Waarom vaccineert het Verenigd Koninkrijk nu al terwijl wij moeten wachten tot 5 januari?
De 90-jarige Margaret Keenan - volgende week 91 - kreeg dinsdagochtend met trots het eerste spuitje van Pfizer/BioNTech in de arm. De Noord-Ierse werd daarmee het symbool van de start van de vaccinatiecampagne van het Verenigd Koninkrijk, dat vorige week als eerste land ter wereld het vaccin in kwestie goedkeurde. België moet daarentegen naar alle waarschijnlijkheid nog wachten tot 5 januari vooraleer de vaccinaties kunnen starten. Stefan de Keersmaecker, de woordvoerder van Volksgezondheid van de Europese Commissie, legt in 'De Ochtend' op Radio 1 uit hoe dat komt.
"De Britten maken gebruik van een soort tijdelijke noodtoelating. Onder strikte voorwaarden kunnen zij het vaccin aan bepaalde groepen geven, gedurende een beperkte periode", zegt de Keersmaecker. Ons land pakt het echter - net zoals de andere Europese lidstaten - anders aan.
Markttoelating
België wil namelijk meteen gaan voor een brede markttoelating, waarbij het vaccin verkocht kan worden. Dat gaat veel verder dan een tijdelijk en uitzonderlijk gebruik, dus is zorgvuldiger onderzoek nodig. "De markttoelating kan alleen als het Europese Geneesmiddelenagentschap een grondige analyse gedaan heeft naar de werkbaarheid en veiligheid van een vaccin", zegt de Keersmaecker.
De Keersmaecker wil zich niet uitspreken over de veiligheid van de noodprocedure en de keuze van de Britten, maar zegt wel dat de andere Europese lidstaten zijn overeengekomen om die noodprocedures "met de grootste omzichtigheid te gebruiken".
"Er is besloten om het pad van het Europese Geneesmiddelenagentschap te volgen, een agentschap met zeer goede en bekwame experten. We moeten aantonen aan onze burgers dat de vaccins werkzaam en veilig zijn. Een van de beste manieren om dat te doen is precies om die te laten nakijken door dit agentschap van experten en wetenschappers."
Twee vaccins in goedkeuringsprocedure
Starten met vaccineren is echter nog steeds snel, zegt de Keersmaecker."We hebben er alle belang bij dat de vaccinaties zo snel mogelijk gebeuren. Na de goedkeuring van het Geneesmiddelenagentschap zal de Commissie heel snel beslissen om het vaccin op de markt te plaatsen."
Maar het is dus precies voor die marktcirculatie dat het vaccin écht veilig moet zijn."We hebben altijd gezegd dat we snel willen gaan, maar nooit ten koste van de gezondheid, de veiligheid en de werkbaarheid van het vaccin", klinkt het duidelijk.
Volgens de Keersmaecker zitten twee vaccins momenteel in de Europese goedkeuringsprocedure. "Voor Pfizer zal er ten laatste op 29 december een beslissing vallen, voor Moderna op 12 januari." Van dat eerste vaccin bestelde ons land 5.000.000 dosissen, van dat tweede op 2.000.000. Het Europees Geneesmiddelenagentschap bekijkt nu grondig de data van de klinische studies van die vaccins. Ook de verschillende productieprocessen zullen onderzocht worden.
Brexit
In het Verenigd Koninkrijk wordt er echter nog een andere reden naar voren geschoven voor hun snelle vaccinaties: de Brexit. "We hebben dit vaccin zo snel kunnen goedkeuren omdat we de Europese Unie verlaten hebben", zo tweette Brexiteer en kabinetslid Jacob Rees-Mogg. Ook de Britse minister van Volksgezondheid trok dezelfde kaart. Maar dat verhaaltje klopt niet. De topvrouw van het Britse geneesmiddelenagentschap (MHRA) verklaarde gisteren al dat het Verenigd Koninkrijk tot het einde van het jaar gewoon de Europese regels volgt. Ook de Keersmaecker beaamt dat de noodprocedure van de Britten gewoon binnen de Europese wetgeving valt.