Wat doet dat kopje koffie met je lichaam?

Belgen zijn rasechte koffieliefhebbers, dat staat vast. Koffiebars blijven als paddenstoelen uit de grond schieten, en als we de cijfers van het onderzoeksbureau Euromonitor mogen geloven, drinken we gemiddeld 2,2 kopjes per dag. Maar wat doet het vertrouwde bakje troost precies met je lichaam? Het houdt je alert en vergemakkelijkt de eerste uren van de dag. Af en toe moet je er van trillen of heeft het een laxerend effect. NRC Q zocht uit wat cafeïne met je doet binnen het uur nadat je een kopje koffie gedronken hebt.

Cafeïne

Na een kopje koffie komt het stofje cafeïne al binnen enkele minuten in je bloed terecht. Al na tien minuten kan je het effect merken. Ongeveer drie kwartier tot een uur nadat je de zwarte lekkernij gedronken hebt, bereikt de hoeveelheid cafeïne in je bloed een hoogtepunt. Daarna verdwijnt het langzaamaan uit je lichaam. Hoe snel dat gaat, verschilt van persoon tot persoon. Bij de meeste mensen duurt het drie tot vijf uur om de helft van alle cafeïne af te breken.

via GIPHY

Hersenen

Als cafeïne opgenomen wordt door je bloed, werkt het direct op de hersenen. Omdat de cafeïne uit onze koffie een beetje lijkt op adenosine, gaat het de adenosinereceptoren blokkeren. Dit maakt ons alerter en in staat om meer taken uit te voeren. Tegelijkertijd stimuleert cafeïne de productie van adrenaline, dopamine en cortisol. Die hormonen zorgen ervoor dat de rest van je lichaam zich ook in een alerte staat bevindt. Af en toe kan dit ook zorgen voor een gejaagd of nerveus gevoel.

Bloeddruk

In tegenstelling tot wat lange tijd beweerd werd, heeft koffie nauwelijks een effect op de bloeddruk. Wel kan cafeïne ervoor zorgen dat bepaalde bloedvaten een beetje vernauwen, waardoor de bloeddruk licht stijgt. Dit gebeurt vooral bij mensen die zelden of geen koffie drinken. Als je te veel cafeïne binnen hebt gekregen, kan het af en toe tot ritmestoornissen leiden.

Vetverbranding

Adrenaline en cortison maakt je niet alleen alert, het versnelt ook je stofwisseling en vetverbranding. Voor je en masse kopjes koffie begint te drinken om enkele kilo's weg te werken, van koffie val je niet af. Het vet komt als het ware beter beschikbaar om te verbranden, maar je moet eerst nog sporten voor dat daadwerkelijk gebeurt.

Nieren

Menig man moet na een kopje koffie meteen de sprint inzetten richting badkamer. Toch is het een fabeltje dat het zwarte goud vochtafdrijvend werkt. Wel beïnvloedt cafeïne allerlei vaatjes in de nieren waardoor de druk in de nieren toeneemt. Het resultaat? Je produceert iets meer urine in het uur na je kop koffie.

Maag & darmen

Koffie doet je darmtransit ook in een versnelling hoger schakelen. Dat komt omdat koffie de spieren in je darmen prikkelt, die sterk doen denken aan de darmbewegingen die je voelt nadat je een maaltijd hebt gegeten. Of dat komt door cafeïne of door een ander stofje is niet bekend.

Trillende handen

Wie graag koffie drinkt, kijkt wel eens te diep in de tas met trillende handen en een gejaagd gevoel als resultaat. Koffiedrinkers die het echt bont maken, kunnen zelfs beginnen hallucineren. Dat komt door de receptoren in de hersenen die cafeïne blokkeert.