Meuris: "Qua amateurisme was 2017 een fantastisch jaar"

Ondertussen zijn er al tientallen try-outs de revue gepasseerd en bereidt Meuris zich voor om het knusse pluche van je stoel in de schouwburg een avond lang van een prikkende vering te voorzien. Weerhaken waar je even aan vastkleeft. Al wordt de opgelopen ‘schade' steeds met mededogen en een portie humor gebalsemd.

"Je zou kunnen denken dat er geen weg meer terug was toen ik een terugkeer aankondigde maar dat was nooit echt de bedoeling. Er was gewoon te veel goed en bruikbaar materiaal voor handen. En ik had er ook goesting in. Het is dan ook een heel open concept. Op het einde van het jaar terugkijken op de politieke toestand in ons land. Ik hou van eenvoudige concepten, (lachend) denk maar aan ‘Blokken'. Ik moet er natuurlijk wel voor zorgen dat ik een ander verhaal vertel maar dat is het minst van mijn zorgen."

Je omschrijft jezelf vaak als een halve autist en fulltime ADHD'er. Dat helpt voor een betere focus en een resultaatgericht werkritme. Maar ik vermoed dat je ook behoorlijk ijverig nieuwsfeiten verzamelt?

"Ik heb geprobeerd om mapjes bij te houden en dat al zeer snel opgegeven. Maar ik heb wel een verslaving als het gaat om kranten lezen. Ik lees verschillende kranten graag en gulzig. Dat zit nog in het DNA van mijn generatie ingebouwd. Maar ik merk wel dat ik op een andere manier het nieuws volg. Zo is het toch vreemd dat de hetze rond Bart De Pauw een week lang alle nieuws over de Bende van Nijvel weg gomt. En wat gebeurt er? Ook in de politiek blijft het dan stil. Als het in de media wegebt, verdwijnt het ook uit het politieke debat. Dat is toch een vrij uniek gegeven. Geen enkel ander Europees land doet ons zoiets na, denk ik toch. De zaken schieten hier pas echt in gang als er voldoende fuzz rond gemaakt wordt. Wonderbaarlijk."

Het is ook mooi dat je als mens, muzikant, schrijver of performer nog echt kan geraakt worden. Dat iets binnenkomt en verontwaardiging oproept.

"Als ik dat verlies, mag het meteen stoppen. Neem nu die vernielingen tijdens een weekend van een paar honderd Marokkanen in het centrum van Brussel na de overwinning van hun nationaal voetbalelftal. Wat kopt een krant als De Morgen dan de maandag erop? ‘Zone 30 in Brussels gewest.' Sorry, maar dat zijn voor mij bijna Erdogan- of Poetin-toestanden. Ligt de Brusselaar daar dan wakker van? Ik geloof rotsvast dat zo'n nieuwsselectie gestuurd wordt door een handvol Brusselse politici. Als volwassen mens, ex-journalist, vijftiger en bezorgde burger – maar ook als lachende burger want dat ben ik ook – kan ik niet meer tegen dat soort amateurisme. En qua amateurisme was 2017 een fantastisch jaar. Qua slapende honden wakker maken, zijn we hier eveneens regelrechte kampioenen. Dierenwelzijn, begroting, kernenergie... Iedere keer voel je aan ons politiek beleid dat er weer iemand over bezig is. En is het niet zo dat politici werden gekozen om de kiezer te dienen en niet om die kiezer gelijk te geven of te faciliteren in alles wat hij of zij wil? Een verkozene moet ten dienste staan van de kiezer. Ook het dédain of de hufterigheid waarmee sommige politici op de kiezer neerkijken wanneer ze op bepaalde fouten worden gewezen, is verontrustend."

Wat ons bij het centrale thema van deze tirade brengt, namelijk ‘communicatie'.

"Absoluut. Het onvermogen van politici tot een duidelijke en eenzijdige communicatie is stuitend. Begrijp jij waar iemand als Didier Reynders het over heeft wanneer hij geïnterviewd wordt? Ik niet. Maar we communiceren allemaal zeer stuntelig. Ik herinner me dat Thibaut Courtois na een overwinning geïnterviewd werd en met de toon van een geslagen hond op alle vragen antwoordde. Elke zin beginnend met ‘ik denk dat...' en dat alles verpakkend als een excuus voor een overwinning. Man, kom er toch voor uit dat je even gelukkig bent en communiceer dat ook op die manier. Hier wordt elk geluk of elke overwinning met een pleister van schaamte bedekt. Ik stel me in deze voorstelling dan ook de vraag of we niet allemaal gewoon Vlamingen zijn in een frituur in ons dorp. Een rare metafoor misschien maar het klopt. Ga een frituur binnen in je dorp of straat, een plaats waar je veel mensen ook daadwerkelijk kent. Maar je kijkt wat angstig rond wanneer er veel volk staat en je hoopt dat je bij je bestelling niet bent voorgekropen want dan ben je meteen gebrandmerkt. Of de keuzestress. Welke saus, groot of klein pak, frikandel of bamischijf? Altijd die angst om iets verkeerd te zeggen. En dat speelt ook bij politici. Zij zijn ons en wij zijn hen. In een klein land met tien miljoen inwoners valt dat op."

Je kan je 24 op 24 druk maken maar tegelijkertijd spreekt er ook mededogen uit wat je zegt. Zelfs voor de politici...

"Zeker want je kan je afvragen of we zelf beter zijn. Geloven we zelf dat we zo'n fantastische politici kunnen afvaardigen? Het zijn ook maar mensen met fouten en gebreken. Joke Schauvliege met de beruchte boskaart... PS-icoon Maya Detiège vanuit haar klein BMW'tje verklarend dat ze niet voor het geld in de politiek zit en stelt dat veel van haar collega's met een veel grotere wagen rondrijden... Gwendolyn Rutten over de westerse en verkeerd door Twitter veroorzaakte interpretatie van onze superieure manier van leven... Kris Peeters die meer en meer van zijn Clooney-flegmatisme verliest in het hele Arco-verhaal... En natuurlijk mijn favoriet, Ben Weyts. En dat zonder ironie. Ik heb die man oprecht graag. Hij liet ooit zijn fiets pikken in Leuven tijdens een persvoorstelling rond initiatieven om fietsendiefstal in te perken. (lachend) Als dat geen mededogen verdient! Hij zit vol dadendrang en daar heb ik respect voor. Eigenlijk bedoelen ze het bijna allemaal wel goed hoor. Het is alleen de manier waarop ze communiceren naar de buitenwereld toe. Een ramp."

Kortom, jij hebt een fijn jaar achter de rug?

"Een iets te druk jaar door de combinatie van spelen, acteren en het schrijven van een nieuwe ‘Tirade' maar ik hou er wel van. Berusten of uitbollen is geen optie."

Voor alle zekerheid. ‘Tirade 2.017' is geen scheldtirade.

"Zeker niet en dat is een fijne nuance. Ik word zelf soms meegezogen in een woordgebruik dat niet mijn persoonlijkheid weergeeft. Te ruw, te hard. Hoe komt dat? Doordat we met zijn allen verhard zijn geworden? Inclusief mezelf. Maar ik geef er niet aan toe en wil uiteindelijk ook met een positieve noot eindigen. Anders is alles voor niets geweest."

Dirk Fryns

Stijn Meuris speelt op 10/12 in CC Casino in Houthalen-Helchteren.