VN trekt aan alarmbel: zeeniveau stijgt sneller

In het rapport staan verschillende scenario's vermeld om de vermoedelijke stijging van het zeeniveau tegen het jaar 2100 (in vergelijking met de periode 1986-2005) weer te geven. Bij ongewijzigd beleid wordt uitgegaan van een stijging tussen de 60 en 110 centimeter. Wanneer de uitstoot van broeikasgassen wordt teruggedrongen en de gemiddelde temperatuurstijging beperkt wordt tot minder dan 2 graden, zal het waterpeil op zee tegen het einde van de eeuw nog altijd met 30 tot 60 centimeter stijgen.

Volgens het rapport is er al sinds enkele decennia sprake van een versnelde stijging van het zeeniveau, als gevolg van de smeltende ijskappen in Groenland en Antarctica. Voor de periode 2006-2015 ging het om een stijging van gemiddeld 3,6 mm per jaar. Het zeeniveau stijgt daarmee al dubbel zo snel als in de twintigste eeuw en het tempo neemt alleen maar toe.

De wetenschappers waarschuwen ook dat er sowieso rekening moet worden gehouden met extremere weersomstandigheden aan de kustgebieden. Voorts wordt ook aan de alarmbel getrokken over gletsjers die steeds meer ijs verliezen en voor een verzuring van de oceanen, wat zorgt voor een verstoring van de mariene fauna en flora.

Het VN-rapport is samengesteld door 104 experts uit 36 verschillende landen. Het is gebaseerd op bijna 7.000 wetenschappelijke publicaties. Frank Pattyn, glacioloog aan de Université Libre de Bruxelles, was afgelopen dagen met de Belgische delegatie in Monaco om het rapport te ratificeren. «We gaan duidelijk naar een tipping point», zegt hij. Toch ziet de onderzoeker nog mogelijkheden. «Wanneer je de temperatuur probeert te stabiliseren tot rond 2 graden heb je nog de mogelijkheid dat alles remt en dat adaptatie minder hard is.»

Philippe Huybrechts, klimatoloog en glacioloog aan de Vrije Universiteit Brussel, benadrukt dat het verdwijnen van het ijs onomkeerbaar is. Zelfs wanneer we in 2050 koolstofneutraal worden, zal het zeeniveau blijven stijgen, gelooft hij. «De gletsjers reageren nog na op de opwarming uit het verleden. Als we het ijs willen terug laten groeien, moeten we vrees ik wachten op de volgende ijstijd.»