Zo kan je helemaal meepraten over de klimaatverandering

Klimaatverandering

We praten vaak over 'klimaatopwarming', maar specialisten geven de voorkeur aan ‘klimaatverandering', omdat ze in sommige gebieden zou gepaard gaan met een grote koude. Zo kende Noord-Amerika vorig jaar periodes van polaire koude. De Midwest tekende een record op met -38,4°C. Als we van ‘opwarming' spreken, is het alleen maar omdat de gemiddelde temperatuur wereldwijd hoger zal zijn. Maar lokaal zijn er verschijnselen van extreme kou (en warmte) te voorzien.

Mitigatie

De mitigatie van de klimaatverandering is het geheel van maatregelen om de uitstoot van broeikasgassen te verminderen. Dat kan het vervangen zijn van vervuilende energiebronnen (kolencentrales) door propere energiebronnen (wind, zon...). Er kunnen ook manieren ontwikkeld worden voor proper vervoer (steun voor het openbaar vervoer) om zo het gebruik van privé-auto's te beperken.

BELGA / J. Roosens

Gemeenschappelijke maar gedifferentieerde verantwoordelijkheid

Dit principe, erkend sinds 1992, houdt de individuele verantwoordelijkheid in de strijd tegen de klimaatverandering in. De verantwoordelijkheid is ‘gedeeld' aangezien alle landen betrokken zijn. Iedereen moet dus handelen naargelang zijn mogelijkheden. Maar deze verantwoordelijkheid is gedifferentieerd. Dat laat toe om er rekening mee te houden dat niet alle landen evenveel hebben bijgedragen aan de klimaatverandering. Het is dus duidelijk dat -hoewel alle landen die broeikasgassen uitstoten bijgedragen hebben aan het probleem- de landen waar de Industriële Revolutie plaatsvond een grotere verantwoordelijkheid hebben.

Bijdrage

Elk land werd uitgenodigd door de Conferentie van de partijen inzake klimaatverandering om zijn voorgenomen bijdrage aan de vermindering van de uitstoot van broeikasgassen te bepalen (ook wel INDC genoemd, Intended nationally determined contributions). Deze documenten vormen de basis van de onderhandelingen. Maar op dit moment dienen de vrijwillige voorstellen van de lidstaten naar boven bijgesteld te worden. Volgens deskundigen zullen de huidige voorstellen de opwarming beperken tot een niveau tussen 2,7 tot 3,4°C. Beter dan niets, maar niet genoeg om te voorkomen dat de aarde in een onomkeerbaar opwarmingsscenario terechtkomt (dat vereist een beperking van de opwarming tot 2°C).

Aanpassing

De gevolgen van de klimaatverandering zijn al een feit. Naast het beperken van de opwarming moet ieder land zich aanpassen. Voor kuststaten, zoals België, gaat het om de aanleg van dijken en het verstevigen van de kust. In West-Afrika zijn verschillende landen begonnen met de aanleg van een ‘groene gordel', die moet voorkomen dat de Sahara terrein inpikt van de landbouwgronden. De aanwezigheid van bomen en struiken houdt de bodem vochtiger en vergemakkelijkt zo de groei van jonge planten die op hun beurt de grond vochtig houden. Sommige regio's zullen ook gedwongen worden om bepaalde gewassen in te ruilen voor andere die beter aangepast zijn aan het nieuwe klimaat.

Foto Belga

Schadevergoeding

In sommige regio's van de wereld is het te laat om zich aan te passen. Vruchtbare gebieden werden vernietigd door de infiltratie van zeewater in het grondwater, waardoor het land ongeschikt is voor gewassen. De ontwikkelingslanden, die niet veel broeikasgassen uitstoten, vragen om schadevergoedingen. Maar de rijke landen zijn terughoudend. Zij vrezen geconfronteerd te worden met aanzienlijke bedragen.

Decarbonisatie van de economie

Foto Belga

De overgrote meerderheid van de wetenschappers en politici zijn het erover eens dat we een koolstofarme economie moeten ontwikkelen. Bij de laatste G7-top in juni laatstleden waren de belangrijkste wereldleiders voorstander van een emissiereductie van 40 à 70% tegen 2050 ten opzichte van 2010. Terwijl er dus overeenstemming is over de noodzaak van een koolstofarme economie, staat het tempo van de inspanning nog ter discussie. Wetenschappers geloven dat de enige manier om de opwarming tot 2°C te beperken gebeurt via een uitstootpiek in 2020. In een poging om de beweging te versnellen hebben milieuactivisten de 350.org-beweging opgericht (verwijzend naar het aantal deeltjes per miljoen CO<SI>2<SX> dat niet overschreden mag worden om het broeikaseffect tegen te gaan, ook al is het intussen 400). De organisatie heeft een zeker succes gehad, omdat veel beleggers zijn toegetreden door hun kapitaal weg te halen uit projecten met fossiele brandstoffen.

Door Camille Goret

#WeAreTheClimateGeneration is een Europees initiatief dat het grote publiek bewust wil maken van de klimaatverandering. Meer info op wearetheclimategeneration.com.