Van bakbeest tot broekzakmodel: de historie van de harde schijf
Seagate Backup Plus Ultra Slim, kan echter niet groter zijn. De Backup Plus Ultra Slim past probleemloos in een broekzak en heeft plaats voor één terabyte data, terwijl de RAMAC 305 maar liefst één ton weegt en er niet eens plaats is voor vijf megabyte gegevens. Naar aanleiding van de maand van de geschiedenis nemen wij de evolutie van de harde schijf eens duchtig onder de loep.
Ponskaarten
Foto R.V.
Opmerkzame lezers hebben ongetwijfeld opgemerkt dat de harde schijf nog relatief jong is, zeker in vergelijking met de computer. Charles Babbage bedacht in de 19e eeuw al de ‘analytische machine', die met behulp van ponskaarten – geprogrammeerd door Ada Lovelace – berekeningen zou kunnen maken. De machine werd nooit vervolledigd, maar was een belangrijke stap in de ontwikkeling van de computer.
Herman Hollerith ontwikkelde eind 19e eeuw een gegevensverwerkende machine op basis van ponskaarten. Zo slaagde hij erin om alle gegevens van een volkstelling in de Verenigde Staten te coderen en verwerken op amper 77 uur. Een volledige volkstelling duurde plots pas zes weken, waar dit vroeger zeven jaar in beslag nam. Het succes leidde tot de oprichting van de ‘Tabulating Machine Company', het bedrijf dat later IBM zou worden.
Letterlijke harde schijf
Ponskaarten waren lange tijd de enige manier om data te bewaren of gebruiken maar, tijdens de Tweede Wereldoorlog ontwikkelden computers met elektronenbuizen zich razendsnel. Hierin konden enkele bytes opgeslagen worden, maar als er geen elektriciteit was, verdween alles. Het eerste permanente geheugen kwam er in 1956, toen IBM de RAMAC 305 lanceerde. Dit enorme bakbeest was één van de laatste modellen met elektronenbuizen en had drie mensen nodig voor de besturing. Met behulp van vijftig magnetische schijven konden vijf miljoen tekens opgeslagen worden, het equivalent van 64.000 ponskaarten. Dat klinkt indrukwekkend, maar komt neer op vijf megabyte in een apparaat dat een hele kamer in beslag neemt.
Een module van de IBM-3380 Foto: Wikimedia Commons / Arnold Reinhold
IBM bleef lange tijd de trendsetter op de markt van harde schijven. Modellen ter grootte van een wasmachine, zoals de IBM 3340 Winchester, konden in 1973 tot 70 megabyte opslaan. In 1980 was het mogelijk om meer dan één gigabyte op dezelfde plek op te slaan. De IBM 3380 had een capaciteit van 2,52 gigabyte, maar kostte ongeveer 100.000 dollar en had nog altijd de dimensies van een uit de kluiten gewassen koelkast.
Revolutie
Datzelfde jaar lanceerde Shugart Technology (tegenwoordig Seagate) de ST-506, 's werelds eerste harde schijf met dezelfde afmetingen als een diskettelezer. Het revolutionaire apparaat kon ‘slechts' vijf megabyte data bevatten, maar maakte een einde aan gedoe met diskettes om een personal computer te kunnen gebruiken. De opslagcapaciteit groeide snel. Het ontwerp en de aansluiting van de ST-506 was bovendien jarenlang de standaard voor harde schijven in PC's.
De ST-506 Foto R.V.
Gaandeweg werden harde schijven steeds kleiner. Begin jaren 90 lanceert Toshiba de Tanba-1, een kleine harde schijf die een elegante laptop mogelijk maakt. Op het einde van de jaren 90 brengt IBM de Microdrive uit. De toestelletjes zijn nog geen drie centimeter groot en lijken op CompactFlash-kaartjes, maar bevatten nog steeds een draaiende magnetische schijf. Microdrives van Seagate en Hitachi maken het mogelijk om in 2004 vier gigabyte muziek op een iPod Mini te plaatsen.
De Seagate Backup Plus Ultra Slim
Wie de trend van meer opslag met minder oppervlakte doortrekt naar hard disk drives vandaag, komt automatisch terecht bij de Seagate Backup Plus Ultra Slim. Hoewel de schijf beschikt over een capaciteit van maar liefst twee terabyte, past die probleemloos in je broekzak.
Geen beweging
Binnenkant van een USB-stick Foto: Wikimedia Commons / Nrbelex
Naarmate de technologie rond flashgeheugen steeds verbetert, zijn bewegende onderdelen eigenlijk niet meer nodig. Bij SD-kaartjes of USB-sticks worden de gegevens opgeslagen op een chip en niet op een magnetische schijf. Ook in harde schijven laat deze evolutie zich opmerken in solid state drives, ofwel SSD's.
SSD's zijn voorlopig nog duurder dan hun tegenhangers met draaiende schijf, maar de prijzen zijn aan het dalen. De capaciteit van SSD's is dan weer de hoogte aan het inschieten. Zo stelde Seagate deze zomer nog een exemplaar van maar liefst 60 terabyte voor op de Flash Memory Summit in California. Een prijs is nog niet bekend gemaakt, maar het toestel zal een flinke duit kosten. Ter vergelijking: aan een SSD-schijf van Samsung van 15,36 terabyte hangt een prijskaartje van een slordige 10.000 dollar (9.200 euro).