Wat je moet doen als je oog in oog komt met een grote witte haai

Hoe moet je je gedragen als je oog in oog komt te staan met een grote witte haai? Het antwoord is beleefd volgens de onderwatercameraman Morne Hardenberg.

“Je mag zeker niet wegzwemmen van een grote witte haai want al zijn voedsel zwemt van hem weg, dat is een trigger,” zei Hardenberg, een van de weinige naturalisten die met haaien durft te duiken zonder kooi.

“Als ze interactie met je willen, breek je die best niet af. Het dier is erg nieuwsgierig en vindt je interessant. Soms komt het in jouw persoonlijke ruimte. Zwem dan niet weg, maar naar hem toe en laat merken dat je er bent. Het is een schaakspel waarbij je beide zetten doet en soms kan een situatie spannend worden. Ja, het is gevaarlijk, maar haaien zijn geen hersenloze moordenaars.”

40 jaar na de release van Jaws probeert de BBC de mensheid met de nieuwe reeks Sharks te overtuigen dat haaien inderdaad anders zijn dan de meeste mensen denken. “In het begin was ik erg bang,” zei Hardenburg die 16 jaar geleden zijn baan als IT-technicus opgaf. “Maar ze hebben een zachte kant die de meeste mensen niet te zien krijgen.” We weten erg weinig over haaien want het is moeilijk om een dier te bestuderen dat niet aan de oppervlakte komt ademen. Daarom hebben we maar een beperkt idee van het gedrag van haaien.

Meestal komen ze in beeld wanneer ze jagen aan de oppervlakte, maar over relaties, opvoeding en communicatie tussen haaien weten we bitter weinig. Sharks laat zien dat de vissen kieskeurige eters zijn en bang zijn van de mens. In een tijd waarin we graag denken dat we op het toppunt van onze menselijke kennis zitten, herinneren haaien, die al 400 miljoen jaar op onze planeet leven, ons aan onze onbeduidendheid in de kosmos en welke ontdekkingen we nog steeds te wachten staan. Ze zijn een symbool van de menselijke gedoofde dorst naar kennis.